Bộ KHCN phải xử lý hơn 32 tỷ đồng tiền sai phạm

Thanh tra Chính phủ cũng chỉ ra sai phạm trong Dự án Sâm Ngọc Linh. Ảnh minh họa.

TTCP kết luận, về công tác quản lý, sử dụng nguồn kinh phí cho dự án đầu tư có một số vấn đề như phê duyệt một số dự án khi chủ đầu tư trình duyệt còn sai sót. Phê duyệt mua ô tô chưa đúng với quyết định của Thủ tướng về việc ban hành quy định tiêu chuẩn, định mức và chế độ quản lý, sử dụng phương tiện đi lại trong cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập, công ty nhà nước (Dự án Sâm Ngọc Linh). Mặt khác, việc phê duyệt chủ đầu tư trực tiếp quản lý dự án cho một số chủ đầu tư không có chức năng chuyên môn và không có đủ cán bộ có năng lực quản lý dự án đầu tư xây dựng theo quy định của Chính phủ quy định về quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình.

Ngoài ra, việc phê duyệt kế hoạch đấu thầu các gói thầu nội dung thực hiện không có trong danh mục dự án đầu tư không đúng quy định tại Luật Đấu thầu. Chương trình kế hoạch thanh tra của Bộ KHCN các năm từ 2013-2017 chưa có nội dung thanh tra, kiểm tra việc quản lý sử dụng nguồn kinh phí cho các dự án đầu tư. TTCP cho rằng, đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến sai sót khi thực hiện dự án của các chủ đầu tư nhưng chưa được phát hiện kịp thời.

Về công tác tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng, TTCP cũng chỉ ra, còn có thành viên Ban Kỹ thuật tiêu chuẩn quốc gia chưa được đào tạo nghiệp vụ về tiêu chuẩn hóa. Còn một số nhóm sản phẩm hóa học nhóm 2 thuộc các bộ, ngành chưa xây dựng và ban hành quy chuẩn Việt Nam (QCVN) như Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Y tế, Bộ Giao thông Vận tải. Việc đánh giá hợp chuẩn, hợp quy được áp dụng theo các văn bản có nội dung thay thế QCVN do các bộ, ngành ban hành là không đúng quy định của Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật.

Đáng chú ý, trong 3 địa phương kiểm tra (Hải Phòng, Đà Nẵng, TPHCM) cho thấy việc thống kê, theo dõi, kiểm soát các thiết bị, phương tiện đo lường phải kiểm định, hiệu chuẩn trên địa bàn chưa được thường xuyên. Năng lực thực hiện chưa đáp ứng được yêu cầu thực tế. Công tác kiểm tra nhà nước về chất lượng hàng hoá đối với những lô hàng không phù hợp với quy chuẩn, chưa có văn bản báo cáo cơ quan quản lý cấp trên để xử lý theo quy định. Thậm chí, các bộ, ngành, địa phương có thẩm quyền chỉ định hoạt động chứng nhận sự phù hợp cho các tổ chức đánh giá sự phù hợp nên việc thẩm định, đánh giá hồ sơ năng lực của các tổ chức đăng ký không đồng nhất, khó kiểm soát được chất lượng các quy trình thử nghiệm, đánh giá, chứng nhận, giám định.

Công tác quản lý, thanh tra, giám sát hoạt động của các đơn vị đăng ký hoạt động chứng nhận sự phù hợp, hoạt động kiểm định, hiệu chuẩn, thử nghiệm phương tiện đo lường còn hạn chế, chưa thường xuyên, để một số đơn vị thực hiện chứng nhận ngoài phạm vi được cấp đăng ký hoạt động.

TTCP khẳng định, thực trạng về tiêu chuẩn đo lường chất lượng qua thanh tra còn nhiều phức tạp, sai phạm. Tổng số tiền sai phạm phát hiện qua thanh tra, kiểm toán giai đoạn 2013-2017 yêu cầu Tổng cục Đo lường chất lượng xử lý là trên 15 tỷ đồng.

Bên cạnh đó, TTCP cũng chỉ ra rằng, đối với các đơn vị là chủ đầu tư các dự án đầu tư, trong công tác lập, thẩm tra dự án còn nhiều sai sót như số liệu phản ánh còn thiếu thống nhất như cây trồng trong Dự án Sâm Ngọc Linh hoặc chủ đầu tư Dự án Sâm Ngọc Linh căn cứ nhu cầu thực tế để lập dự toán chi phí quản lý dự án là hơn 2,2 tỷ đồng, lớn hơn dự toán dự án được duyệt là trên 680 triệu đồng…

“Trách nhiệm về các thiếu sót, vi phạm được phát hiện qua thanh tra trong việc quản lý, sử dụng kinh phí cho các dự án đầu tư cũng như việc thực hiện pháp luật về TCĐLCL thuộc lãnh đạo Bộ KHCN được giao phụ trách thời kỳ 2013-2017, các đơn vị, cá nhân thuộc Bộ KHCN như Tổng cục TCĐLCL, Văn phòng Bộ, Vụ Kế hoạch - Tài chính, Thanh tra Bộ giai đoạn 2013-2017. Trách nhiệm về các thiếu sót, sai phạm trong việc thực hiện các dự án đầu tư nêu trên thuộc chủ đầu tư và các nhà thầu tham gia thực hiện dự án”- TTCP nêu rõ.

Từ kết quả thanh tra, Tổng TTCP kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Bộ KHCN xử lý về kinh tế với tổng số tiền sai phạm phát hiện qua công tác thanh tra, kiểm toán là hơn 32 tỷ đồng. Đồng thời, kiến nghị Bộ KHCN, chủ đầu tư các dự án được thanh tra chỉ đạo, tổ chức kiểm điểm trách nhiệm nghiêm túc, đề xuất xử lý đối với tập thể, cá nhân liên quan đến vi phạm.