Xử phạt nghiêm các trường hợp nợ, trốn đóng bảo hiểm y tế

Làm thủ tục khám chữa bệnh bằng bảo hiểm y tế.

Theo Dự thảo báo cáo của Chính phủ, đến hết năm 2016, số người tham gia BHYT là 75,91 triệu người, tăng 6,25 triệu người (tương đương với 8,5%) so với năm 2015, đạt tỷ lệ bao phủ BHYT 81,9% dân số.

Tuy nhiên, tỷ lệ tham gia BHYT chưa thực sự bền vững do nhóm đối tượng được ngân sách nhà nước đóng và hỗ trợ đóng chiếm tỷ lệ cao (65,2%).

Đây là thách thức và cần có giải pháp đối với các đối tượng như thoát nghèo, không còn là đối tượng cận nghèo khi không còn được hỗ trợ từ ngân sách nhà nước trong thời gian tới.

Quỹ BHYT năm 2016 mất cân đối thu - chi là 831 tỷ đồng, nhưng tính đến hết năm, quỹ dự phòng khám chữa bệnh BHYT đã bù đắp và số dư còn hơn 47.000 tỷ đồng.

Dự kiến năm nay, quỹ dự phòng còn hơn 38.000 tỷ đồng và năm 2018 còn 23.410 tỷ đồng. Với nguồn kinh phí này, đủ cân đối quỹ BHYT ít nhất đến hết năm 2019.

Đề cập đến nguyên nhân gia tăng chi quỹ BHYT, Chính phủ cho rằng do mức đóng không thay đổi trong khi đã có sự điều chỉnh về mức hưởng.

Đặc biệt là việc thực hiện điều chỉnh giá dịch vụ y tế và thực hiện thông tuyến khám chữa bệnh và điều kiện tiếp cận dịch vụ.

Trong đó có tình trạng chỉ định sử dụng thuốc bổ trợ, dịch vụ kỹ thuật nhiều hơn mức cần thiết so với yêu cầu chuyên môn; cho người bệnh nhập viện khi tình trạng bệnh chưa thực sự cần thiết. Xảy ra tình trạng người bệnh đi khám bảo hiểm nhiều lần trong thời gian ngắn mà không thực sự vì mục đích khám chữa bệnh.

Đáng chú ý, nhóm người lao động và người sử dụng lao động đóng tới hết năm 2016 có 11,86 triệu người tham gia BHYT, chiếm 15,6% trên tổng số người tham gia BHYT và số tiền đóng bằng 41,1% trên tổng số thu BHYT.

Tuy nhiên trong nhóm này hiện còn khoảng 3 triệu người chưa tham gia BHYT. Việc chấp hành pháp luật về BHYT còn nhiều hạn chế, tình trạng trốn đóng, chậm đóng BHYT phổ biến tại các địa phương. Số nợ tiền đóng BHYT hiện nay khoảng 619 tỷ đồng và có xu hướng gia tăng.

Theo Dự thảo báo cáo việc thực hiện Nghị quyết 68/2013/QH13 của Quốc hội, nguyên nhân là một bộ phận người sử dụng lao động tìm cách né tránh đóng BHYT cho người lao động.

Nhận thức của một bộ phận người lao động về BHYT còn hạn chế, chấp thuận ký hợp đồng lao động kể cả không được tham gia BHYT, BHXH, BHTN để giải quyết nhu cầu có việc làm.

Năm 2016, tổng số nợ BHYT là 3.013 tỷ đồng, trong đó đơn vị, tổ chức, doanh nghiệp nợ 686 tỷ đồng, chiếm 22,8% và ngân sách nhà nước chưa chuyển 2.327 tỷ đồng, chiếm 77,2% trên tổng số nợ BHYT.

Từ thực trạng trên, để quản lý, sử dụng, cân đối quỹ BHYT, Chính phủ đề xuất, cần thực hiện nghiêm chế tài xử phạt với các trường hợp nợ, trốn đóng BHYT; tiếp tục thực hiện lộ trình tính đúng, tính đủ giá dịch vụ để người dân thấy tham gia BHYT có lợi hơn.

Thực hiện cải cách thủ tục hành chính, áp dụng công nghệ thông tin trong quản lý cung ứng dịch vụ và giám định, thanh toán chi phí khám chữa bệnh; tăng cường kiểm tra giám sát và xử lý các hành vi lạm dụng, trục lợi quỹ bảo hiểm.

Dẫn chứng thực tế tại Hải Dương các bệnh viện đa khoa tuyến tỉnh đã thực hiện xã hội hóa, đưa trang thiết bị hiện đại phục vụ khám chữa bệnh.

Tuy nhiên, theo ĐB Phạm Xuân Thăng (Hải Dương) cho rằng, sức ép về việc thu hồi vốn đầu tư các thiết bị này đã dẫn tới tình trạng lạm dụng bằng việc chỉ định các xét nghiệm, thăm dò chức năng chưa cần thiết, tạo nên gánh nặng cho quỹ BHYT.

Chỉ ra thực trạng, hiện nay doanh nghiệp trốn đóng BHXH vô cùng lớn, Chủ tịch Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam Bùi Văn Cường nêu lên bất cập khi công đoàn được phép khởi kiện nhưng lại với điều kiện là công nhân phải ký ủy quyền cho công đoàn, mất 100 nghìn đồng tiền công chứng.

“Trước đây công đoàn chủ động khởi kiện, giờ công nhân phải ủy quyền cho công đoàn điều này thật là vô lý dẫn đến không kiện được. Rất nhiều vụ cần phải kiện mà không kiện được. Có doanh nghiệp hàng chục vạn người, họ không thể ủy quyền cho công đoàn được, đang làm việc mà lại viết giấy ủy quyền, phải ký vào, thế là họ bị sa thải ngay”- ông Cường nêu lên thực tế.