Thống kê của Bộ Y tế, trong tuần vừa qua, cả nước ghi nhận 5.250 ca mắc tay chân miệng (TCM). Tích lũy từ đầu năm cả nước ghi nhận 86.078 ca mắc TCM, 21 trường hợp tử vong. So với cùng kỳ năm 2022, số ca mắc tăng 75,4%, số tử vong tăng 18%.
Gia tăng bệnh nhân mắc
Tại Hà Nội, số ca mắc TCM đang có xu hướng tăng trong vài tuần gần đây. Số liệu từ Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Hà Nội (CDC Hà Nội) cho thấy, từ đầu năm đến nay, Hà Nội ghi nhận 1.657 trường hợp mắc bệnh TCM, chưa có ca tử vong. Số ca mắc tăng so với cùng kỳ năm 2022 (1.427 mắc), có xu hướng tăng trong 2 tuần gần đây.
Cụ thể, nếu như đầu tháng 9 ghi nhận 70 trường hợp mắc thì từ giữa đến cuối tháng 9 tăng lên 139 ca bệnh. CDC Hà Nội lý giải, số ca mắc tăng là do học sinh đã vào năm học, có nhiều nguy cơ lây lan bệnh nhanh. Bệnh nhân phân bố rải rác tại 30/30 quận, huyện, thị xã, chưa ghi nhận ổ dịch lớn, phức tạp. Dự kiến số ca mắc có thể tiếp tục gia tăng trong thời gian tới.
TS.BS Nguyễn Văn Lâm - Giám đốc Trung tâm Bệnh nhiệt đới (Bệnh viện Nhi trung ương) thông tin, 2 nhóm tác nhân gây bệnh TCM thường gặp là Coxsackie virus A16 (CA16) và Enterovirus 71 (EV71). Trong khi các trường hợp nhiễm CA16 thường biểu hiện bệnh nhẹ, có thể chăm sóc và điều trị tại nhà, thì EV71 sẽ gây bệnh nặng hơn với nhiều biến chứng nguy hiểm như viêm não, viêm màng não, viêm cơ tim, viêm phổi, phù phổi, suy hô hấp, suy tuần hoàn và có thể gây tử vong nếu không được điều trị kịp thời.
Một trường hợp cụ thể, bé M.Q. (12 tháng, ở Vĩnh Phúc) nhập viện trong tình trạng sốt cao, quấy khóc, nôn nhiều. Được biết, trước khi nhập viện 2 ngày, bệnh nhi có biểu hiện sốt cao, quấy khóc, chảy dãi, ăn uống kém, nhưng bố mẹ cho rằng con sốt mọc răng nên không đưa đi khám. Đến khi trẻ có biểu hiện giật mình, nôn trớ nhiều gia đình mới đưa trẻ đến Bệnh viện Nhi trung ương, tại đây bệnh nhi được chẩn đoán mắc TCM chủng virus EV71, có biến chứng viêm não.
Đề phòng biến chứng
Theo BS Đỗ Thị Thuý Nga - Phó Trưởng khoa Nội Tổng quát, Trung tâm Bệnh nhiệt đới (Bệnh viện Nhi trung ương), có 2 biến chứng thường gặp với bệnh TCM là biến chứng thần kinh và biến chứng suy hô hấp, suy tuần hoàn. Tuy nhiên, năm nay, bệnh viện tiếp nhận nhiều trẻ biến chứng thần kinh hơn, trong đó điển hình nhất là viêm não. Các bệnh nhi vào viện thường trong tình trạng tỉnh táo, không rối loạn tri giác nhiều, nhưng có biểu hiện giật mình ở đầu và cuối giấc ngủ; ngoài ra còn có biểu hiện run chân, đi lại loạng choạng…
Theo chuyên gia y tế, bệnh TCM có nhiều biến chứng nguy hiểm và đặc biệt là diễn biến rất nhanh trong vòng vài giờ. Do đó, khi trẻ được điều trị bệnh tại nhà, ngoài việc chăm sóc và cho trẻ uống thuốc theo đúng hướng dẫn của bác sĩ, cha mẹ cần theo dõi sát diễn biến bệnh của trẻ để kịp thời đưa đến cơ sở y tế, tránh hậu quả đáng tiếc có thể xảy ra.
Nếu trẻ có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, cha mẹ cần đưa trẻ đến ngay các cơ sở y tế để được xác định mức độ bệnh, đưa ra phác đồ điều trị phù hợp. Cha mẹ không nên tìm hiểu thông tin trên mạng rồi tự ý dùng thuốc, có thể khiến bệnh của trẻ nặng thêm.
Để phòng bệnh TCM, Bộ Y tế khuyến cáo, người dân rửa tay thường xuyên bằng xà phòng dưới vòi nước chảy nhiều lần trong ngày. Các nhà trẻ, mẫu giáo, nhóm trẻ tập trung và hộ gia đình có trẻ dưới 6 tuổi cần chủ động theo dõi sức khỏe của trẻ để sớm phát hiện mắc TCM. Trẻ bị bệnh phải được cách ly ít nhất 10 ngày kể từ khi khởi phát bệnh, không cho trẻ có biểu hiện mắc TCM đến lớp và chơi với các trẻ khác, cần cách ly và đưa ngay trẻ đến các cơ sở y tế để được khám và điều trị.
Cẩn trọng trước những biến chứng ở trẻ nhỏ
Theo TS Đặng Thị Thúy – Trưởng khoa Nhi, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới trung ương: Trong quá trình chăm sóc trẻ mắc tay chân miệng, cha mẹ cần theo dõi các dấu hiêu nặng cần cho trẻ nhập viện: Trẻ sốt trên 39 độ C, nôn nhiều, giật mình. Trẻ có biểu hiện quấy khóc, bứt rứt, khó ngủ hay ngủ gà, lơ mơ. Trẻ run chân tay, run người, ngồi không vững, đi loạng choạng. Da nổi vân tím, vã mồ hôi, tay chân lạnh. Về hô hấp, trẻ thở nhanh, thở bất thường, ngưng thở, rút lõm ngực, khò khè.