Bị chó cắn, người đàn ông chủ quan không tiêm vaccine dại

Theo TTXVN, ngày 15/7, ông Đỗ Quốc Tiệp, Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Quảng Bình xác nhận, trên địa bàn thành phố Đồng Hới vừa ghi nhận một trường hợp tử vong do bệnh dại sau hơn 4 tháng bị chó hàng xóm cắn. Một trường hợp khác cũng bị con chó này cắn đã tiêm vaccine phòng bệnh và đang được y tế địa phương tăng cường giám sát, theo dõi để kịp thời xử lý, đảm bảo an toàn.

Trường hợp tử vong sau khi bị chó cắn là ông Ng.Th.H (sinh năm 1974, trú ở phường Đồng Sơn, thành phố Đồng Hới, Quảng Bình). Theo lời kể của người thân trong gia đình, ngày 3/3, ông H. bị chó của nhà hàng xóm cắn, vị trí vết thương ở ngón trỏ bàn tay phải, nông, chảy lượng máu không nhiều. Sau khi bị chó cắn, ông H. đã rửa vết thương bằng nước và chưa can thiệp gì, không tiêm vaccine. Hai ngày sau khi cắn người, con chó đã chết.

Từ khi bị chó cắn cho đến ngày 11/7, ông Ng.Th.H không có biểu hiện gì, sức khỏe bình thường nhưng đến chiều cùng ngày, ông H. cảm thấy mệt mỏi. Đến ngày 12/7, ông H. trở nặng và được gia đình đưa đến bệnh viện Hữu nghị Việt Nam-Cuba Đồng Hới để điều trị và được chẩn đoán ban đầu nghi dại.

Chiều 13/7, bệnh nhân chuyển biến rất nặng và gia đình xin chuyển Bệnh viện Nhiệt đới Trung ương để tiếp tục điều trị. Ngay sau đó, bệnh nhân này chuyển đến Bệnh viện Nhiệt đới Trung ương và được bệnh viện chẩn đoán bệnh dại. Bệnh nhân được đưa về nhà lúc 18 giờ 18 phút ngày 14/7 và được xác định đã tử vong trên đường về nhà.

Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Quảng Bình đã cử cán bộ phối hợp với Trung tâm Y tế thành phố Đồng Hới, Trạm y tế phường Đồng Sơn trực tiếp điều tra dịch tễ tại khu vực dân cư nơi ông Ng.Th.H sinh sống.

Qua điều tra, phát hiện thêm một trường hợp khác trên địa bàn liên quan đến con chó đã cắn ông Ng.Th.H tử vong. Đó là em Tr.M.Q (nam, sinh năm 2012, cùng trú ở phường Đồng Sơn, thành phố Đồng Hới). Em Q bị con chó trên cắn cùng ngày với ông Ng.Th.H. Vị trí bị cắn là ở vùng vai với tình trạng vết cắn nông, chảy máu ít. Ngay sau khi bị chó cắn, người nhà đã đưa Q đến Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật tỉnh Quảng Bình tiêm huyết thanh và vaccine phòng dại, đúng và đủ liều. Hiện tại sức khỏe của Q bình thường.

Ông Đỗ Quốc Tiệp, Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Quảng Bình cho biết, đơn vị đã trực tiếp cùng Trung tâm Y tế thành phố Đồng Hới, Trạm Y tế phường Đồng Sơn điều tra về các trường hợp liên quan đến con chó cắn người tử vong; cung cấp những thông tin cần thiết và cách phòng, chống bệnh dại cho người dân trên địa bàn.

Đặc biệt là việc phát hiện gia súc nghi ngờ bị bệnh dại, cách xử lý sau khi bị gia súc cắn hoặc tiếp xúc cho người nhà hiểu. Đơn vị cũng chỉ đạo Trung tâm Y tế thành phố Đồng Hới, Trạm Y tế phường Đồng Sơn tăng cường giám sát trường hợp còn lại.

Trạm Y tế phường Đồng Sơn thường xuyên giám sát phát hiện sớm trường hợp bị gia súc (chó, mèo....) cắn để xử lý sớm, không để trường hợp tử vong do bệnh dại. Cùng với đó, Trạm Y tế phường Đồng Sơn phối hợp với các ban, ngành trên địa bàn truyền thông trực tiếp hoặc bằng mọi phương pháp để người dân hiểu rõ về mức độ nguy hiểm của bệnh dại, vận động nhân dân khi có gia súc (chó, mèo....) cắn nên tới các cơ sở y tế để được tư vấn điều trị dự phòng và tiêm vaccine phòng bệnh dại kịp thời, đảm bảo an toàn sức khỏe, tính mạng cho bản thân và cộng đồng.

Hướng dẫn xử lý đúng vết thương bị chó, mèo cắn

Theo Vinmec, hiện nay bệnh dại chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Xử lý vết thương khi bị chó cắn đúng cách và được tiêm vaccine phòng dại kịp thời là việc làm cần thiết để bảo vệ tính mạng khi ai đó bị chó, mèo cắn.

Bệnh dại là bệnh truyền nhiễm virus cấp tính của hệ thống thần kinh Trung ương từ động vật lây sang người qua nước bọt bị nhiễm virus dại. Đa phần các trường hợp phơi nhiễm với bệnh dại đều qua vết cắn, vết liếm của động vật mắc bệnh dại, đôi khi có thể bị nhiễm qua đường tiếp xúc như hít phải khí dung hoặc ghép tổ chức mới bị nhiễm virus dại. Khi đã mắc bệnh dại và lên cơn, dù là động vật hay con người đều dẫn đến tử vong.

Bệnh dại tiến triển theo hai thể: thể liệt kiểu hướng thượng (hội chứng Landly) và thể cuồng.

Giai đoạn tiền triệu chứng: thường từ 1 đến 4 ngày. Người bệnh có biểu hiện sợ hãi, cảm giác đau đầu, sốt, mệt mỏi, khó chịu, thấy tê và đau tại vị trí vết thương nơi virus xâm nhập.

Giai đoạn viêm não: người bệnh bắt đầu có triệu chứng mất ngủ, các cảm giác kích thích gia tăng như: sợ ánh sáng, sợ tiếng động và gió nhẹ. Ngoài ra, còn có biểu hiện rối loạn hệ thần kinh thực vật như giãn đồng tử, tăng tiết nước bọt, vã mồ hôi, hạ huyết áp, đôi khi có biểu hiện xuất tinh tự nhiên.

Khi đã phát bệnh, bệnh thường kéo dài từ 2 - 6 ngày (có thể lâu hơn) và dẫn đến tử vong do liệt cơ hô hấp.

Để chẩn đoán bệnh dại, bác sĩ sẽ chẩn đoán thông qua các dấu hiệu:

Triệu chứng lâm sàng: quan sát xem người bệnh có chứng sợ nước, sợ gió, sợ ánh sáng và kiểm tra các yếu tố dịch tễ học có liên quan.

Chẩn đoán xác định: dựa vào kết quả xét nghiệm kháng thể miễn dịch huỳnh quang trực tiếp (IFA) từ mô não hoặc phân lập virus trên chuột hay trên hệ thống nuôi cấy tế bào. Ngoài ra cũng có thể lấy kết quả xét nghiệm miễn dịch huỳnh quang của các mảnh cắt da đã làm đông lạnh lấy từ dìa tóc ở gáy người bệnh hoặc chẩn đoán huyết thanh bằng phản ứng trung hoà trên chuột hay trên nuôi cấy tế bào. Ngày nay, với kỹ thuật mới có thể phát hiện được ARN của virus dại bằng phản ứng PCR hoặc phản ứng RT-PCR.

Xử lý vết thương khi bị chó cắn hoặc mèo cắn

Cách tốt để ngăn chặn nguy cơ mắc bệnh dại là xử lý vết chó cắn, mèo cắn là làm sạch vết thương và thực hiện tiêm phòng ngay lập tức.

Nếu một người mới bị lây vết cắn động vật thì cần nhanh chóng thực hiện các bước sau:

Rửa ngay vết thương cần với xà phòng và dưới vòi nước chảy liên tục trong thời gian từ 10-15 phút. Nếu không có xà phòng, có thể rửa tạm vết thương bằng nước sạch dưới vòi nước chảy liên tục 15 phút. Đây là phương pháp sơ cứu hiệu quả nhất để chống lại bệnh dại.

Vết thương cần được rửa sạch với cồn 70% hoặc dung dịch cồn iod hoặc những thuốc tương tự (nếu có).

Đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế ngay lập tức để thăm khám tình trạng và điều trị càng sớm càng tốt.

Đối với vết cắn của động vật, tuyệt đối tránh:

Để các chất kích thích như ớt bột, nước ép hoặc nhựa cây, axit hoặc kiềm dây vào vết thương.

Tránh băng bó, đắp thuốc kín vết thương, tránh khâu vết thương vì có thể khiến virus dại xâm nhập dễ dàng hơn.

Hãy đến ngay bác sĩ hoặc bệnh viện, cơ sở y tế gần nhất nếu bạn bị bất kỳ loài động vật nào cắn, kể cả vật nuôi. Dựa trên điều kiện và tình trạng vết cắn, bác sĩ sẽ quyết định xem liệu có nên cho bạn tiêm vaccine ngừa dại hay không.

Bác sĩ có thể chỉ định tiêm vaccine dự phòng bệnh dại sau phơi nhiễm (PEP) trong các điều kiện sau đây:

Nếu vết cắn gây xước da và vết thương chảy máu.

Nếu màng nhầy ở vùng da đã tiếp xúc với nước bọt của động vật nghi mắc bệnh dại.

Nếu con vật đã cắn người bị chết hoặc biến mất trong thời gian theo dõi, có biểu hiện hành vi không bình thường.

Thậm chí nếu bạn không chắc chắn liệu mình có bị cắn hoặc lây nhiễm hay không, bạn vẫn nên gặp bác sĩ để được chẩn đoán và tư vấn phương hướng xử lý tốt.

Tiêm vaccine chính là biện pháp ngăn ngừa bệnh Dại chủ động và toàn diện nhất. Do vậy, mọi người nên chủ động tìm đến các cơ sở, trung tâm uy tín để tiêm phòng theo đúng lịch và đúng liều để ngăn ngừa bệnh một cách tốt.