80 năm Đề cương Văn hóa Việt Nam

Ngày 22/2, tại Nhà hát Lớn Hà Nội, Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch (VHTTDL) đã tổ chức họp báo giới thiệu các hoạt động kỷ niệm 80 năm ra đời “Đề cương về văn hóa Việt Nam” (1943 - 2023).

Lan tỏa sức mạnh văn hóa

Tháng 2/1943, “Đề cương về văn hóa Việt Nam” được Tổng Bí thư Trường Chinh soạn thảo và thông qua tại Hội nghị Ban Thường vụ Trung ương Đảng ở Võng La (Đông Anh, Phúc Yên, nay là Hà Nội). Nhằm tiếp tục phát huy giá trị lịch sử và thực tiễn to lớn của bản Đề cương, triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng và kết luận của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc ngày 24/11/2021, Ban Cán sự Đảng Bộ VHTTDL đã xây dựng và trình Ban Bí thư xem xét, phê duyệt Đề án tổ chức các hoạt động kỷ niệm 80 năm ra đời “Đề cương về văn hóa Việt Nam” (1943 - 2023).

Phát biểu tại buổi họp báo, Thứ trưởng Bộ VHTTDL Tạ Quang Đông bày tỏ, thông qua các hoạt động kỷ niệm, giúp toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta, đặc biệt là những người làm công tác văn hóa, đội ngũ trí thức, văn nghệ sĩ cả nước thấm nhuần ý nghĩa lịch sử, ý nghĩa thời đại, những giá trị to lớn và tầm ảnh hưởng của Đề cương về văn hóa Việt Nam năm 1943. Cũng theo ông Đông, Đề án được ban hành đã tạo sự thống nhất trong lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức các hoạt động kỷ niệm từ Trung ương đến địa phương; phát huy vai trò, trách nhiệm của cả hệ thống chính trị nhằm tuyên truyền sâu rộng giá trị lịch sử, thực tiễn của Đề cương về văn hóa Việt Nam, các Nghị quyết của Đảng về phát triển văn hóa; nêu cao truyền thống lịch sử, văn hóa và cách mạng của dân tộc...

Có thể nói, việc vận dụng, tiếp thu và bổ sung, hoàn thiện những quan điểm, chủ trương của Đảng ta về văn hóa trong “Đề cương về văn hóa Việt Nam” năm 1943 được thể hiện trong các văn kiện của Đảng qua các thời kỳ; những thành tựu mà văn hóa Việt Nam đã đạt được dưới ánh sáng của bản Đề cương và đường lối văn hóa của Đảng. Đặc biệt, một nền văn học nghệ thuật mới đã hình thành trong khói lửa của hai cuộc kháng chiến hào hùng của dân tộc, tạo nên nhiều tác phẩm có giá trị, phản ánh một giai đoạn rực rỡ và vẻ vang của dân tộc…

Nhiều hoạt động kỷ niệm

PGS. TS Nguyễn Thị Thu Phương - Viện trưởng Viện Văn hóa Nghệ thuật Quốc gia Việt Nam cho biết, 80 năm qua ghi dấu nhiều thăng trầm, thay đổi, nhưng giá trị nền tảng, bền vững mà Đề cương về văn hóa Việt Nam năm 1943 đã tạo nên trong dòng chảy phát triển văn hóa của đất nước vẫn còn nguyên vẹn. Hội thảo lần này không chỉ nhìn lại dấu mốc tự hào 80 năm về trước mà chính là một sự tiếp nối. Tên hội thảo đã chứa đựng trong đó khát vọng, không chỉ của những người làm công tác văn hóa mà còn của nhiều bậc trí thức cả nước. “Ban đầu chúng tôi hy vọng nhận được 60 bài tham luận nhưng nay đã nhận được 154 tham luận” – bà Phương cho biết.

Cũng theo PGS.TS Nguyễn Thị Thu Phương, vận dụng các nguyên tắc của Đề cương về văn hóa để thúc đẩy văn hóa nước nhà phát triển mạnh mẽ, đồng thời phát huy được những thế mạnh một cách khoa học, thể hiện được các giá trị bản sắc của Việt Nam gắn với phát triển văn hóa thời kỳ đổi mới có ý nghĩa rất quan trọng. “Tôi nghĩ rằng chúng ta nhìn nhận sức sống của “Đề cương về văn hóa Việt Nam” với những nguyên tắc như vậy để thấy Đề cương vẫn có vai trò vô cùng quan trọng, có tính cấp thiết” – bà Phương bày tỏ.

Sau hội thảo, ngày 28/2 sẽ diễn ra Lễ kỷ niệm và Chương trình nghệ thuật đặc biệt kỷ niệm 80 năm ra đời Đề cương về văn hóa Việt Nam tại Nhà hát Lớn Hà Nội với chủ đề: “Đề cương văn hóa Việt Nam - Những dấu ấn Lịch sử”. Song song với các hoạt động hội thảo, kỷ niệm, sẽ có nhiều hoạt động văn hóa ý nghĩa được tổ chức. Trong đó, Đài truyền hình Việt Nam sẽ phát sóng bộ phim tài liệu 80 năm Đề cương về văn hóa Việt Nam (dự kiến phát sóng vào 20h30 ngày 27/2 trên kênh VTV1). Tuần phim kỷ niệm 80 năm ra đời Đề cương về văn hóa Việt Nam diễn ra từ ngày 25/2 đến 3/3 trên phạm vi toàn quốc.

Nhân dịp này, triển lãm ảnh kỷ niệm 80 năm Đề cương về văn hóa Việt Nam cũng sẽ được tổ chức nhằm tuyên truyền, giới thiệu về sự kiện 80 năm ra đời Đề cương về văn hóa Việt Nam vào ngày 27 và 28/2 tại Trung tâm Hội nghị Quốc tế và Nhà hát Lớn Hà Nội. Dự kiến sẽ có khoảng 80 bức ảnh được giới thiệu tại triển lãm. Ngoài ra, trong thời gian tới các địa phương, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương cũng sẽ tổ chức thực hiện các hoạt động kỷ niệm 80 năm ra đời Đề cương về văn hóa Việt Nam với các hình thức phù hợp, như: tọa đàm, hội thảo khoa học; triển lãm nghệ thuật; nói chuyện chuyên đề; tổ chức thi tìm hiểu “Đề cương về văn hóa Việt Nam”.

Trong khuôn khổ lễ kỷ niệm 80 năm ra đời “Đề cương về văn hóa Việt Nam” sẽ có 5 hoạt động chính. Trong đó, điểm nhấn là Hội thảo khoa học cấp quốc gia với chủ đề “80 năm Đề cương về văn hóa Việt Nam (1943 - 2023) - Khởi nguồn và động lực phát triển” sẽ được tổ chức vào ngày 27/2 tại Trung tâm Hội nghị quốc tế (11 Lê Hồng Phong, Ba Đình, Hà Nội) dưới hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến 63 tỉnh, thành phố… Hội thảo gồm 2 phiên: (Phiên 1) Giá trị lý luận và thực tiễn của Đề cương về văn hóa Việt Nam; (Phiên 2) Văn hóa, con người Việt Nam - Nền tảng tinh thần, động lực phát triển đất nước trong giai đoạn mới.