Bằng chứng núi lửa đang hoạt động trên sao Kim

Mùa thu năm ngoái, các nhà khoa học công bố phát hiện một lượng nhỏ khí phosphine - hợp chất hóa học giữa phốt pho và hydro - trong bầu khí quyển của sao Kim, đặt ra giả thuyết nó có thể đóng vai trò như một dấu hiệu sinh học của sự sống.

Tuy nhiên, một nghiên cứu mới của Đại học Cornell đã chỉ ra rằng phosphine đến từ một nguồn phi sinh học khác liên quan đến hoạt động địa chất, tiết lộ những ngọn núi lửa có thể vẫn đang phun trào trên hành tinh thứ hai trong hệ Mặt Trời.

"Phosphine không cho chúng ta biết về sinh học của sao Kim mà thay vào đó là một dấu hiệu địa chất. Khoa học đang cho thấy có núi lửa hoạt động trên sao Kim ngày nay hoặc trong quá khứ rất gần đây" Jonathan Lunine, giáo sư khoa học vật lý và chủ nhiệm khoa thiên văn tại Đại học Cornell, nhấn mạnh trong báo cáo.

Kết luận này được đưa ra sau khi Lunine cùng cộng sự kiểm tra các quan sát từ kính viễn vọng mặt đất bước sóng dưới milimet James Clerk Maxwell trên đỉnh Mauna Kea ở Hawaii và hệ thống kính viễn vọng vô tuyến Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) ở phía bắc Chile.

Nhóm nghiên cứu tin rằng sao Kim có chứa photphua trong lớp phủ sâu của hành tinh. Nếu được đưa lên bề mặt nhờ hoạt động của núi lửa và sau đó bay vào bầu khí quyển, chúng sẽ phản ứng với axit sulfuric để tạo thành photphine.

Lunine cho biết mô hình phosphine của họ chỉ ra các vụ phun trào vẫn đang xảy ra trên sao Kim. Dữ liệu hình ảnh radar từ tàu vũ trụ Magellan vào những năm 1990 cũng cho thấy một số đặc điểm địa chất hỗ trợ giả thuyết này.

Năm 1978, trong sứ mệnh tàu quỹ đạo Pioneer Venus của NASA, các nhà khoa học còn phát hiện các biến thể của sulfur dioxide trong bầu khí quyển trên cao của sao Kim, gợi ý về viễn cảnh núi lửa hoạt động, tương tự điều đã xảy ra trong vụ phun trào núi lửa Krakatoa trên Trái Đất ở Indonesia vào năm 1883.

Chi tiết nghiên cứu đã được công bố trong Kỷ yếu của Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Mỹ hôm 12/7.