Trao đổi với báo chí chiều nay, 30/5, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch - Đầu tư (KHĐT) Đào Quang Thu cho rằng thông tin “Bộ KĐHT đã bố trí vốn 575,4 tỷ đồng cho 18 dự án không có cơ sở” là thông tin không chính xác.
Thứ trưởng Đào Quang Thu.
Bộ KHĐT không phải là đơn vị “bố trí” vốn
Theo ông Thu, việc xây dựng kế hoạch đầu tư phát triển thuộc ngân sách nhà nước năm 2015 đã được Bộ trình lên Chính phủ và được Thủ tướng Chính phủ đồng ý.
“Bộ KHĐT không phải là đơn vị phân bổ vốn cho các Bộ, ngành địa phương mà Bộ chỉ có trách nhiệm thông báo cho các Bộ và địa phương biết hạn mức vốn từ Ngân sách Trung ương (NSTW)”, ông Thu nhấn mạnh.
Cũng theo Thứ trưởng Thu, Bộ trưởng các Bộ, Chủ tịch UBND các tỉnh có trách nhiệm rà soát lại phương án phân bổ vốn cho các dự án cụ thể của đơn vị mình, sau đó Bộ KHĐT sẽ tổng hợp và báo cáo Chính phủ để giao kế hoạch vốn cho các dự án đủ điều kiện được Chính phủ duyệt.
Về thông tin “Bộ KĐHT đã bố trí vốn 575,4 tỷ đồng cho 18 dự án không có cơ sở”, Thứ trưởng Đào Quang Thu giải thích, 18 dự án này đều được các địa phương có văn bản đề nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét vì những dự án này rất quan trọng, cấp bách, có tác động lớn đến phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Tuy nhiên, các địa phương lại không có khả năng cân đối vốn đầu tư, nên các địa phương đề nghị Bộ KHĐT báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét hỗ trợ.
Từ đó, căn cứ đề nghị của các địa phương, Bộ KHĐT đã rà soát, tổng hợp, báo cáo Thủ tướng chính phủ, sau khi Thủ tướng Chính phủ đồng ý Bộ KHĐT mới giao chi tiết kế hoạch vốn cho các dự án này, “Bộ KHĐT không phải là đơn vị bố trí vốn cho các dự án”, Thứ trưởng Đào Quang Thu nhấn mạnh.
Thứ trưởng Đào Quang Thu cũng cho rằng, những vấn đề trên Bộ KHĐT đã giải trình với Kiểm toán Nhà nước. Tuy nhiên, do sự không thống nhất quan điểm giữa Kiểm toán Nhà nước và Bộ KHĐT nên mới có thông tin trên.
Về thông tin việc “phê duyệt cơ cấu nguồn vốn NSTW trong tổng mức đầu tư vượt tỷ lệ hỗ trợ quy định 1.004,9 tỷ đồng đối với 13 dự án”, Thứ trưởng Thu khẳng định, Bộ KHĐT đã làm đúng quy trình trong việc phê duyệt cơ cấu nguồn vốn cho 13 dự án này dựa vào cơ cấu và mức vốn NSTW được quy định chi tiết tại Quyết định 60/2010/QĐ-TTg ngày 20/9/2010 của Thủ tướng Chính phủ.
Đối với thông tin “12 dự án khởi công mới không đảm bảo các điều kiện như chưa tuân thủ quy định về tỷ lệ vốn tối thiểu”, Thứ trưởng Đào Quang Thu khẳng định, tại Quyết định giao chi tiết kế hoạch năm 2015 đã thông báo số vốn NSTW hỗ trợ cho từng dự án. Tuy nhiên, ngoài nguồn vốn NSTW hỗ trợ, các địa phương còn dự kiến bố trí vốn ngân sách địa phương để đảm bảo đúng tỷ lệ bố trí vốn cho các dự án khởi công mới này.
Thứ trưởng Đào Quang Thu trao đổi thông tin với đại diện một số cơ quan báo chí.
Vì sao chậm phân bổ vốn cho các dự án ODA?
Về việc Kiểm toán Nhà nước (KTNN) đề nghị Chính phủ chỉ đạo Bộ KHĐT kiểm điểm, xử lý trách nhiệm tập thể, cá nhân liên quan trong việc chậm trình phương án điều chỉnh vốn đầu tư nước ngoài (ODA) năm 2015 cho các dự án.
Ông Trần Quốc Phương, Vụ trưởng Vụ Tổng hợp kinh tế quốc dân, Bộ KHĐT cho rằng “không nên coi việc chậm trễ giao vốn cho các dự án ODA này là sai phạm”.
Vì theo ông Phương, năm 2015 là năm “giao thời” trong thực hiện Luật Đầu tư công. “Riêng đối với vốn ODA bắt đầu bước sang quy trình mới, chuyển từ giải ngân theo tiến độ sang giải ngân theo kế hoạch. Trong khi theo kế hoạch lại không thể biết được năm đó sẽ giải ngân được bao nhiêu, việc giải ngân chỉ có thể biết khi thực hiện quyết toán tiến độ”, ông Phương nhấn mạnh và thông tin thêm, thông thường quá trình quyết toán này sẽ trễ khoảng 2 năm.
“Năm 2015, tổng mức vốn ODA cho các dự án rất thấp khoảng 20.000 tỷ đồng, dẫn tới việc các dự án ODA bị thiếu vốn. Chính vì vậy Chính phủ đã xin thêm 30.000 tỷ đồng, việc này đã được Quốc hội chấp thuận”, ông Phương cho biết.
“Tuy nhiên, tại thời điểm năm 2015 rất khó xác định được dự án nào được giải ngân thêm bao nhiêu. Chính vì lẽ đó mà việc theo dõi xem năm 2015 các dự án thực sự giải ngân được bao nhiêu để bước sang một giai đoạn mới - giải ngân theo kế hoạch rất phức tạp, sẽ có một độ trễ nhất định và đó là lý do Bộ KHĐT giao vốn trễ cho các dự án chứ Bộ KHĐT không cố tình”, ông Phương nhấn mạnh.
Tuy nhiên, theo Thứ trưởng Đào Quang Thu, về nguyên tắc Chính phủ phải phân bổ 30.000 tỷ xin thêm cho các danh mục dự án cụ thể. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân, tới tháng 4/2017 Chính phủ mới hoàn thành việc phân bổ nguồn vốn cho cá dự án này.
“Vì phân bổ vốn là để quyết toán nên Chính phủ muốn biết rõ các dự án tới năm 2015 đã giải ngân được bao nhiêu để ghi kế hoạch bằng luôn số tiền đó, nhằm mục đích khi quyết toán không bị thừa tiền, đó là lý khiến việc điều chỉnh vốn đầu tư nước ngoài bị chậm”, Thứ tưởng Đào Quang Thu cho biết.