Báo chí quốc tế và khu vực đã đưa tin đậm nét về Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 36, khai mạc sáng nay tại Hà Nội và được tổ chức trực tuyến lần đầu tiên trong lịch sử 53 năm qua của ASEAN.
Sáng nay 26/6, Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 36 đã khai mạc tại Trung tâm Hội nghị Quốc tế, Hà Nội, theo hình thức trực tuyến. Đây là Hội nghị Cấp cao thường kỳ của ASEAN được tổ chức trực tuyến lần đầu tiên trong lịch sử 53 năm qua của ASEAN.
Hãng tin Mỹ AP đưa tin, các nhà lãnh đạo Đông Nam Á hôm nay tiến hành hội nghị cấp cao thường niên bằng hình thức trực tuyến để thể hiện tinh thần đoàn kết và thảo luận về việc thành lập một quỹ khẩn cấp của khu vực nhằm đối phó với cuộc khủng hoảng lớn gây ra do đại dịch Covid-19. Các xung đột kéo dài ở Biển Đông dự kiến cũng trở thành tâm điểm chú ý.
“Đại dịch Covid-19 là một phép thử đối với ASEAN”, hãng tin Mỹ dẫn lời Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc phát biểu tại hội nghị. Thủ tướng nói thêm, sự bùng phát của dịch Covid-19 “càng thổi bùng thêm những thách thức vốn tiềm ẩn trong môi trường chính trị-kinh tế-xã hội của thế giới và mỗi khu vực và khiến các cọ xát chiến lược giữa các nước lớn càng bộc lộ rõ nét và bị đẩy lên cao”.
Các quốc gia ASEAN đã bị ảnh hưởng bởi đại dịch không giống nhau, ví dụ Indonesia có hơn 50.000 ca nhiễm và hơn 2.600 người chết, trong khi Lào chỉ có 19 trường hợp nhiễm. Tuy nhiên, khu vực đa dạng với hơn 650 triệu dân đã trở thành một điểm nóng Covid-19 tại châu Á, với tổng cộng hơn 138.000 ca mắc, vượt xa Trung Quốc, nơi dịch bệnh bùng phát.
“Chúng tôi nhấn mạnh mối lo ngại nghiêm trọng về các thiệt hại về người và kinh tế xã hội gây ra do Covid-19 và vẫn cam kết thực thi các chính sách cụ thể để khẳng định rằng ASEAN luôn đi đầu trong cuộc chiến quan trọng này”, AP dẫn một phần trong dự thảo tuyên bố chung dự kiến sẽ được công bố sau hội nghị.
Một kế hoạch ưu tiên cao của ASEAN là thiết lập một quỹ ứng phó Covid-19, có thể được sử dụng để trợ giúp các quốc gia thành viên mua trang thiết bị y tế và đồ bảo hộ.
AP dẫn lời một nhà ngoại giao cấp cao của khu vực rằng, Thái Lan đã cam kết đóng góp 100.000 USD và các đối tác của ASEAN, trong đó có Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Quốc, dự kiến sẽ công bố các khoản đóng góp sau khi các điều khoản của quỹ được thống nhất gần đây.
Một kho trang thiết bị y tế khu vực cũng được đề xuất và ASEAN sẽ thực hiện một nghiên cứu do Nhật Bản tài trợ về khả năng thiết lập một trung tâm của ASEAN nhằm ứng phó với các tình huống khẩn cấp y tế cộng đồng, nhà ngoại giao trên nói thêm.
Hãng tin Pháp AFP cho biết, Hội nghị Cấp cao ASEAN lần này chú trọng tới các thiệt hại gây ra do dịch Covid-19, vốn làm ảnh hưởng tới các nền kinh tế phụ thuộc vào xuất khẩu và du lịch trong khu vực, trong bối cảnh một hội nghị đặc biệt của ASEAN hồi tháng 4 chưa thống nhất được một quỹ khẩn cấp nhằm đối phó với đại dịch.
Hãng tin trên dẫn lời Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh tới các tác động của dịch Covid-19, rằng dịch bệnh “cuốn đi thành quả loài người đã tích lũy trong nhiều năm, cướp đi sinh mạng và đe dọa cuộc sống của hàng triệu người”.
Ngoài chủ đề dịch Covid-19, AFP cũng chú ý tới phát biểu của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tại hội nghị rằng “cọ xát chiến lược giữa các nước lớn càng bộc lộ rõ nét và bị đẩy lên cao”.
“Trong khi cả thế giới đang phải gồng mình chống dịch vẫn xuất hiện những hành động thiếu trách nhiệm, vi phạm luật pháp quốc tế, ảnh hưởng đến môi trường an ninh và ổn định ở một số khu vực, trong đó có khu vực của chúng ta”, Thủ tướng nói.
Báo Straits Times của Singapore đưa tin, Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long đứng đầu phái đoàn nước này tham dự Hội nghị Cấp cao ASEAN 36 trực tuyến. Bộ Ngoại giao Singapore cho biết Ngoại trưởng Vivian Balakrishnan cũng tham dự sự kiện.
Theo chủ đề của năm nay là “chủ “Gắn kết và Chủ động thích ứng”, các nhà lãnh đạo ASEAN sẽ tập trung thảo luận sự phối hợp của khu vực nhằm giảm nhẹ tác động của đại dịch Covid-19, lộ trình phục hồi hậu Covid-19.
Các nhà lãnh đạo cũng sẽ trao đổi quan điểm về các vấn đề quốc tế và khu vực, cũng như tiếp tục thảo luận về cách thức tăng cường hợp tác vùng, củng cố vai trò trung tâm của ASEAN, và thúc đẩy hòa bình và ổn định khu vực.
Hãng tin Xinhua của Trung Quốc đưa tin, khối ASEAN đã khai mạc Hội nghị Cấp cao 36 do Việt Nam làm Chủ tịch thông qua hình thức trực tuyến, tập trung vào các chủ đề như đối phó dịch Covid-19, phục hồi hậu Covid-19 và đẩy mạnh hợp tác với các đối tác.
Tờ báo dẫn lời Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho hay, ông trông đợi Hội nghị Cấp cao ASEAN 36 là cơ hội để “một lần nữa khẳng định sự “tình đoàn kết, ý chí chính trị mạnh mẽ và quyết tâm cao của các quốc gia thành viên ASEAN vượt lên các khó khăn thách thức, vững vàng đi tới”.
Đưa tin về Hội nghị Cấp cao ASEAN 36, báo Inquirer của Philippines đưa tin, Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte và những người đồng cấp trong khu vực dự kiến sẽ thảo luận về các sáng kiến và hợp tác trong việc giải quyết các thách thức của đại dịch Covid-19.
Các nhà lãnh đạo dự kiến sẽ tập trung vào việc thảo luận sự chuyển dịch của ASEAN sang “trạng thái bình thường mới” và các vấn đề phục hồi hậu đại dịch.
Theo Inquirer, vào giữa tháng 4, ASEAN cũng tổ chức một loạt các cuộc họp trực tuyến để bàn về cách thức đối phó với cuộc khủng hoảng y tế. Hội nghị Cấp cao ASEAN lần này diễn ra trong bối cảnh khu vực Đông Nam Á đã ghi nhận gần 140.000 trường hợp mắc Covid-19, trong đó Indonesia có số ca mắc nhiều nhất với trên 50.000 trường hợp.
Tờ báo cho biết thêm, ngoài ra, Tổng thống Duterte dự kiến sẽ nêu vấn đề tranh chấp lãnh thổ ở Biển Đông và các vấn đề quyền lợi của người lao động nhập cư Philippines tại Hội nghị Cấp cao ASEAN lần này.