Bầu cử ở nơi thí điểm không tổ chức HĐND

Ông Phan Văn Hùng.

Có gì khác biệt trong bầu cử Quốc hội và HĐND các cấp nhiệm kỳ tới đối với 10 tỉnh, thành thí điểm không tổ chức HĐND quận, huyện, phường thời gian vừa qua? Khẳng định vấn đề này với PV Đại Đoàn Kết, ông Phan Văn Hùng- Vụ trưởng Vụ Chính quyền địa phương, Bộ Nội vụ cho rằng, ở 10 tỉnh, thành thí điểm không tổ chức HĐND vẫn tiến hành bầu cử bình thường để bầu ra HĐND khóa mới.

Thực hiện bầu cử HĐND đồng nhất trên phạm vi toàn quốc

Ông Phan Văn Hùng cho biết, Luật Tổ chức chính quyền địa phương đã được Quốc hội nước Cộng hòa XHCN Việt Nam thông qua năm 2015. Luật này có hiệu lực từ 1-1-2016 mà theo tinh thần của Luật này, tại Khoản 2 của Điều 142 đã quy định chấm dứt việc thí điểm không tổ chức HĐND ở huyện, quận, phường theo Nghị quyết 26 của Quốc hội và Nghị quyết 724 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Theo đó, việc chấm dứt thí điểm không tổ chức HĐND huyện, quận, phường sẽ thực hiện theo Luật năm 2015. Tuy nhiên, cơ cấu tổ chức, nhiệm vụ, quyền hạn của UBND ở huyện, quận, phường thực hiện thí điểm vẫn thực hiện theo Luật Tổ chức HĐND và UBND năm 2003 đến khi bầu ra được bộ máy mới trong nhiệm kỳ 2016 – 2021.

Như vậy, ở những nơi thí điểm không tổ chức HĐND này sẽ tiến hành bầu cử đại biểu HĐND, bầu ra HĐND và bầu ra UBND ở huyện, quận, phường nơi thực hiện thí điểm và quy trình tổ chức thực hiện cuộc bầu cử này đã được quy định ở Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và HĐND.

Trả lời câu hỏi quy định số lượng cấp phó sẽ giảm hơn trước ngay sau khi Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2015 được thông qua, tuy nhiên, vấn đề này vẫn chưa có hướng dẫn cụ thể đã gây khó cho các địa phương khi thực hiện những quy định mới này ông Hùng cho biết, trước đây, số lượng Phó Chủ tịch UBND theo Nghị định 107 của Chính phủ quy định quy mô dân số, diện tích và số đơn vị hành chính của một đơn vị hành chính.

Căn cứ vào đó để tính ra số lượng Phó Chủ tịch UBND các cấp. Theo Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2015, cách thức để tính số lượng Phó Chủ tịch UBND các cấp lại căn cứ vào phân loại đơn vị hành chính. Hiện nay việc phân loại đơn vị hành chính theo Nghị định số 15 và Nghị định số 159.

Để giải quyết việc này, Bộ Nội vụ đã có văn bản báo cáo với cơ quan có thẩm quyền theo hướng vẫn căn cứ vào Nghị định 159 và Nghị định số 15 làm căn cứ để tính số lượng Phó Chủ tịch cho nhiệm kỳ 2016 – 2021 trong khi cơ quan có thẩm quyền chưa ban hành một nghị quyết mới.

Theo Nghị định số 159 và Nghị định số 15, căn cứ để tính phân loại đơn vị hành chính gồm: Quy mô dân số, số đơn vị hành chính, diện tích, điều kiện kinh tế xã hội và các yếu tố đặc thù của từng địa phương, của từng đơn vị hành chính để phân loại đơn vị hành chính.

Sự phân loại đơn vị hành chính này cũng bảo đảm phù hợp với Luật Tổ chức HĐND và UBND năm 2003. Hiện Chính phủ đã trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội Nghị quyết về phân loại đơn vị hành chính. Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ ban hành Nghị quyết này trong thời gian sớm nhất.

Chính quyền chủ động giảm cấp phó

Liên quan đến vấn đề “lạm phát” cấp phó đã được dư luận phản ánh sẽ được giảm theo Luật Tổ chức chính quyền địa phương vừa có hiệu lực, các địa phương sẽ phải giải quyết bài toán dư thừa cấp phó. Trả lời vấn đề này, ông Hùng cho biết, theo Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2015, phân loại đơn vị hành chính sẽ là căn cứ để tính số lượng Phó Chủ tịch và với cách tính này các chức danh Phó Chủ tịch UBND ở các cấp có xu hướng giảm. Để giải quyết việc dôi dư số lượng cấp phó, chính quyền các cấp phải chủ động vào cuộc bố trí sắp xếp đối với số lượng giảm Phó Chủ tịch.

“Hiện đã có nhiều phương án. Ví dụ, tôi có thể nói rằng Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2015 đã quy định chức danh thường trực HĐND sẽ chuyển thành Phó Chủ tịch HĐND. Đây cũng là cơ sở để sắp xếp cán bộ chủ chốt của UBND sang HĐND. Thứ hai, ở những nơi thí điểm không tổ chức HĐND ở huyện, quận, phường, số lượng Phó Chủ tịch HĐND tới đây sẽ được bầu trở lại. Đây cũng là một căn cứ có thể làm cho các địa phương sắp xếp, bố trí nhân sự” -ông Hùng khẳng định.

Còn theo quy hoạch cán bộ và chính sách cán bộ ở địa phương, các địa phương sẽ chủ động trong việc sắp xếp số cán bộ dôi dư này. Nếu như không sắp xếp, bố trí được vào một chức danh vị trí thì ở địa phương chủ động thực hiện các chính sách cán bộ khác như chính sách tinh giản biên chế.

Vấn đề “xử lý” thế nào cho thỏa đáng với số lượng cấp phó được Trung ương luân chuyển về các địa phương ông Hùng cũng cho biết, chủ trương luân chuyển cán bộ là một trong những khâu của công tác cán bộ. Hiện chủ trương này đang được thực hiện rất tốt.

“Bản thân các đồng chí được luân chuyển ở Trung ương về địa phương và luân chuyển ở trong địa phương đã phát huy rất tốt nhiệm vụ của mình. Đây là môi trường rèn luyện cho đào tạo cán bộ. Cũng nhờ kết quả này mà thời gian gần đây khi gần kết thúc nhiệm kỳ rất nhiều địa phương đã đề nghị tiếp tục cho phép chủ trương luân chuyển, điều động này” - ông Hùng nhấn mạnh.

Cũng theo ông Hùng, trước thực tiễn này, Bộ Nội vụ đã có văn bản báo cáo với cơ quan có thẩm quyền, theo chức năng của mình, Bộ Nội vụ sẽ ban hành văn bản hướng dẫn để các địa phương thực hiện trong những năm tiếp theo.