Băn khoăn đối tượng thuê nhà công vụ

Tại phiên họp, báo cáo về một số vấn đề lớn giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi), ông Hoàng Thanh Tùng, Chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật của Quốc hội cho biết, về bổ sung đối tượng thuê nhà ở công vụ (Điều 45) có ý kiến đề nghị bổ sung vào điểm d khoản 1 Điều 45 đối tượng được thuê nhà ở công vụ là người làm công tác cơ yếu được điều động, luân chuyển, biệt phái theo yêu cầu quốc phòng, an ninh, cơ yếu; người làm công tác khác trong tổ chức cơ yếu được điều động, luân chuyển, biệt phái đến công tác tại vùng sâu, vùng xa.

Để có cơ sở tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật, ngày 31/10/2023, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đã có Công văn số 675/UBTVQH15-PL đề nghị Chính phủ bổ sung đánh giá tác động đối với quy định này. Tuy nhiên, đến nay Chính phủ chưa có ý kiến trả lời.

Có ý kiến của ĐBQH tại phiên thảo luận hội trường ngày 26/10/2023 và ý kiến của Bộ Quốc phòng tại Văn bản số 4539/BQP-PC(P2) ngày 10/11/2023 đề nghị tiếp tục bổ sung một số đối tượng không giữ chức vụ nhưng được thuê nhà ở công vụ, không chỉ tại xã vùng sâu, vùng xa, vùng có điều kiện kinh tế-xã hội đặc biệt khó khăn, khu vực biên giới, hải đảo mà ở tất cả các địa bàn, bao gồm: công chức, công nhân, viên chức quốc phòng, người làm công tác cơ yếu, người làm công tác khác trong tổ chức cơ yếu.

Thường trực Ủy ban Pháp luật thấy rằng, nếu tiếp tục bổ sung đối tượng như đề nghị nêu trên thì phạm vi đối tượng thuộc lực lượng vũ trang nhân dân, tổ chức cơ yếu được thuê nhà ở công vụ được mở quá rộng so với Luật Nhà ở hiện hành, trong khi điều kiện nguồn lực nhà nước cho phát triển nhà ở công vụ còn rất khó khăn sẽ khó bảo đảm tính khả thi.

Uỷ ban Pháp luật cũng đánh giá: Việc bổ sung đối tượng thuộc lực lượng vũ trang nhân dân, tổ chức cơ yếu được thuê nhà ở công vụ theo đề nghị trên sẽ ảnh hưởng lớn đến sự cân đối, đồng bộ về chính sách nhà ở công vụ đối với các nhóm đối tượng khác trong hệ thống chính trị, vì theo quy định tại khoản 1 Điều 45 của dự thảo Luật thì cán bộ, công chức phải giữ chức vụ nhất định, như ở trung ương phải là Phó Thủ trưởng cơ quan thuộc Chính phủ và tương đương trở lên, ở địa phương phải là Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện, Phó Giám đốc Sở và tương đương trở lên mới thuộc đối tượng được thuê nhà ở công vụ.

Đối với cán bộ, công chức, viên chức thuộc các cơ quan, đơn vị sự nghiệp công lập của Đảng, Nhà nước, tổ chức chính trị-xã hội không giữ chức vụ, chỉ được thuê nhà ở công vụ khi được điều động, luân chuyển, biệt phái đến công tác tại xã vùng sâu, vùng xa, vùng có điều kiện kinh tế-xã hội đặc biệt khó khăn, khu vực biên giới, hải đảo.

“Vì các lý do nêu trên, Thường trực Ủy ban Pháp luật đề nghị giữ phạm vi đối tượng thuộc lực lượng vũ trang nhân dân và tổ chức cơ yếu được thuê nhà ở công vụ như điểm d khoản 1 Điều 45 của dự thảo luật đã được Uỷ ban Thường vụ Quốc hội trình Quốc hội tại phiên thảo luận Hội trường ngày 26/10/2023. Cụ thể là sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, hạ sĩ quan thuộc lực lượng vũ trang nhân dân được điều động, luân chuyển, biệt phái theo yêu cầu quốc phòng, an ninh; công chức, công nhân và viên chức quốc phòng, người làm công tác cơ yếu và công tác khác trong tổ chức cơ yếu hưởng lương từ ngân sách nhà nước thuộc lực lượng vũ trang nhân dân được điều động, luân chuyển, biệt phái đến công tác tại xã vùng sâu, vùng xa, vùng có điều kiện kinh tế-xã hội đặc biệt khó khăn, khu vực biên giới, hải đảo; trừ trường hợp pháp luật quy định đối tượng thuộc điểm này phải ở trong doanh trại của lực lượng vũ trang nhân dân”-ông Tùng cho hay.

Song, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cho rằng, dự thảo luật quy định về nhà công vụ cho cán bộ, công chức nhà nước còn chưa thấu đáo. Do đó cần có cái nhìn dài hạn trong việc bố trí nhà công vụ, đảm bảo chính sách xuyên suốt, lực lượng vũ trang, cơ yếu thì có chính sách ưu tiên phù hợp.

“Việc dành đủ nguồn lực thì cần theo lộ trình phát triển của đất nước, Chính phủ cần có tính toán cụ thể, điều quan trọng là phải đảm bảo chính sách được thực hiện xuyên suốt, giúp cán bộ, công chức, đặc biệt trong ngành an ninh, quốc phòng, cơ yếu yên tâm công tác, qua đó thu hút nhân tài vào cơ quan nhà nước, đáp ứng nhu cầu thực tế”-ông Phương nêu rõ.

Cùng quan điểm, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cũng bày tỏ băn khoăn về vấn đề nhà ở công vụ khi việc tiếp cận nhà ở công vụ đối với cán bộ công tác còn hạn chế, khó đáp ứng được yêu cầu thực tế.

“Dự thảo luật hiện đang có hướng giải quyết cho vấn đề này tuy nhiên nếu mở rộng hết các đối tượng được sử dụng thì không có đủ nguồn nhà ở công vụ cho các lực lượng”-ông Định nói và đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu bổ sung nội dung bố trí tùy theo quỹ nhà ở công vụ của lực lượng vũ trang hoặc của địa phương. Với số cán bộ điều động, luân chuyển, giao Bộ trưởng và Chủ tịch tỉnh xem xét cân nhắc bố trí thêm cho các trường hợp khác.

Giải trình về đối tượng thuê nhà ở công vụ, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, dự thảo trước đây Chính phủ gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội không có quy định về điều kiện được thuê nhà công vụ ở vùng sâu, vùng xa. Hiện nay trong dự thảo mới đã mở rộng với các đối tượng là cấp Phó thủ trưởng ngành cấp tỉnh, cấp huyện, Phó Chủ tịch huyện, Phó giám đốc sở thì được bố trí nhà ở công vụ. Đối với lực lượng vũ trang, Chính phủ cũng rất ủng hộ việc bổ sung đối tượng là công nhân, viên chức của Bộ Quốc phòng và các bộ cơ yếu.

Trả lời thêm, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà cho rằng, trong điều kiện nguồn lực còn hạn chế nên trong dự thảo luật cần diễn đạt rõ ý hơn về các đối tượng được hưởng chính sách nhà ở công vụ. Bởi nếu định nghĩa như dự thảo, nguồn lực bố trí cho việc thực hiện chính sách luân chuyển cán bộ của Đảng, Nhà nước rất khó thực hiện.

Ở góc độ cơ quan thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng cho biết, với tư cách là cơ quan tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật này mong muốn có những chính sách hỗ trợ, tạo điều kiện tốt nhất về nhà ở cho các đối tượng cán bộ, công chức, viên chức trong bộ máy Nhà nước, bao gồm cả lực lượng vũ trang khi luân chuyển, điều động, thực hiện nhiệm vụ.

Một trong những yêu cầu khi xây dựng pháp luật là phải đảm bảo tính khả thi, phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế-xã hội, từng giai đoạn phải có chính sách phù hợp. Luật Nhà ở hiện hành đã quy định đối tượng được hưởng chế độ thuê nhà ở công vụ. Dự thảo Luật Nhà ở lần này cũng mở rộng thêm đối tượng là hạ sĩ quan.

Đồng thời cơ quan thẩm tra cũng đã tiếp thu, đề xuất thêm để tương ứng với chính sách của cán bộ, công chức, viên chức khi đi công tác vùng sâu vùng xa, cố gắng nghiên cứu để đáp ứng được mức tốt nhất trong phạm vi ngân sách có thể đáp ứng.