Trên số báo ra ngày 13/1/2018, báo Đại Đoàn Kết đăng bài viết “Hư cấu hay xuyên tạc lịch sử?” của tác giả, nhà văn Trần Bảo Hưng. Bài viết có nội dung phê phán truyện ngắn “Bắt đầu và kết thúc” đăng trên báo Văn nghệ số 50 ra ngày 16/12/2017.
Trang báo Văn nghệ đăng nội dung xin lỗi bạn đọc.
Bài viết đã thu hút sự chú ý của đông đảo bạn đọc. Cùng với các bài viết trên các trang mạng xã hội đã tạo thành luồng dư luận bình luận khá gay gắt về nội dung truyện ngắn này.
Với chức năng là cơ quan tham mưu về chuyên môn, ngày 17/1, Ban Sáng tác Hội Nhà văn Việt Nam đã chủ động tổ chức một buổi thảo luận để lắng nghe ý kiến của các nhà văn, nhà nghiên cứu lý luận phê bình văn học về truyện ngắn này (nhà văn Trần Bảo Hưng cũng được mời tham dự).
Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam Hữu Thỉnh cùng các Ủy viên BCH cũng đã tham dự và phát biểu ý kiến.
Trên số 4 báo Văn nghệ ra ngày 25/1, trong mục Lời tòa soạn, có đoạn viết: “Ban Biên tập báo Văn nghệ đã tiếp thu ý kiến của cuộc thảo luận một cách cầu thị, chân thành và nhận thấy rằng: Việc cho in truyện ngắn này là một khuyết điểm gây ra những bất lợi về nhiều mặt.
Nguyên nhân chủ yếu của sự cố đáng tiếc này là do nhận thức và trình độ của biên tập viên còn bất cập, cách làm việc vội vã, cân nhắc thiếu thận trọng, thiếu nhạy bén, để lại những hậu quả ngoài mong muốn.
Sự phê bình nhắc nhở của dư luận là cần thiết không những cho công tác biên tập mà cho cả tác giả. Chúng tôi sẽ nghiêm túc kiểm điểm trách nhiệm tập thể, cá nhân và xem xét lại quy trình làm báo để tránh những sai sót đáng tiếc lặp lại trong tương lai.
Thay mặt Ban biên tập, Tổng biên tập báo Văn nghệ chân thành xin lỗi bạn đọc vì đã cho in truyện ngắn này và xin hứa nâng cao hơn nữa trách nhiệm của mình, tập trung mọi cố gắng nâng cao chất lượng của tờ báo, phục vụ bạn đọc ngày càng tốt hơn.
Với tinh thần cầu thị, trên số 4 này, báo Văn nghệ cũng cho đăng bài viết của nhà văn Hoàng Quốc Hải – một nhà văn có nhiều thành tựu khi sáng tác các tác phẩm về đề tài lịch sử, nổi bật nhất là các bộ tiểu thuyết về vương triều nhà Lý, nhà Trần.
Theo báo Văn nghệ, bài phê bình của nhà văn Hoàng Quốc Hải không chỉ dừng ở việc phê bình truyện ngắn kể trên mà còn cung cấp thêm nhiều thông tin và trình bày quan điểm của tác giả về lịch sử và sáng tác lịch sử.