Xử lý hình sự vi phạm nghiêm trọng trong an toàn vệ sinh thực phẩm tạo niềm tin trong nhân dân

Ngày 9/12, Quốc hội thảo luận ở hội trường về: Các báo cáo công tác của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao; công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật; công tác thi hành án; công tác phòng, chống tham nhũng năm 2025. Kết quả giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri gửi đến Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV. Kết quả tiếp công dân, xử lý đơn thư và giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân năm 2025.

Đại biểu Dương Khắc Mai  (Đoàn Lâm Đồng) thống nhất với đánh giá nhận định về kết quả của Chính phủ đã nêu trong báo cáo năm 2025. Theo báo cáo của Chính phủ năm 2025, loại tội phạm và vi phạm pháp luật về môi trường, tài nguyên và an toàn thực phẩm tuy có xu hướng giảm so với năm trước nhưng vẫn ở mức cao, tính chất ngày càng phức tạp, các lực lượng chức năng đã phát hiện, xử lý hàng chục nghìn vụ vi phạm hành chính trong lĩnh vực môi trường và an toàn thực phẩm; khởi tố nhiều vụ án hình sự liên quan đến khai thác tài nguyên trái phép; xả thải gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng; sản xuất, buôn bán thực phẩm giả, thực phẩm không đảm bảo chất lượng, an toàn vệ sinh thực phẩm. Nhiều vụ việc có quy mô lớn, kéo dài nhiều năm thu lợi bất chính hàng chục, hàng trăm ngàn tỷ đồng đã được bóc gỡ, thể hiện rõ quyết tâm chính trị và sự vào cuộc quyết liệt của các lực lượng chức năng, trong đó đi đầu là lực lượng công an nhân dân. 

Thực tiễn cho thấy, tình trạng khai thác khoáng sản trái phép, nhất là cát, sỏi lòng sông, san lấp ở một số địa phương vẫn còn diễn biến hết sức phức tạp, gây sạt lở lòng sông, ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống, sinh kế của người dân và hạ tầng giao thông. Tình trạng phá rừng, lấn chiếm đất rừng, săn bắt và buôn bán động vật hoang dã tuy đã được kiềm chế ở nhiều nơi nhưng vẫn còn xảy ra ở một số khu vực giáp ranh, vùng sâu, vùng xa, nơi công tác quản lý khó khăn.

Trong lĩnh vực an toàn thực phẩm, thực trạng sản xuất, kinh doanh thực phẩm bẩn, thực phẩm giả, đặc biệt là sữa bột, thực phẩm chức năng, gia vị, đồ uống diễn ra cả kênh truyền thống và kênh thương mại điện tử, mạng xã hội đã gây bức xúc trong dư luận và nhân dân. 

Ông Mai cũng đánh giá cao việc Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Công an và các bộ, ngành, địa phương có liên quan đã nỗ lực, chủ động triển khai nhiều giải pháp đồng bộ trong đấu tranh với các loại tội phạm về môi trường, tài nguyên và an toàn thực phẩm, lực lượng cảnh sát phòng, chống tội phạm về môi trường tiếp tục được củng cố. Công tác phối hợp giữa công an, ngành nông nghiệp và môi trường, y tế, quản lý thị trường, hải quan, bộ đội biên phòng ngày càng được phối hợp chặt chẽ. Nhiều chuyên đề, các đợt cao điểm kiểm tra, xử lý vi phạm về xả thải công nghiệp, khai thác khoáng sản, nuôi trồng, chế biến thực phẩm đã được triển khai đồng loạt trên phạm vi toàn quốc và thu được những kết quả quan trọng. 

“Nhiều vụ án đặc biệt nghiêm trọng đã được phát hiện, khởi tố và xử lý nghiêm minh, nhất là các vụ việc sản xuất, buôn bán thực phẩm giả với quy mô lớn, các vụ xả thải gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, các đường dây khai thác khoáng sản trái phép có tổ chức được bóc gỡ. Việc xử lý hình sự đối với các hành vi vi phạm nghiêm trọng trong lĩnh vực môi trường và an toàn vệ sinh thực phẩm góp phần nâng cao tính răn đe, phòng ngừa chung, từng bước lập lại kỷ cương pháp luật trong lĩnh vực này, tạo niềm tin trong nhân dân”, ông Mai nhìn nhận.

Tuy nhiên bên cạnh những kết quả đạt được, theo ông Mai cần thẳng thắn nhìn nhận rằng công tác phòng, chống tội phạm về môi trường, tài nguyên, an toàn thực phẩm vẫn còn nhiều hạn chế. Ở một số địa phương, công tác quản lý nhà nước trên các lĩnh vực này còn bất cập, việc phát hiện vi phạm chủ yếu dựa vào công tác kiểm tra định kỳ, chưa theo kịp các thủ đoạn tinh vi của các đối tượng tội phạm. Một số vụ việc vi phạm kéo dài nhưng chậm được phát hiện, xử lý đã gây hậu quả nghiêm trọng đến môi trường sinh thái và sức khỏe cộng đồng. Tình trạng sản xuất, kinh doanh thực phẩm không đảm bảo vẫn còn diễn biến khá phổ biến, đặc biệt là trong các dịp lễ, Tết, tại các chợ đầu mối, khu công nghiệp, khu vực dân cư đông người, gây bức xúc trong nhân dân.

Từ đó, ông Mai đề nghị Chính phủ tiếp tục có giải pháp mạnh mẽ, quyết liệt, đồng bộ và bền vững hơn nữa nhằm từng bước kiểm soát chặt chẽ, ngăn chặn hiệu quả các hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường, chăm sóc sức khỏe nhân dân, tạo nền tảng phát triển bền vững cho đất nước trong giai đoạn tới.