Các chuyên gia cho biết, kết quả bỏ phiếu sớm ở các tiểu bang chiến trường của Mỹ có thể không phải là chỉ báo tốt về việc bà Kamala Harris hay đối thủ là ông Donald Trump sẽ giành chiến thắng, do các quy tắc kiểm phiếu và sự kỳ quặc ở một số tiểu bang quan trọng.
Trong cuộc bầu cử năm 2020, một số tiểu bang đã cho thấy "ảo ảnh đỏ", trong đó ông Trump đang dẫn đầu vào đêm bầu cử, trước khi "sự dịch chuyển xanh" chứng kiến đảng viên Dân chủ Joe Biden vượt qua khi các lá phiếu gửi qua thư được nhiều cử tri Dân chủ ủng hộ hơn được kiểm.
Các chuyên gia đã dự đoán chính xác điều này sẽ xảy ra nhưng ông Trump vẫn sử dụng sự dịch chuyển này để khuếch đại tuyên bố sai lầm của mình rằng, cuộc bầu cử đã bị gian lận. Điều này cũng có thể xảy ra một lần nữa trong tuần, đặc biệt là ở các bang như Pennsylvania, Michigan và Wisconsin.
Trên thực tế, "ảo ảnh xanh" – tượng trưng cho kết quả mạnh mẽ của bà Harris – đã bị đảo ngược xu hướng, nhường chỗ cho "sự dịch chuyển đỏ" khi ông Trump giành được chiến thắng ở Bắc Carolina và Georgia, theo dự đoán của Edison Research.
Nhóm vận động tranh cử của Trump cho biết, ông Trump có kế hoạch tuyên bố chiến thắng khi nhóm của ông tin rằng, ông đã vượt qua 270 phiếu của Đại cử tri đoàn cần thiết để giành chiến thắng trong cuộc bầu cử. Điều này có thể là quá sớm, tùy thuộc vào số lượng phiếu bầu vẫn chưa được kiểm và chúng đến từ đâu.
Mọi việc diễn ra như thế nào sẽ phụ thuộc vào cách thức và thời điểm xử lý và kiểm đếm số lượng lớn phiếu bầu qua thư hoặc bỏ phiếu sớm ở các tiểu bang khác nhau. Một yếu tố khác là đảng Dân chủ có xu hướng sống ở các khu vực đô thị đông dân hơn, nơi việc kiểm phiếu mất nhiều thời gian hơn.
Có 7 tiểu bang chiến trường có khả năng quyết định cuộc bầu cử, mỗi tiểu bang có các quy tắc riêng để xử lý và kiểm phiếu.
Pennsylvania
Trong 4 ngày sau Ngày bầu cử năm 2020, bang Pennsylvania vẫn không có người chiến thắng rõ ràng vì các quan chức đã sàng lọc một lượng lớn phiếu bầu qua thư tồn đọng. Tiểu bang này là một trong số ít tiểu bang không cho phép nhân viên bầu cử xử lý hoặc kiểm phiếu bầu qua thư cho đến 7 giờ sáng theo giờ miền Đông vào Ngày bầu cử, điều này kéo dài thời gian biết kết quả thêm nhiều ngày.
Trong cuộc bầu cử năm nay, với nhiều đảng viên Dân chủ hơn đảng Cộng hòa bỏ phiếu qua thư, kết quả ban đầu - dựa trên số phiếu bầu trực tiếp trong Ngày bầu cử - có thể sẽ cho thấy ông Trump dẫn trước, nhưng khoảng cách dẫn trước của ông có thể sẽ thu hẹp khi có nhiều lá phiếu qua thư được kiểm đếm hơn.
Năm nay, một luật mới yêu cầu hầu hết các quận phải thông báo số lượng lá phiếu qua thư còn lại chưa được kiểm đếm vào lúc nửa đêm trong đêm bầu cử, nhằm ngăn chặn các thuyết âm mưu.
Wisconsin
Giống như Pennsylvania, Wisconsin không cho phép các nhân viên bầu cử xử lý hoặc kiểm phiếu qua thư cho đến sáng Ngày bầu cử, điều đó có nghĩa là có thể có sự chậm trễ trong việc báo cáo kết quả của những lá phiếu sớm đó.
Ngoài ra, nhiều thành phố lớn của tiểu bang vận chuyển lá phiếu qua thư đến một địa điểm tập trung để xử lý và kiểm đếm. Điều đó dẫn đến việc một loạt phiếu bầu được báo cáo cùng một lúc vào sáng sớm Ngày bầu cử.
Năm 2020, ông Trump và các đồng minh đã tuyên bố gian lận sau khi Milwaukee, thành phố lớn nhất của tiểu bang, báo cáo gần 170.000 lá phiếu vắng mặt vào khoảng 3h30 sáng (8h30 giờ GMT), giúp ông Biden có một bước đột phá lớn lần đầu tiên vươn lên dẫn đầu.
Sự gia tăng đó được dự đoán là do cách thành phố xử lý các lá phiếu và thực tế là đảng Dân chủ có nhiều khả năng bỏ phiếu qua thư hơn. Một mô hình tương tự có thể xảy ra vào năm 2024.
Georgia
Bỏ phiếu trực tiếp sớm rất phổ biến ở Georgia, nơi các quan chức dự kiến 65% đến 70% số phiếu sẽ được bỏ tại các địa điểm bỏ phiếu sớm.
Phiếu bầu vắng mặt hoặc qua thư, có thể chiếm khoảng 5% số phiếu bầu, có thể được xử lý - bao gồm các bước như xác minh chữ ký - bắt đầu từ hai tuần trước cuộc bầu cử, mặc dù nhân viên phải đợi đến Ngày bầu cử để bắt đầu kiểm phiếu.
Theo luật của tiểu bang, tất cả các phiếu bầu sớm - trực tiếp và qua thư - phải được kiểm và báo cáo trước 20h ngày 5/11 giờ ET (7h giờ ngày 6/11 Việt Nam). Các viên chức đang hướng tới mục tiêu kiểm đếm tất cả các phiếu bầu, bao gồm cả phiếu bầu trong Ngày bầu cử, trước nửa đêm ngày 5/11.
Phiếu bầu từ cử tri ở nước ngoài và quân đội sẽ được chấp nhận trong vòng ba ngày sau cuộc bầu cử nếu có dấu bưu điện trước ngày 5/11.
Có hơn 21.000 lá phiếu như vậy được yêu cầu, vì vậy một cuộc bầu cử cực kỳ sít sao có thể không được giải quyết cho đến khi những lá phiếu đó được kiểm đếm.
Arizona
Bỏ phiếu qua thư cực kỳ phổ biến ở Arizona; gần 90% cử tri đã bỏ phiếu sớm, phần lớn là qua thư, vào năm 2020. Các viên chức bầu cử ở Arizona có thể bắt đầu xử lý và kiểm đếm các lá phiếu qua thư sau khi nhận được, nhưng kết quả không thể được công bố cho đến một giờ sau khi các điểm bỏ phiếu đóng cửa.
Bất kỳ lá phiếu qua thư nào được bỏ vào Ngày bầu cử đều không thể được xử lý cho đến khi các điểm bỏ phiếu đóng cửa. Đây thường là một con số đáng kể - vào năm 2022, những lá phiếu "bỏ sớm muộn" đó chiếm 1/5 tổng số lá phiếu ở Quận Maricopa, quận lớn nhất của tiểu bang và có thể mất nhiều ngày để kiểm đếm.
Kết quả ban đầu vào đêm bầu cử chủ yếu là các lá phiếu bỏ sớm, có thể có lợi cho bà Harris, trước khi các con số chuyển sang ông Trump khi các lá phiếu trong Ngày bầu cử được kiểm đếm. Lợi thế cũng có thể quay lại với bà Harris trong những ngày tiếp theo khi các lá phiếu gửi qua thư đến muộn được kiểm đếm.
Michigan
Kể từ cuộc bầu cử năm 2020, Michigan đã lần đầu tiên áp dụng hình thức bỏ phiếu trực tiếp sớm và bắt đầu cho phép các khu vực có hơn 5.000 người bắt đầu xử lý và kiểm đếm các lá phiếu gửi qua thư 8 ngày trước Ngày bầu cử. Các khu vực nhỏ hơn có thể thực hiện việc này vào ngày trước ngày 5/11.
Các quan chức hy vọng những thay đổi này sẽ cho phép tiểu bang báo cáo kết quả nhanh hơn so với năm 2020, khi các lá phiếu gửi qua thư không thể được xử lý trước. Điều đó đã tạo ra một "ảo ảnh đỏ" vào đêm bầu cử, khi số phiếu bầu trong Ngày bầu cử của tiểu bang có lợi cho ông Trump. Ông Biden cuối cùng đã vượt qua Trump về sức mạnh của các lá phiếu gửi qua thư, mất nhiều thời gian hơn để kiểm đếm.
Bắc Carolina
Tại Bắc Carolina, các quan chức bầu cử bắt đầu xử lý và quét các lá phiếu gửi qua thư trước Ngày bầu cử. Sau khi các cuộc bỏ phiếu đóng cửa, kết quả đầu tiên được báo cáo có thể chủ yếu là các lá phiếu gửi qua thư cũng như các lá phiếu trực tiếp sớm.
Phiếu bầu trong Ngày bầu cử sẽ được kiểm và báo cáo trong suốt buổi tối, với kết quả đầy đủ dự kiến vào nửa đêm. Bà Harris có thể dẫn trước sớm nhờ các lá phiếu qua thư, trong khi ông Trump có thể thu hẹp khoảng cách khi các lá phiếu trong Ngày bầu cử được kiểm.
Nếu cuộc bầu cử diễn ra sát nút như các cuộc thăm dò cho thấy, kết quả ở Bắc Carolina có thể vẫn chưa rõ ràng trong một tuần hoặc hơn. Các lá phiếu vắng mặt đến vào ngày 5/11, cũng như các lá phiếu từ cử tri ở nước ngoài và quân đội, được kiểm đếm trong thời gian kiểm phiếu kéo dài 10 ngày sau Ngày bầu cử.
Năm 2020, các phương tiện truyền thông không gọi Bắc Carolina là của ông Trump cho đến ngày 13/11, 10 ngày sau cuộc bầu cử.
Nevada
Việc kiểm phiếu chậm của Nevada vào năm 2020 - các phương tiện truyền thông không gọi tiểu bang này là của Biden cho đến 5 ngày sau Ngày bầu cử - đã tạo ra vô số meme, nhưng các quan chức cho biết, những thay đổi kể từ đó sẽ đẩy nhanh quá trình này.
Đáng chú ý nhất là các quận được phép bắt đầu xử lý và kiểm phiếu qua thư vào ngày 21/10. Ngoài ra, nhân viên có thể bắt đầu kiểm phiếu sớm trực tiếp lúc 8h ngày 5/11 theo giờ Thái Bình Dương (22h giờ Việt Nam), thay vì phải đợi đến khi các điểm bỏ phiếu đóng cửa.
Nhưng Nevada vẫn có thể không có được kết quả nhanh chóng. Việc bỏ phiếu qua thư đã trở nên phổ biến ở tiểu bang này và đây là chiến trường duy nhất chấp nhận các lá phiếu qua thư đến muộn.
Bất kỳ lá phiếu nào có dấu bưu điện trước ngày 5 /11 vẫn sẽ được tính nếu đến trong vòng 4 ngày. Những lá phiếu đến muộn này theo truyền thống có lợi cho đảng Dân chủ, vì vậy có thể có sự dịch chuyển về phía bà Harris khi các lá phiếu được kiểm sau Ngày bầu cử.