Xuất khẩu cá tra : Thị trường Trung Quốc tăng, EU sụt giảm

Quang cảnh hội thảo.

Ngày 29/11 tại Cần Thơ, Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản (Bộ NN&PTNT) phối hợp với Hiệp hội Cá tra Việt Nam (VINAPA) tổ chức hội thảo “Giải pháp thúc đẩy xuất khẩu cá tra sang thị trường EU trong xu hướng mới”.

Trình bày tổng quan ngành cá tra Việt Nam năm 2017, ông Võ Hùng Dũng, Phó Chủ tịch Thường trực VINAPA cho biết: Năm 2017, diện tích nuôi mới và sản lượng thu hoạch cá tra tăng so với cùng kỳ năm 2016, ước sản lượng thu hoạch năm 2017 đạt 1,13 triệu tấn, kim ngạch xuất khẩu dự báo đạt 1,75 tỷ USD, tính đến 31/10 đã đạt hơn 1,4 tỷ USD, tăng 5,5% so cùng kỳ năm 2016.

Giá cả cá tra vẫn giữ mức tốt, giá cá tra nguyên liệu hiện khoảng 28.000 đồng/kg, giá cá giống dao động khoảng 45.000 đồng/kg.

Về xuất khẩu cá tra của Việt Nam, Mỹ là thị trường luôn chiếm khoảng 20 - 30%. Tuy nhiên, gần đây Trung Quốc nổi lên và vượt qua Mỹ để trở thành thị trường lớn nhất nhập khẩu cá tra Việt Nam. Đây là thị trường mới nổi, giá trị và cơ cấu kim ngạch xuất khẩu qua thị trường này ngày càng có xu hướng tăng, 10 tháng đầu năm 2017 đạt 22,8% xuất khẩu của cá tra Việt Nam.

Theo ông Dũng, các hoạt động xúc tiến sang Trung Quốc không chỉ ở vùng duyên hải nữa mà sâu bên trong nội địa. Tuy nhiên, đây là thị trường tiềm năng nhưng đang là điểm nóng của thế giới về vệ sinh an toàn thực phẩm, do đó kiểm soát hàng hóa qua tiểu ngạch là một vấn đề đang đặt ra. Thị trường Trung Quốc cũng đòi hỏi sản phẩm phải đảm bảo chất lượng và sản phẩm cá tra xuất sang đây cũng dần sẽ theo những tiêu chuẩn nhất định mà thị trường này yêu cầu.

Ông Trần Văn Công, Phó Cục trưởng Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản cho biết: Thị trường EU và Mỹ là hai thị trường xuất khẩu cá tra lớn của Việt Nam, luôn chiếm trên 45% tỷ trọng xuất khẩu. Nhưng vài năm trở lại đây, xuất khẩu cá tra sang thị trường EU sụt giảm, từ chiếm tỷ trọng 24% năm 2012 xuống còn 15% năm 2016. 9 tháng đầu năm 2017, kim ngạch sang EU đạt 154 triệu USD, chiếm tỷ trọng 11,8%, đứng thứ 3 sau Trung Quốc và Mỹ.

Chế biến cá tra xuất khẩu.

Theo ông Công, nguyên nhân của sự sụt giảm này là do tác động bởi yếu tố khách quan như khủng hoảng kinh tế chung trên thế giới; doanh nghiệp chế biến cá tra gặp phải cạnh tranh của các doanh nghiệp quốc tế kinh doanh các loài cá thịt trắng bản địa, cá biển khác…; các rào cản kỹ thuật về an toàn thực phẩm; phản ứng yếu trước truyền thông nước ngoài bôi nhọ hình ảnh cá tra, gây ảnh hưởng đến xuất khẩu cá tra Việt Nam thời gian qua…

Theo ông Lê Anh Ngọc (Cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và thủy sản), Việt Nam cần kiểm chặt chẽ hóa chất nhập khẩu sử dụng trong công nghiệp, xử lý kịp thời vướng mắc, thúc đẩy xuất khẩu thủy sản.

Các tỉnh cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến các quy định về an toàn thực phẩm, hướng dẫn, hỗ trợ các cơ sở sản xuất, chế biến thủy sản áp dụng quy trình quản lý chất lượng đảm bảo, hỗ trợ doanh nghiệp chế biến xuất khẩu kết nối, xây dựng vùng nguyên liệu đảm bảo yêu cầu thị trường và truy xuất được nguồn gốc.

Doanh nghiệp chế biến phải tăng cường kiểm soát các chỉ tiêu an toàn thực phẩm, đặc biệt là hóa chất kháng sinh đối với các lô hàng xuất khẩu, nghiêm chỉnh chấp hành các quy định của các cơ quan chức năng…