Bảo tồn kho tàng dân ca Khmer Nam Bộ

Biểu diễn dân ca Khmer Nam Bộ.

Để góp phần bảo tồn và phát huy nền văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc, làn điệu dân ca riêng có của đồng bào dân tộc Khmer Nam Bộ, trong những ngày đầu tháng 10 vừa qua, Liên hoan dân ca Khmer khu vực Đồng bằng sông Cửu Long lần thứ I - 2018 đã diễn ra tại Sóc Trăng. Liên hoan do Ban Truyền hình tiếng dân tộc, Đài Truyền hình Việt Nam (VTV5) phối hợp với Đài Phát thanh truyền hình tỉnh Sóc Trăng tổ chức. Mặc dù diễn ra lần đầu nhưng Liên hoan đã thu hút gần 300 nghệ nhân, học sinh, sinh viên, diễn viên không chuyên đến từ các tỉnh, thành phố trong khu vực Đồng bằng sông Cửu Long như: Sóc Trăng, Trà Vinh, Vĩnh Long, Kiên Giang, An Giang, thành phố Cần Thơ... tranh tài ở gần 100 tiết mục hát, biểu diễn dân ca.

Các tiết mục được thí sinh thể hiện trong Liên hoan với nội dung ca ngợi Đảng, Bác Hồ, sự đổi thay của phum sóc, tình yêu quê hương, lễ hội dân gian, tình cảm gia đình… thông qua các thể loại hát ru, hát giao duyên, độc diễn đàn Cha Pây Chom Riêng, hát múa Aday cho đến các làn điệu dân ca, nhạc lễ cưới, Dì kê, Dù kê…

Dân ca Khmer Nam Bộ có rất nhiều thể loại: Hát ru con; hát làm việc, hát huê tình... Tâm hồn người Khmer Nam Bộ được thể hiện rõ nhất trong các bài hát dân gian, từng lời ca tiếng hát đã làm lay động đến tình cảm sâu kín của con người. Hát trong lao động sản xuất thì có những bài như: hát quăng chài), hát đốn cây, hát cấy lúa…

Ông Nguyễn Văn Bốn - Giám đốc Đài Phát thanh Truyền hình Sóc Trăng, Trưởng ban Tổ chức Liên hoan cho biết: Liên hoan dân ca Khmer khu vực Đồng bằng sông Cửu Long lần thứ I năm 2018 thật sự là một hoạt động văn hóa đặc biệt trong đời sống âm nhạc của đồng bào dân tộc Khmer. Nhiều thể loại dân ca tưởng chừng như bị mai một, nhưng tại Liên hoan lần này đã được các thí sinh trình bày một cách sáng tạo, với hình thức biểu diễn điêu luyện, góp phần đưa làn điệu dân ca phát triển lên một bước mới.

Dưới góc độ chuyên môn, Thạc sĩ, Nghệ sĩ ưu tú Sơn Lương- Trưởng ban Giám khảo Liên hoan dân ca Khmer khu vực Đồng bằng sông Cửu Long lần thứ I tại Sóc Trăng đánh giá: Liên hoan đã thu hút được sự nhiệt tình tham gia của đông đảo lực lượng nghệ nhân, nghệ sĩ không chuyên ở nhiều lứa tuổi, góp phần tác động sâu rộng đến đời sống văn hóa tinh thần trong đồng bào Khmer khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, là một phần quan trọng trong gìn giữ, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa, nghệ thuật dân tộc Khmer.

Liên hoan cũng là cơ hội để các nghệ nhân, ca sĩ không chuyên được học hỏi, giao lưu, trao đổi kinh nghiệm về văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc Khmer qua những nhạc cụ, làn điệu dân ca truyền thống; đồng thời cũng là dịp để tôn vinh, bảo tồn, phát triển loại hình nghệ thuật dân tộc đặc sắc của đồng bào dân tộc Khmer, góp phần tôn vinh bản sắc văn hóa dân tộc, phục vụ nhu cầu hưởng thụ đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân trong tỉnh nói riêng và cả nước nói chung.

Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Lê Sơn Hải trao Bằng khen cho thí sinh đạt giải Ba là học viên của lớp Dù Kê.

Kết thúc Liên hoan, Ban Tổ chức, Ban Giám khảo đã lựa chọn được 17 tiết mục chính thức để trao giải cho các thí sinh và trao 7 giải phụ xuất sắc. Giải nhất thuộc về tiết mục “Mùa Xuân anh cưới em” do 2 thí sinh Kiêm Lương và Lâm Thị Diên đến từ lớp sân khấu Dù kê, Trường Trung học Văn hóa nghệ thuật Sóc Trăng biểu diễn; 2 giải nhì thuộc về tiết mục “Sarikakeo” của thí sinh Lý Kim Quyên (học sinh Trường Dân tộc nội trú huyện Kế Sách) và tiết mục “Giã cánh kiến” của thí sinh Thạch Măng Khít (Trường Đại học Trà Vinh). Ngoài ra, Ban Tổ chức còn trao 3 giải ba và 11 giải khuyến khích cho các thí sinh có giọng ca tốt, biểu diễn hay, gây ấn tượng.

Tại Lễ bế mạc Liên hoan, Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Lê Sơn Hải đã trao tặng 6 Bằng khen của Ủy ban Dân tộc cho các tiết mục đoạt giải nhất, nhì và ba (kèm theo phần thưởng giải nhất là 10 triệu đồng, giải nhì 7 triệu đồng và giải ba là 5 triệu đồng).
Liên hoan dân ca cũng đã khơi dậy niềm đam mê dân ca trong đồng bào Khmer Nam Bộ, góp phần bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc cũng như việc triển khai thực hiện hiệu quả Chỉ thị số 19-CT/TW ngày 10/1/2018 của Ban Bí thư về tăng cường công tác ở vùng đồng bào dân tộc Khmer trong tình hình mới.