Việc thi công sai của Công ty BOT không những không được nghiệm thu, thanh toán mà những vấn đề trong công tác quản lý đất đai, thất thoát tài nguyên cũng cần được xem xét trách nhiệm.
Báo Đại Đoàn Kết đã có bài phản ánh việc thi công chống sạt trượt tại điểm Km11+480 - Km11+780(T) trên đường Hòa Lạc - Hòa Bình. Chủ đầu tư là Công ty TNHH BOT QL6 (Công ty BOT) đã phê duyệt chỉ định nhà thầu là Công ty TNHH Dịch vụ và Xây dựng Phương Nam thi công trong thời hạn 30 ngày với giá trị hợp đồng tạm tính hơn 3 tỷ 945 triệu đồng theo hình thức hợp đồng điều chỉnh giá.
Tuy nhiên, việc thi công thực hiện sai so với phương án được chấp thuận của Tổng cục Đường bộ Việt Nam. Thay vì tạo bạt mái taluy, Công ty BOT đã để đơn vị thi công khai thác đất, san phẳng cả 1 quả đồi với diện tích lớn và chỉ dừng lại khi được phát hiện, phản ánh. Sau đó đã bị Tổng cục Đường bộ yêu cầu dừng, làm rõ sai phạm, xác định rõ trách nhiệm tập thể, cá nhân…
Ông Trần Hưng Hà - Cục trưởng Cục Quản lý đường bộ I, Tổng cục Đường bộ Việt Nam khẳng định: Hồ sơ của Công ty BOT trình để báo cáo Tổng cục xem xét hoàn công không được chấp thuận nghiệm thu. Cục đã trả lại, yêu cầu làm đúng theo chỉ đạo của Tổng cục. Xử lý sạt trượt tại điểm này, Công ty BOT chỉ được Tổng cục chấp thuận cho cắt hạ mái, tạo taluy,… nhưng sau đó Công ty BOT và đơn vị thi công lại thực hiện sai hoàn toàn, không kịp thời báo cáo, xin ý kiến Tổng cục, chậm tiến độ đề ra.
Cũng theo ông Hà, việc xác định mức độ sai phạm ra sao, lượng đất đá khai thác được vận chuyển và sử dụng như thế nào, chi phí thực hiện công tác thực hiện đền bù, giải phóng mặt bằng, thi công vượt mốc giới,… là những vấn đề thực hiện khác với chủ trương thì Công ty BOT phải hoàn toàn chịu kinh phí. Trước đó, Cục cũng đã làm việc, trả lại hồ sơ và có văn bản yêu cầu Công ty BOT làm đúng chỉ đạo của Tổng cục…
Tổng cục Đường bộ Việt Nam không chịu trách nhiệm về việc làm sai, vượt xa nội dung được chấp thuận của Tổng cục vì Công ty BOT là doanh nghiệp. Phạm vi mà Công ty BOT mở rộng, ngoài hành lang đường bộ thì đơn vị này phải chịu trách nhiệm với chính quyền địa phương vì chính quyền có trách nhiệm quản lý về đất đai, tài nguyên. Cơ quan quản lý đường bộ chỉ quản lý trong phạm vi 2m hành lang đường bộ tính từ mép đường vào.
Công ty BOT chịu trách nhiệm với chính quyền địa phương, chính quyền địa phương quản lý, chịu trách nhiệm với việc thi công sai trong công tác quản lý về đất, tài nguyên. Công ty BOT phải tự bỏ chi phí, không được tính vào tiền của dự án, không được chấp thuận vào chi phí quyết toán công trình, nghĩa là không được cộng vào tiền hoàn vốn đối với việc thi công sai khác trước đó.
Theo ông Bùi Quang Bát - Giám đốc Công ty BOT, Công ty BOT đã thực hiện đúng yêu cầu của Tổng cục tại văn bản số 190/TCĐBVN-ATGT, đề nghị Tổng cục và Cục chỉ thực hiện thanh toán cho nhà thầu phần khối lượng theo phương án đã trình và được Tổng cục thỏa thuận, không thanh toán phần khối lượng ngoài phạm vi đã thống nhất.
Hiện tại Cục Quản lý đường bộ I đang phối hợp cùng các bên liên quan để thẩm tra hồ sơ hoàn công, kiểm tra khối lượng nhà thầu đã thực hiện theo phương án đã thỏa thuận, kiểm tra khối lượng nhà thầu thi công ngoài phạm vi đã thỏa thuận mà Công ty BOT đã trình.