Xuất khẩu điều sang Trung Quốc tăng trưởng ấn tượng

Theo Bộ Công thương, xuất khẩu hạt điều sang Trung Quốc thời gian qua đã tăng mạnh trở lại. Nhờ vậy, kim ngạch xuất khẩu hạt điều tính đến hết tháng 7 đã đạt 2,8 tỷ USD, tăng hơn 18% so với cùng kỳ, trong khi lượng xuất khẩu giảm 2,6% (đạt 413.000 tấn). Hiện Trung Quốc đã vượt qua Hoa Kỳ để trở thành thị trường xuất khẩu lớn nhất của hạt điều Việt Nam.

Về sự sụt giảm từ thị trường Hoa Kỳ, đại diện Cục Xuất nhập khẩu cho rằng, xuất khẩu hạt điều những tháng đầu năm sang thị trường này giảm khá nhiều, chỉ đạt 83.000 tấn, 561 triệu USD, giảm gần 28% về lượng và giảm gần 12% về trị giá so với cùng kỳ năm ngoái. Nguyên nhân tới từ chính sách áp thuế của chính quyền Hoa Kỳ, khiến nhiều nhà nhập khẩu Hoa Kỳ đã tạm dừng mua hạt điều vì lo ngại khi lô hàng về đến Hoa Kỳ đúng thời điểm thuế đối ứng có hiệu lực, thì không biết phải chịu mức thuế ra sao.

Tâm lý đó đã tác động đáng kể tới xuất khẩu hạt điều Việt Nam sang Hoa Kỳ trong thời gian qua.

Theo phân tích của giới chuyên gia kinh tế, sở dĩ có sự tăng trưởng xuất khẩu hạt điều sang Trung Quốc tăng từ đầu năm đến nay do sự phục hồi của nền kinh tế Trung Quốc, nhu cầu tăng đối với các sản phẩm nông sản có lợi cho sức khỏe, cũng như việc doanh nghiệp Việt Nam chủ động đáp ứng tốt hơn các yêu cầu từ phía đối tác Trung Quốc.

Đồng quan điểm, ông Bạch Khánh Nhựt - Phó Chủ tịch Hiệp hội Điều Việt Nam (VINACAS), cho biết, xuất khẩu hạt điều sang Trung Quốc đang tăng mạnh trong một, hai tháng qua do các thương nhân nước này đang chuẩn bị nguồn thực phẩm phục vụ cho nhu cầu của Tết Trung thu sắp tới. Vẫn theo Phó Chủ tịch VINACAS, điểm đến quan trọng nhất của hạt điều Việt Nam trong những tháng còn lại của năm nay vẫn là Trung Quốc khi nhu cầu tiêu thụ tại thị trường này đang tăng lên. Lãnh đạo VINACAS nhận định, trong cả năm nay, Trung Quốc sẽ là thị trường lớn nhất của hạt điều Việt Nam.

Theo giới chuyên gia kinh tế, hơn 10 năm qua, Hoa Kỳ luôn là thị trường xuất khẩu hạt điều lớn nhất của Việt Nam, thường chiếm trên 20% lượng hạt điều xuất khẩu (năm 2024, Hoa Kỳ chiếm gần 27%). Chính vì vậy, những khó khăn mà thuế đối ứng gây ra sẽ tác động không nhỏ tới xuất khẩu hạt điều vào thị trường này. Vậy nhưng, sau khi Hoa Kỳ chính thức công bố thuế đối ứng, hạt điều Việt Nam đang gặp bất lợi tại thị trường Hoa Kỳ, vì giá hạt điều Việt Nam nhập khẩu vào Hoa Kỳ từ đầu năm đến nay vốn đã tăng nhiều so với năm ngoái, lại cộng thêm 20% thuế thì giá còn cao hơn nữa. Khi giá hạt điều lên quá cao, người tiêu dùng sẽ giảm sử dụng hạt điều để chuyển sang các loại hạt khác vốn được sản xuất nhiều tại Hoa Kỳ như hạt hạnh nhân, óc chó, dẻ cười...

Và ở một diễn biến khác, theo Phó Chủ tịch VINACAS, hiện thị trường Hoa Kỳ tăng nhập khẩu hạt điều chế biến. Đây là xu hướng đáng chú ý, phản ánh sự chuyển dịch tiêu dùng tại thị trường này sang các sản phẩm chế biến sẵn. Việt Nam, Ấn Độ, Thái Lan và Canada là những thị trường chủ yếu cung cấp nhóm hàng này cho Hoa Kỳ. Trong đó, nhập khẩu hạt điều chế biến từ Việt Nam đang tăng lên. Phó Chủ tịch VINACAS cho biết thêm, trong bối cảnh hiện nay, xuất khẩu hạt điều chế biến cũng là một giải pháp quan trọng cho ngành điều Việt Nam. Các thương nhân Hoa Kỳ trong khi giảm nhập khẩu nhân điều thì đang tăng mua hạt điều chế biến. Trong 6 tháng đầu năm nay, Hoa Kỳ nhập khẩu gần 28.000 tấn hạt điều chế biến, trị giá 214 triệu USD, tăng 33% về lượng và tăng 53% về trị giá so với cùng kỳ năm 2024.

Đại diện Cục Xuất nhập khẩu cho biết, hạt điều nhân của Việt Nam hiện đã có mặt trên các kệ hàng của trên 90 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới, kim ngạch xuất khẩu tăng trưởng đều qua các năm. Trong khi đó, tại các quốc gia châu Âu, Đức là nước tiêu thụ hạt điều lớn nhất. Nhu cầu về hạt điều làm đồ ăn nhẹ ở Đức theo mùa, đạt đỉnh vào mùa đông và giảm vào mùa hè… Đây là cơ hội tốt để ngành điều Việt Nam bứt tốc hơn nữa trong thời gian tới.