Gần 73 tỉ đồng là số tiền tác quyền mà Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam (VCPMC) thu được trong năm 2016. Con số này đã tăng hơn 6% so với năm 2015. Dẫu thế, theo VCPMC bên cạnh những đơn vị đã nghiêm túc thực thi quyền tác giả, vẫn còn nhiều đơn vị, cá nhân không thực hiện hoặc đối phó hoặc tìm nhiều cách để… trốn trả tiền tác quyền.
VCPMC cho biết, những nỗ lực bảo vệ tác quyền cho các tác giả không chỉ thể hiện trên số tiền thu được trong năm, đó còn là những nỗ lực tuyên truyền phổ biến về Luật Sở hữu trí tuệ, cũng như quyền tác giả liên quan, nhất là ở lĩnh vực âm nhạc. Năm 2016 VCPMC đã triển khai thu tiền tác quyền ở các mạng xã hội như YouTube, Facebook và các website, các ứng dụng nghe nhạc như mp3.zing.vn; nhaccuatui.com, nhacso.net…; ở lĩnh vực biểu diễn; lĩnh vực file-midi; các lĩnh vực kinh doanh dịch vụ có sử dụng âm nhạc khác.
Theo VCPMC, trong năm 2016 từ tổng tiền tác quyền thu được, Trung tâm đã tiến hành phân phối chi trả cho chủ tác giả, chủ sở hữu với tỉ lệ thành công là hơn 90%. Số tiền còn lại do chưa đủ điều kiện phân phối như: Hợp đồng chưa hết hạn còn chờ đơn vị bổ sung danh mục; hợp đồng đã xuất hóa đơn nhưng đơn vị chưa thanh toán tiền hoặc thanh toán chưa đầy đủ…
Được biết trong quá trình thực thi tác quyền, riêng ở lĩnh vực phát thanh truyền hình, năm 2016 là năm Trung tâm tiếp tục gặp khó khăn từ các đơn vị truyền hình trả tiền do chưa thống nhất được phương án cụ thể và mức nhuận bút. Hiện Trung tâm vẫn đang tiến hành đàm phán với các đơn vị để thống nhất mức tiền sử dụng quyền tác giả. Dự kiến trong năm 2017 mới hoàn tất việc đàm phán này, rồi mới ký kết hợp đồng.
Phía VCPMC cho biết, cái khó nhất hiện nay là văn bản hướng dẫn thực thi tác quyền vẫn còn nhiều kẽ hở khiến nhiều đơn vị sử dụng tìm cách né, lách, không xin phép và trả tiền tác giả. Điển hình như câu chuyện về Thông tư 01 và mẫu đơn số 14 ban hành trong năm 2016.
Rất thông cảm với những cái khó trong việc thực thi tác quyền nói chung và của VCPMC nói riêng, nhạc sĩ Doãn Nho cho rằng nhờ có Trung tâm mà lâu nay nhiều tác giả đã không “mù tịt” về bản quyền. Nhưng làm sao để việc thực thi tác quyền, nhất là ở lĩnh vực âm nhạc chuyên nghiệp hơn nữa, đồng đều hơn nữa (bởi khu vực phía Nam thực hiện tốt hơn khu vực phía Bắc), thì đây là điều cần phải suy nghĩ, đồng thời cũng là trách nhiệm của các đơn vị quản lý về lĩnh vực này.
Ông Bùi Nguyên Hùng- Cục trưởng Cục Bản quyền Bộ VHTT&DL cho hay: Cục đang dự thảo công văn của Bộ VHTT&DL gửi các Sở VHTT&DL các địa phương, yêu các đơn vị nghệ thuật trực thuộc Sở cần thực thi nghiêm túc vấn đề quyền tác giả. Trong năm 2017, Cục sẽ phối hợp, hỗ trợ VCPMC trong việc thực thi Luật Sở hữu trí tuệ và quyền tác giả liên quan…
Hi vọng, cùng với sự vào cuộc ráo riết của các cơ quan quản lý, năm 2017 câu chuyện thực thi tác quyền sẽ không còn là việc “đơn thương độc mã” của các Trung tâm bảo vệ tác quyền như hiện nay.