Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) đã trình Chính phủ dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 81 quy định cơ chế thu, quản lý học phí các trường đại học và địa phương cả nước. Theo đó, Bộ GDĐT đề xuất Chính phủ cho tăng học phí đại học.
Trong nội dung tờ trình, Bộ GDĐT đề xuất Chính phủ cho tăng học phí đại học (ĐH). Động thái mới này của Bộ GDĐT thực chất là tiếp tục đưa ra đề xuất ban đầu, là đề nghị Chính phủ cho phép thực hiện Nghị định 81 nhưng lùi lộ trình thực hiện 1 năm.
Theo đề xuất của Bộ GDĐT, mức trần học phí với ĐH công lập chưa tự đảm bảo chi thường xuyên năm học 2023 - 2024 là 1,2 - 2,45 triệu đồng/tháng, tùy khối ngành. Theo Nghị định 81, đây là mức thu của năm học 2022 - 2023, nhưng chưa bao giờ thực hiện (còn mức thu của năm học 2023 - 2024 mà Nghị định 81 quy định là 1,35 - 2,76 triệu đồng/tháng).
Với những trường đã tự chủ, tùy mức độ được thu tối đa bằng 2 - 2,5 lần mức trên.
Nghị định 81 được Chính phủ ban hành tháng 8/2021. Tuy nhiên, từ khi ban hành đến nay, Nghị định 81 không được triển khai, do Chính phủ yêu cầu các trường ĐH, các địa phương không tăng học phí so với năm học 2020 - 2021 nhằm hỗ trợ người dân chịu ảnh hưởng nặng nề trong và sau dịch Covid-19.
Tháng 8 vừa qua, Chính phủ đã chỉ đạo và Bộ GDĐT lấy ý kiến các địa phương, các trường ĐH, chuyên gia về việc điều chỉnh, sửa đổi Nghị định 81 cho phù hợp tình hình thực tế. Các ý kiến đều cho rằng, học phí năm học 2023 - 2024 cần phải được điều chỉnh tăng để bảo đảm nguồn lực nâng cao chất lượng GDĐT, đầu tư cơ sở vật chất trong điều kiện nguồn lực đầu tư hạn chế, ngân sách chi thường xuyên bị cắt giảm hằng năm.
Đặc biệt, với các trường ĐH công lập, nguồn thu từ học phí chiếm tỷ trọng chủ yếu (trên 80% tổng nguồn thu của trường), khả năng khai thác từ các nguồn thu khác còn hạn chế. Nhiều trường ĐH đề nghị phải tăng học phí để có thể bù đắp chi phí hoạt động thường xuyên, nâng cao chất lượng đào tạo và thực hiện lộ trình tự chủ.
Theo Bộ GDĐT, nếu học phí năm học 2023 - 2024 thực hiện theo Nghị định 81 thì mức trần sẽ tăng cao, có khối ngành tăng lên gần 100% so với các năm học trước (2020 - 2021, 2021 - 2022, 2022 - 2023). Việc này trở thành gánh nặng rất lớn với xã hội.