Chậm phê duyệt quy hoạch kế hoạch sử dụng đất; Nợ đọng tiền sử dụng đất, tiền thuê hạ tầng kéo dài; tự ý chuyển đổi mục đích sử dụng đất và giao đất trái thẩm quyền xảy ra tràn lan; thuê đất trong khu công nghiệp rồi xây khách sạn, karaoke, xông hơi… Đó là hàng loạt sai phạm tại tỉnh Bắc Giang vừa được Thanh tra Chính phủ chỉ ra.
Giao đất trái thẩm quyền
Theo kết luận của Thanh tra Chính phủ (TTCP), Quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020, kế hoạch sử dụng đất kỳ đầu (2011-2015) tỉnh Bắc Giang được Chính phủ phê duyệt, nhưng UBND tỉnh Bắc Giang phê duyệt quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất kỳ đầu cấp huyện đều chậm. Điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020, kế hoạch sử dụng đất kỳ cuối (2016-2020) cấp tỉnh và cấp huyện đến năm 2018 mới được Chính phủ phê duyệt. Do vậy một số dự án, công trình phát sinh năm 2016-2017 phải điều chỉnh cục bộ quy hoạch sử dụng đất cấp huyện, do chưa có trong quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất trong kỳ…
TTCP khẳng định, việc cập nhật quy hoạch ngành sau điều chỉnh, bổ sung vào quy hoạch sử dụng đất còn chưa kịp thời. Công tác quản lý quy hoạch sau khi được phê duyệt còn yếu, có biểu hiện chuyển nhượng dự án sau khi được giao đất, cho thuê đất mà không đầu tư.
Kết luận thanh tra nêu rõ, đến nay trên địa bàn tỉnh Bắc Giang còn 12.749 thửa đất ở còn tồn tại, vướng mắc chưa được cấp giấy chứng nhận do các trường hợp đều có nguồn gốc rất phức tạp, nên chưa được cấp giấy chứng nhận như hiện trạng sử dụng đất không phù hợp với quy hoạch, thửa đất được giao không đúng thẩm quyền, đất đang có tranh chấp…
Sau các lần điều chỉnh giảm diện tích đất KCN Đình Trám, nhưng UBND tỉnh Bắc Giang chưa điều chỉnh giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp là vi phạm Luật Đất đai 2013.
Trong việc quản lý và sử dụng đất công ích, TTCP phát hiện, nhiều địa phương trong tỉnh Bắc Giang có quỹ đất công ích phân tán, không quy hoạch thành khu, vùng tập trung mà để rải rác, xen kẹt trong khu dân cư, không tách được phần đất công ích và giao đất ổn định lâu dài.
Tình trạng để thôn tự ý ký hợp đồng giao thầu, cho thuê sử dụng đất công ích không đúng thẩm quyền, không đúng đối tượng, không đúng mục đích sử dụng và thời hạn theo quy định của pháp luật từ trước đây vẫn chưa được giải quyết triệt để.
Đáng chú ý, tại các huyện Hiệp Hòa, Lạng Giang, Lục Nam, Tân Yên, Việt Yên, TP. Bắc Giang, Lục Ngạn xảy ra tình trạng giao đất trái thẩm quyền.
Thuê đất trong khu công nghiệp rồi xây khách sạn
TTCP cho biết, từ năm 2006 - 2017, các đơn vị nợ đọng tiền sử đụng đất và tiền thuê hạ tầng gắn với đất khu KCN trên 66,3 tỷ đồng. Trong đó, các đơn vị thuê đất trong KCN Đình Trám còn nợ tổng số tiền gần 6,8 tỷ đồng. Các đơn vị trong KCN Song Khê- Nội Hoàng còn nợ trên 24 tỷ đồng...
Từ năm 2002-2007, có 43 doanh nghiệp được chấp thuận và cấp phép đầu tư vào KCN Đình Trám, tổng diện tích đất cho thuê hơn 662.000 m2 theo đơn giá thời điểm cho thuê là trên 7 tỷ đồng, nhưng UBND tỉnh Bắc Giang có văn bản cho phép không thu tiền, gây thất thoát ngân sách nhà nước.
Công ty Phát triển hạ tầng khu công nghiệp Bắc Giang cho các đơn vị thuê đất để xây dựng trụ sở làm việc thuộc quy hoạch trung tâm điều hành không phải là đất cho thuê, nhưng không thực hiện các trình tự, thủ tục điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất, thay đổi mục đích, cơ cấu sử dụng đất để trình cấp có thẩm quyền phê duyệt, gồm: Bưu điện tỉnh Bắc Giang 2.146 m2, Ngân hàng NN&PTNT tỉnh Bắc Giang gần 3.000 m2.
UBND tỉnh Bắc Giang thu hồi trên 9.000 m2 đất cho Công ty TNHH thương mại dịch vụ KK Bắc Giang thuê để thực hiện dự án đầu tư xây dựng chợ Hoàng Ninh không phù hợp với quy hoạch được Bộ Xây dựng phê duyệt. Thực tế khu đất đã xây dựng các dãy nhà liền kề 4-6 tầng.
Đến thời điểm thanh tra, UBND tỉnh Bắc Giang vẫn chưa chỉ đạo thực hiện xong việc đưa 3 công ty ra khỏi KCN Đình Trám theo Văn bản điều chỉnh gồm: Công ty TNHH sản xuất và thương mại Quỳnh An với hơn 4.000 m2, hiện tại lô đất đã xây dựng khách sạn 7 tầng để kinh doanh; Công ty TNHH Vương Mỹ với gần 2.400 m2, hiện đã xây dựng khách sạn 5 tầng để kinh doanh và Công ty TNHH VinaSolar Technologi trên 1.922 m2, hiện đã xây dựng khách sạn 9 tầng kinh doanh.
TTCP kết luận: “Các công ty này đã sử dụng đất khu công nghiệp để xây dựng kinh doanh dịch vụ khách sạn, ki-ốt cho thuê, vui chơi giải trí, karaoke, xông hơi là chưa phù hợp”.
TTCP cũng phát hiện, UBND tỉnh Bắc Giang chấp thuận đầu tư dự án khi chưa có ý kiến chấp thuận của Thủ tướng Chính phủ về việc chuyển mục đích sử dụng đất lúa tại các dự án: Khu đô thị phía Tây thị trấn Vôi, huyện Lạng Giang; Khu đô thị An Huy thị trấn Cao Thượng, huyện Tân Yên là vi phạm Luật Đất đai 2013. Tỉnh này cũng điều chỉnh quy mô một số KCN khi chưa có ý kiến của Thủ tướng Chính phủ và các bộ, ngành liên quan.