Tình huống xâm nhập vào công trường để xịt sơn, vẽ bậy lên tàu Metro cần được xem xét hành vi cố ý hủy hoại tài sản và xử lý theo chế tài hình sự thay vì chỉ xử phạt hành chính.
Trong quá trình chờ thử nghiệm, hai trong số 51 toa tàu của tuyến metro số 1 Bến Thành - Suối Tiên vừa được phát hiện trong tình trạng có nhiều vết sơn, vẽ Graffity trên thân và đầu tàu.
Nhà thầu Hitachi và Ban quản lý đường sắt đô thị TP HCM (MAUR - chủ đầu tư) đang rà soát, xác định thủ phạm.
Nhìn nhận sự việc từ góc nhìn pháp lý, luật sư Hà Hải (Phó chủ nhiệm Đoàn Luật sư TP HCM) cho rằng trong trường hợp người vẽ bậy đến từ bên ngoài, tự ý lẻn vào công trường, đây là hành vi làm hoang mang dư luận và gây hậu quả nghiêm trọng. "Việc xử phạt hành chính là chưa đủ răn đe", theo luật sư Hải.
Ông phân tích hành vi vẽ bậy lên tài sản kinh doanh của người khác nói chung sẽ bị phạt tiền 1-2 triệu đồng, theo Nghị định 167 của Chính phủ. Đồng thời, người vi phạm phải khôi phục lại hiện trạng ban đầu cho tài sản đó.
Tuy nhiên, với tình huống này, luật sư nhấn mạnh cần xem xét đến trường hợp cấu thành tội cố ý hủy hoại tài sản.
"Đây là công trình lớn của thành phố được người dân chờ đợi, quy trình bảo quản rất nghiêm ngặt. Nhưng việc xuất hiện một ai đó xâm nhập vào công trường để vẽ, bôi bẩn các toa tàu như vậy cho thấy vấn đề an ninh trật tự rất đáng quan ngại", luật sư Hà Hải nêu quan điểm.
Với lập luận đó, luật sư cho rằng trường hợp này có thể xử phạt theo điểm c, Điều 178 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017, để xử lý hình sự tội hủy hoại, cố ý làm hư hỏng tài sản.
Đồng quan điểm, luật sư Đỗ Ngọc Thanh (Đoàn Luật sư TP HCM) cho rằng hành vi vẽ bậy, phun sơn lên các toa tàu khi chưa được sự đồng ý, cho phép của chủ sở hữu tài sản là vi phạm pháp luật,
Nếu đủ căn cứ gây thiệt hại nặng, người thực hiện hành vi vẽ bậy, phun sơn lên 2 toa tàu trên có thể cấu thành tội hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản, được quy định trong Bộ luật Hình sự.
Theo luật sư Đỗ Ngọc Thanh, tùy vào tính chất, mức độ và hậu quả của hành vi, cụ thể như làm hư hỏng tài sản hoặc giảm giá trị sử dụng so với ban đầu, người thực hiện hành vi đó có thể bị phạt tiền, phạt cải tạo không giam giữ. Hình phạt tù lên đến 20 năm có thể được áp dụng nếu gây thiệt hại cho tài sản trị giá trên 500 triệu đồng.
Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 100 triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1 đến 5 năm.
17 đoàn tàu (51 toa) của tuyến metro số 1 được vận chuyển từ Nhật Bản về depot Long Bình (trung tâm điều hành, bảo dưỡng tàu) chờ thử nghiệm theo quy trình. Khi dự án chưa đi vào thử nghiệm và vận hành đã xuất hiện tình trạng tàu bị bôi vẽ.
Sự việc tương tự cũng từng xảy ra đối với công trình đường sắt Cát Linh - Hà Đông tại khu vực ga Cát Linh hồi 5 năm trước. Một toa tàu của tuyến đường sắt này cũng bị vẽ graffity nguệch ngoạc, chằng chịt trên thành và đầu tàu. Ngay sau đó, Công an quận Đống Đa (TP Hà Nội) đã vào cuộc điều tra, xác minh người vẽ bậy.
Tuyến metro số 1 Bến Thành - Suối Tiên là dự án đường sắt đô thị đầu tiên của TP HCM. Ban quản lý đường sắt đô thị TP HCM cho biết trong thời gian tới, dự án tập trung toàn lực vào công tác thi công lắp đặt cơ điện của nhà thầu Hitachi, thúc đẩy tiến độ để chuẩn bị đến giai đoạn tích hợp hệ thống, thử nghiệm và vận hành trước khi khai thác chính thức.