Ngày 12/11/2015, tại Tổ hợp đa chức năng Hà Nội-Mátxcơva (Mátxcơva-Liên bang Nga), Bộ Công thương Việt Nam, Bộ Phát triển kinh tế Liên bang Nga phối hợp với Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) và Ngân hàng Ngoại thương Nga (VTB) tổ chức thành công Diễn đàn doanh nghiệp Việt Nam - Liên bang Nga: Thúc đẩy hợp tác thương mại và thanh toán song phương. Diễn đàn có sự tham gia của ông Alexey Likhachev, Thứ trưởng thường trực Bộ Phát triển kinh tế Liên bang Nga, ông Nguyễn Than
Diễn đàn đã đánh giá về tình hình hợp tác thương mại giữa hai nước Việt Nam - Liên bang Nga, những thời cơ, thuận lợi cũng như khó khăn, vướng mắc đang cản trở việc giao thương giữa doanh nghiệp hai nước.
Theo đó, quan hệ thương mại hai nước mặc dù đã đạt được tốc độ phát triển tốt trong những năm gần đây nhưng nhìn chung vẫn chưa bền vững và chưa tương xứng với tiềm năng của Việt Nam và Nga. Từ năm 2014 đến nay, do tác đông bởi nhiều yếu tố cả khách quan, chủ quan, kim ngạch thương mại song phương Việt Nam - Liên bang Nga có xu hướng giảm sút. Việc phấn đấu cho mục tiêu đạt kim ngạch thương mại 2 chiều lên mức 10 tỷ USD vào năm 2020 (theo Tuyên bố chung của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng thống Nga Putin vào tháng 11/2014) đang là một thách thức lớn.
Một số khó khăn vướng mắc còn tồn tại trong quan hệ thương mại hai nước trong nhiều năm qua là: (1) Cơ chế, chính sách về hải quan, thuế suất, (2) Doanh nghiệp hai bên chưa có lòng tin ở nhau; (3) Hàng hóa của cả Việt Nam và Nga chưa xây dựng được thương hiệu của riêng mình tại mỗi thị trường, (4) Việc thanh toán vẫn là nút thắt tồn tại trong hàng chục năm qua...
Bên cạnh những khó khăn, hợp tác kinh tế thương mại Việt Nam - Liên bang Nga cũng đang đứng trước thời cơ lớn. Đó là ngày 29/5 vừa qua, Việt Nam trở thành quốc gia duy nhất ở Châu Á ký kết Hiệp định thương mại tự do với Liên minh kinh tế Á Âu trong đó Nga đóng vai trò nòng cốt, FTA này dự kiến có hiệu lực từ đầu năm 2016. Hiệp định có hiệu lực sẽ mở ra cơ hội lớn đối với cả Việt Nam và Nga trong thương mại hàng hóa.
Xuất phát từ nhu cầu thực tế của doanh nghiệp đón đầu những lợi ích từ FTA, BIDV đã phối hợp với Ngân hàng VTB và VRB nghiên cứu xây dựng kênh thanh toán song phương bằng đồng nội tệ nhằm tháo gỡ những khó khăn vướng mắc trong thanh toán xuất nhập khẩu của doanh nghiệp, khơi thông luồng thanh toán hai chiều, góp phần thuận lợi hóa thương mại hai nước. Hiện nay, BIDV và VRB đã được NHNN Việt Nam chấp thuận cho triển khai Kênh thanh toán này.
Ông Trần Bắc Hà - Chủ tịch HĐQT BIDV cho biết: “Không phải tự nhiên BIDV được lãnh đạo cấp cao hai nước lựa chọn để triển khai Kênh thanh toán. Hiện nay tại Việt Nam và Nga chỉ có BIDV và VTB là hai ngân hàng duy nhất có hợp tác thành lập Ngân hàng Liên doanh Việt Nga. Vì vậy, chúng tôi rất có kinh nghiệm và am hiểu về thị trường của nhau, có nền khách hàng tốt và có những sản phẩm đặc thù phục vụ Kênh thanh toán”.
Đặc điểm nổi trội của Kênh thanh toán là: (1) Doanh nghiệp hai nước yên tâm về những biến động rủi ro tỷ giá, có thể xác định được hiệu quả của phương án kinh doanh ngay từ khi ký kết hợp đồng với nhau thông qua sử dụng sản phẩm phòng ngừa rủi ro tỷ giá và các sản phẩm ngân hàng của Kênh thanh toán song phương; (2) Bên cạnh các ngoại tệ mạnh như USD, doanh nghiệp có thể sử dụng chính đồng nội tệ của hai nước với thời gian xử lý nhanh hơn nhiều cách thức thanh toán hiện nay giữa hai quốc gia. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp sẽ được tư vấn lựa chọn đối tác phía Nga và Việt Nam thông qua hệ thống nền khách hàng doanh nghiệp đa dạng của BIDV, VRB và VTB.
Phát biểu tại sự kiện, ông Đỗ Thắng Hải - Thứ trưởng Bộ Công thương Việt Nam cho rằng: “Diễn đàn được tổ chức vào thời điểm rất phù hợp, khi Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh Kinh tế Á - Âu mới được ký kết vào cuối tháng 5 năm nay và đang được các Bên ký kết tiến hành thủ tục phê chuẩn. Bên cạnh đó, những cơ hội đang được đặt ra khi Việt nam chính thức tham gia Hiệp định xuyên Thái bình dương TPP và nhiều Hiệp định thương mại tự do song phương và đa phương chính thức có hiệu lực trong những năm tới”.