Nhờ mạnh dạn đầu tư ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, tổ chức liên danh liên kết, huyện Yên Thủy (tỉnh Hòa Bình) đã hình thành các hợp tác xã (HTX) về chăn nuôi, trồng trọt…
Nhiều sản phẩm của HTX đã được xuất khẩu chính ngạch sang các thị trường khó tính như Mỹ, Anh… Nông sản xuất ngoại không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế, mà góp phần quan trọng hình thành tư duy sản xuất mới.
Nhiều sản phẩm hợp tác xã xuất ngoại
Theo ông Bùi Huyên - Phó Chủ tịch UBND huyện Yên Thủy (tỉnh Hòa Bình), hiện trên địa bàn huyện có 47 HTX. Doanh thu bình quân của HTX năm 2024 ước đạt 3 tỷ đồng, tăng 12,9% so với năm 2023. Lợi nhuận bình quân đến hết năm 2024 ước đạt 170 triệu đồng/HTX, tăng 3,4% so với năm 2023. Thu nhập bình quân của lao động thường xuyên trong HTX ước đạt 4 triệu đồng/người, tăng 2,6% so với năm 2023.
Hiện toàn huyện có 20 tổ hợp tác (THT) đang hoạt động, gồm 15 THT nông nghiệp; 3 THT dùng nước; 2 THT tiểu thủ công nghiệp. Năm 2024, doanh thu bình quân của THT ước đạt 195 triệu đồng, tăng 3,2% so với năm 2023; lợi nhuận bình quân ước đạt 110 triệu đồng, tăng 5,8% so với năm 2023.
Theo ông Huyên, trong số các HTX trên rất nhiều HTX đã xây dựng được thương hiệu của mình không chỉ ở thị trường trong tỉnh mà còn vươn mình khắp các địa phương trong cả nước. Đặc biệt, nhiều sản phẩm của HTX đã trở thành sản phẩm “mũi nhọn” của tỉnh Hòa Bình đi xuất khẩu. Đơn cử như sản phẩm “ Hành tăm muối Yên Thủy” của HTX nông nghiệp Phú Lai (xóm Rò, xã Phú Lai, huyện Yên Thủy) đã vươn xa trong cả nước và được thị trường Anh đón nhận.
Chia sẻ về sản phẩm “ Hành tăm muối Yên Thủy”, ông Bùi Văn An - Giám đốc HTX nông nghiệp Phú Lai cho biết, năm 2022, sản phẩm hành tăm muối của HTX đạt tiêu chuẩn OCOP 3 sao cấp tỉnh, việc này không những nâng cao giá trị sản phẩm cây hành tăm mà giúp thương hiệu “Hành tăm muối Yên Thủy” vươn xa hơn tới thị trường trong và ngoài tỉnh. Đặc biệt, đầu tháng 10 lô hàng “Hành tăm muối Yên Thủy” đầu tiên đã được xuất khẩu sang Anh thông qua Công ty cổ phần R.Y.B.
“Để xuất khẩu sang thị trường Anh, sản phẩm đạt chứng nhận cũng như quy định nghiêm ngặt của châu Âu cũng như của nước Anh. Theo đó, quá trình sản xuất hành tăm muối được thực hiện đảm bảo tuyệt đối các yêu cầu về vệ sinh an toàn thực phẩm, không sử dụng chất bảo quản. Từng củ hành được chọn lựa kỹ càng, đưa đi sơ chế, làm sạch, lên men và đóng lọ thành phẩm trước khi đưa ra thị trường. Để giữ hành được lâu, trọn vẹn hương vị đặc trưng và các tinh chất dược liệu quý bên trong, khi ăn vẫn giữ được độ giòn, HTX sử dụng lọ thủy tinh để bảo quản sản phẩm” - ông An cho biết.
Cũng theo ông Bùi Văn An, để đáp ứng yêu cầu khắt khe của thị trường trong nước và hướng đến thị trường nước ngoài, HTX ngày càng chú trọng về mẫu mã, bao bì, chất lượng sản phẩm. Trên sản phẩm đều được dán nhãn mác, mã số, mã vạch, thông tin truy xuất nguồn gốc sản phẩm được in đầy đủ từ vỏ bao bì đến túi giấy đựng sản phẩm, qua đó, tạo uy tín và niềm tin đối với người tiêu dùng.
Cùng với sản phẩm “Hành tăm muối Yên Thủy”, Yên Thủy còn xuất khẩu bưởi diễn sang Anh và Mỹ. Năm 2022, 11 tấn bưởi diễn của người dân huyện Yên Thủy đã được “xuất ngoại” sang Anh quốc, tiếp đến năm 2023, 50 tấn bưởi diễn lại được “chắp cánh… bay” sang thị trường Mỹ, Anh, CH Séc… Giá trị của quả bưởi diễn trên đất Yên Thủy đang ngày càng làm cho mảnh đất “thay da đổi thịt” mang lại ấm no cho người nông dân vùng đất khó.
Theo ông Trịnh Đình Sơn - Trưởng phòng Nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Yên Thủy, để các nước châu Âu và Mỹ chấp nhận tiêu thụ, không chỉ người nông dân mà cả những người làm công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực nông nghiệp phải có sự thay đổi, cập nhật, để đáp ứng được các tiêu chí họ đưa ra. Theo đó, kích cỡ quả bưởi họ đưa ra yêu cầu đồng đều, cỡ từ 9 lạng cho đến hơn 1kg. Độ ngọt thanh, vị thơm, không có vị đắng, tôm ít bị chảy nước. Hình thức bên ngoài không bị rám nắng, không bị chấm ong đốt… Với những yêu cầu khắt khe như vậy thì quy trình chăm sóc phải hết sức tỉ mỉ và yếu tố sạch, an toàn luôn đặt lên hàng đầu.
Đẩy mạnh liên kết chuỗi trong sản xuất nông nghiệp
Đánh giá hiệu quả khi nông sản xuất khẩu, bà Phạm Thị Hiền - Chủ tịch Hội Nông dân xã Phú Lai (huyện Yên Thủy) cho biết, hành tăm vốn là cây chủ lực của người dân xã Phú Lai thế nhưng do không ổn định đầu ra nên sản phẩm đặc trưng này của của địa phương không được biết đến. Điều này đồng nghĩa với việc cuộc sống của người dân nơi đây rất khó khăn. Tuy nhiên khi UBND huyện triển khai xây dựng NTM gắn với liên kết chuỗi hành tăm Phú Lai đã bước sang một chặng đường phát triển mới.
“So với cây ngô, lúa, hành tăm mang lại giá trị kinh tế cao hơn gấp 10 lần. Đặc biệt khi cánh cửa xuất khẩu mở ra thu nhập người dân từ trồng hành tăm ngày càng tăng. Rất nhiều hộ dân đã phất lên làm giàu từ nghề trồng hành tăm” - bà Hiền chia sẻ.
Từ những giá trị kinh tế đem lại trong việc triển khai các mô hình liên kết chuỗi trong sản xuất nông nghiệp, ông Bùi Huyên cho biết, năm 2025, huyện tiếp tục khuyến khích phát triển mới các tổ chức kinh tế tập thể, đa dạng về quy mô và lĩnh vực hoạt động. Đẩy mạnh hỗ trợ phát triển các mô hình HTX hoạt động có hiệu quả, trở thành kiểu mẫu để nhân rộng và thu hút người dân, tổ chức, doanh nghiệp tham gia hoặc liên kết với HTX.
“Liên kết chuỗi trong sản xuất nông nghiệp không chỉ là mô hình cùng giúp nhau làm giàu mà còn nhân tố quan trọng để thúc đẩy xây dựng nền nông nghiệp thông minh. Vì vậy, để thu hút các doanh nghiệp nông nghiệp tham gia hợp tác, liên kết với các tổ chức kinh tế tập thể; cần đẩy mạnh dồn điền, đổi thửa tạo cánh đồng lớn cho sản xuất tập trung, cấp mã định danh vùng trồng, ưu tiên nguồn lực cho chế biến sản phẩm”, ông Bùi Huyên khẳng định.