Anh đối mặt khủng hoảng tiêu dùng

1. Theo dữ liệu do Văn phòng Thống kê Quốc gia (ONS) của Anh công bố, Vương quốc Anh có nền kinh tế phát triển nhanh nhất trong nhóm G7 (nhóm 7 nước có nền kinh tế công nghiệp phát triển với kỹ nghệ tiên tiến nhất trên thế giới) vào năm 2021. Theo đó, tổng sản phẩm quốc nội của Anh - thước đo bao quát nhất của hoạt động kinh tế đã tăng 7,5% khi hoạt động hồi phục trở lại với việc dỡ bỏ các hạn chế về do dịch Covid-19.

Tuy nhiên, những con số trên cũng không phản ánh những gì đã xảy ra trong ba tháng cuối năm 2021. Theo dữ liệu của ONS được công bố hôm 11/2, GDP của Vương quốc Anh đã tăng 1% trong quý IV. Con số này xếp sau Mỹ (1,7%) và Canada (1,6%), cả hai đều nằm trong G7.

Thậm chí, những số liệu thống kê trên còn che lấp một sự thật lớn hơn: Vương quốc Anh đang phải đối mặt với cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt tồi tệ nhất trong 30 năm. Ngân hàng Trung ương Anh dự kiến ​​tỷ lệ thất nghiệp sẽ tăng trong năm tới và tăng trưởng sẽ giảm, thuế đang tăng và các biện pháp kiểm soát nhập khẩu mới hậu Brexit có thể ảnh hưởng đến hoạt động ngoại thương của nước này.

Các chỉ số kinh tế ngắn hạn cũng biến động đặc biệt, phản ánh thực trạng ngừng hoạt động của doanh nghiệp khi các hạn chế vì Covid-19 xuất hiện và biến mất. Một cách tốt hơn để đo lường hiệu suất là so sánh sản lượng kinh tế hiện tại với mức trước khi đại dịch xảy ra. Và thực tế là Vương quốc Anh đang mòn mỏi ở gần giữa bảng xếp hạng G7.

Người Anh đã cảm thấy chi phí gia tăng. Theo một cuộc khảo sát hồi tháng 1 do YouGov thực hiện, khoảng 85% người dân nhận thấy chi phí hàng tạp hóa tăng lên. Khoảng 35% nói rằng chi phí nhà ở của họ, bao gồm cả tiền thuê nhà và thế chấp đã tăng lên. Gần 75% nhận thấy giá nhiên liệu cao hơn.

Tuy nhiên, cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt dự báo sẽ trở nên tồi tệ hơn nhiều. Ngân hàng Trung ương Anh dự kiến, ​​lạm phát sẽ tăng cao hơn trong những tháng tới và đạt đỉnh 7,25% vào tháng 4. Đầu tháng 2, Ngân hàng Trung ương đã tăng lãi suất lần thứ hai trong 3 tháng trong nỗ lực kiềm chế giá cả tăng cao, gia tăng áp lực đối với các chủ sở hữu nhà bằng các khoản thế chấp có lãi suất thay đổi. Dự kiến ​​sẽ có nhiều đợt tăng lãi suất vào cuối năm nay.

“Chúng tôi đang đối mặt với thu nhập thực tế trong năm nay. Chúng ta cần phải... tăng lãi suất vì nếu không làm như vậy, tác động sẽ tồi tệ hơn”, ông chủ Ngân hàng Trung ương Anh Andrew Bailey nói vào tuần trước.

Hóa đơn năng lượng sẽ thậm chí còn cao hơn vào tháng 4, khi các nhà quản lý tăng giới hạn về số tiền người tiêu dùng có thể phải trả để sưởi ấm và thắp sáng ngôi nhà của họ lên 54%. Sự thay đổi này có nghĩa là người tiêu dùng thông thường sẽ thấy hóa đơn năng lượng của họ tăng 693 bảng Anh (939 đô la) lên 1.971 bảng Anh (2.670 đô la) mỗi năm. Một phần trong số đó sẽ được bù đắp bằng việc cắt giảm thuế địa phương và khoản chiết khấu sẽ phải hoàn trả trong vòng 5 năm.

Quỹ Joseph Rowntree cho biết, một số gia đình có thu nhập thấp sẽ phải đối mặt với hóa đơn hàng năm lên tới 2.326 bảng Anh (3.152 USD) kể từ tháng 4, trong khi Quỹ Nghị quyết cảnh báo rằng, nhiều hộ gia đình đang trong tình trạng “căng thẳng về nhiên liệu” - những người chi tiêu hơn 10% ngân sách cho năng lượng tại gia đình- sẽ tăng gấp đôi, lên 5 triệu.

2. Các chính sách khác của chính phủ Anh cũng đang làm tăng thêm gánh nặng cho các hộ gia đình. Thủ tướng Johnson đang thúc đẩy kế hoạch tăng thuế trả lương cho Bảo hiểm Quốc gia vào tháng 4 để tài trợ cho chăm sóc sức khỏe và xã hội. Việc tăng lương có thể giúp ích cho người cao tuổi, nhưng thuế đang giảm dần, có nghĩa là những người có thu nhập cao hơn phải trả tỉ lệ cận biên thấp hơn so với người nghèo.

Vào đầu tháng 10/2021, chính phủ Anh đã cắt giảm Tín dụng Phổ thông - khoản phúc lợi mà những người thất nghiệp hoặc có thu nhập thấp được hưởng - trở lại mức trước đại dịch. Hơn 5,8 triệu người mất 20 bảng Anh (28 USD) một tuần, mặc dù chính phủ sau đó đã tăng thu nhập cho một số người làm việc và nhận trợ cấp.

Thêm một rủi ro kinh tế lớn nữa đang hiện hữu. Chính phủ vẫn chưa thực hiện đầy đủ các cuộc kiểm soát biên giới cần thiết do hậu quả của Brexit, và có nhiều nghi ngờ về việc liệu công tác chuẩn bị có đang đi đúng hướng hay không dù đã có ba lần trì hoãn trước đó.

Ủy ban Tài khoản Công có ảnh hưởng của Quốc hội Anh tuần này cho biết, vẫn còn nhiều việc phải làm để đưa ra các biện pháp kiểm soát nhập khẩu. Tập đoàn thương mại Logistics Vương quốc Anh lặp lại đánh giá đó, cảnh báo rằng, sự chậm trễ ở biên giới có thể gây ra một cảnh tượng ùn tắc xe tải kéo dài 29 dặm.

Theo số liệu thống kê chính thức được công bố vào tháng trước, lạm phát ở Anh đạt 5,4% trong tháng 12, mức cao nhất kể từ năm 1992. Tiền lương tăng với tốc độ hàng năm chỉ 3,8% vào tháng 12, khiến các hộ gia đình có sức mua kém hơn.