Yêu cầu phải đền bù xứng đáng và xử lý hình sự thuỷ điện xả lũ gây tổn hại đến tính mạng người dân
Đại biểu Nguyễn Anh Trí (Đoàn Hà Nội) đề nghị, rà soát lại tất cả các thủy điện nhỏ và vừa đã có ở nước ta, để khắc phục những nguyên nhân xả lũ gây ra hậu quả xấu. Nếu Thủy điện nào không khắc phục được thì nên đóng cửa hoạt động. Nếu xả lũ gây thiệt hại cho dân thì phải đền bù xứng đáng; gây tổn hại đến tính mạng người dân thì phải xử lý hình sự.
Ngày 8/12, Quốc hội thảo luận ở hội trường về: Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về cơ chế, chính sách phát triển năng lượng quốc gia giai đoạn 2026 – 2030. Đại biểu Nguyễn Anh Trí (Đoàn Hà Nội) cho rằng, phạm vi điều chỉnh của Nghị quyết có đề cập đến quy hoạch, đầu tư xây dựng dự án điện lực; phát triển điện gió ngoài khơi, mua bán điện, dầu khí, đầu tư xây dựng dự án dầu. Nhưng có một nội dung rất quan trọng là thủy điện thì không hề đề cập.
Do đó trong phát biểu của mình, ông Trí đề cập đến thủy điện nhỏ và vừa, và hậu quả xả lũ của nó. Từ đó đề nghị với Quốc hội xem xét. Bởi phát triển điện thì phải an toàn, không gây hại cho môi trường, an ninh – quốc phòng, đời sống của Nhân dân và tính mạng của con người.
Theo ông Trí, hồ thủy điện, cơ bản là phải có những chức năng như: tích nước, phân phối nước, điều hòa nước; nuôi trồng cây thủy sinh; du lịch; điều hòa nhiệt độ, làm tươi tốt môi trường.
Một thủy điện được xây dựng là phải đảm bảo nhiều nhất các chức năng kể trên. Nhưng điều quan trọng số một là hồ thủy điện phải không gây hại cho dân, không ảnh hưởng tính mạng con người.
Dẫn chứng một số
Từ dẫn chứng trên, ông Trí đánh giá chúng ta chưa thực sự quan tâm đúng mức về Thủy điện nhỏ và vừa, đặc biệt là sự an toàn cho Nhân dân, cho cộng đồng. Vì vậy, ông Trí đề nghị, rà soát lại tất cả các thủy điện nhỏ và vừa đã có ở nước ta, để khắc phục những nguyên nhân xả lũ gây ra hậu quả xấu. “Nếu Thủy điện nào không khắc phục được thì nên đóng cửa hoạt động. Nếu xả lũ gây thiệt hại cho dân thì phải đền bù xứng đáng; gây tổn hại đến tính mạng người dân thì phải xử lý hình sự”, ông Trí nói.
Bên cạnh đó, ông Trí yêu cầu xem lại tất cả các dự án thủy điện nhỏ, vừa đã được phê duyệt ở tất cả các Quyết định đã ban hành (kể cả Quyết định 1682) để cấp lại phép cho xây dựng. Đề nghị không cho làm Thủy điện nhỏ trên vùng đồi núi với địa hình dốc và nhiều suối; không có quy trình vận hành tiên tiến và an toàn; và cần hạn chế làm thủy điện nhỏ ở nước ta.
“Nếu có thể thì Nhà nước đầu tư thật lớn để làm thủy điện rất lớn và đặc biệt là đảm bảo an toàn thay bằng việc làm thủy điện nhỏ, vừa bằng làm điện gió, điện mặt trời là loại năng lượng tái tạo mà Việt Nam có nhiều ưu thế và đã có rất nhiều tiến bộ về công nghệ. “Đã làm thủy điện là phải an toàn, không an toàn dứt khoát không nên làm”, ông Trí nói.
