Cá nhiễm độc có bị tuồn ra thị trường?

Theo ông Trần Xuân Dâng- Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Tĩnh, tháng 4-2016, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã giao Sở Y tế và các ban ngành lấy mẫu cá để xác định mức độ độc hại. Sau khi tiếp nhận các mẫu cá do Chi cục VSATTP tỉnh Hà Tĩnh gửi, Viện Kiểm nghiệm ATVSTP quốc gia đã xét nghiệm và trả kết quả tại công văn số 609, ngày 8-7-2016. Theo đó, trong 5 mẫu gửi kiểm nghiệm có 3 mẫu hàm lượng cadimi vượt giới hạn cho phép theo QCVN 8-2:2011/BYT, nghĩa là cá nhiễm độc từ biển. Cụ thể, hàm lượng cadimi trong mẫu cá gai xồ là 0,29mg/kg; trong mẫu cá gai nhỏ là 0,084mg/kg và trong mẫu cá mu là 0,14mg/kg.

Căn cứ kết luận của Viện Kiểm nghiệm ATVSTP Quốc gia, Chi cục VSATTP Hà Tĩnh tiến hành niêm phong hơn 8 tấn cá tại 4 kho đông lạnh gồm: Kho Cty CP XNK thủy sản Nam Hà Tĩnh (Kỳ Anh) hơn 1,44 tạ; kho HTX Thiên Phú, xã Thạch Kim (Lộc Hà) 1,1 tấn; HTX Hùng Mạnh, xã Thạch Kim niêm phong 6,7 tấn và kho đông lạnh Sang Liên, xã Cẩm Nhượng, Cẩm Xuyên 1,1 tạ.

Vấn đề đặt ra là trong khoảng thời gian 3 tháng kể từ khi tiến hành lấy mẫu đến khi có kết quả, vì sao cơ quan chức năng không tiến hành niêm phong số cá này? Liệu khi có kết quả thì lượng cá nhiễm độc đã bị tuồn đi tiêu thụ hay chưa? Ông Dâng trả lời: “Về nguyên tắc là phải niêm phong, nhưng không đủ kho để chứa và cũng không có kinh phí để thu gom toàn bộ số cá trên”. Còn ông Phan Văn Hùng- Chi cục trưởng Chi cục VSATTP Hà Tĩnh nói: “Chưa có kết quả kiểm định nên chưa thể niêm phong vì nếu như cá không độc hại thì sẽ ảnh hưởng đến nguồn thu và công việc làm ăn của dân”. Ông Hùng cũng cho hay, ngày 1/8 Chi cục đã đi kiểm tra tại các kho đông lạnh có sản lượng cá bị nhiễm cadimi. Hiện tất cả hàng niêm phong đang được lưu giữ tại kho chờ quyết định của UBND tỉnh để tiêu hủy và đền bù thiệt hại cho các chủ kho đông lạnh.

Tuy nhiên, trong thời gian chờ kết quả kiểm nghiệm, lượng cá chưa được niêm phong, các chủ cơ sở vẫn xuất bán ra thị trường. Theo ông Phan Văn Hùng: “Tôi nghĩ mỗi ngày mỗi người ăn vài lượng cá có nhiễm chất cadimi thì không gây độc hại. Chỉ khi mỗi người ăn 8 - 9 lượng cá có nhiễm cadimi thì mới gây độc hại” (!?).

Khi tìm đến một số cơ sở đông lạnh khác trên địa bàn xã Thạch Kim, chúng tôi được biết các cơ sở đông lạnh vẫn xuất hàng mà không hề có bất kỳ một giấy tờ kiểm nghiệm VSATTP nào từ cơ quan chức năng. Ông Trần Văn Toàn, chủ cơ sở đông lạnh Toàn Tứ, thôn Xuân Phượng (Thạch Kim) thật thà nói: “Cá tươi chúng tôi thu mua dưới tàu thuyền lên không kiểm nghiệm VSATTP gì cả, cũng không có cơ quan chức năng nào đến hỏi han gì. Vài tháng nay bình quân mỗi ngày tôi xuất bán 1- 2 tấn cá ra các tỉnh phía Bắc như Nghệ An, Thanh Hóa”. Ông Toàn cũng cho hay, sau thời điểm cơ quan chức năng lấy mẫu kiểm nghiệm hồi tháng 4, cơ sở của ông bỏ ra gần 4 tỷ đồng thu mua thêm gần 100 tấn cá bảo quản tại kho. Trong suốt 3 tháng qua cơ sở không bán được tấn cá đông lạnh nào, trong khi đó mỗi tháng phải chi trả 10 - 12 triệu đồng tiền điện, dẫn đến khó khăn chồng chất.

Trong một diễn biến khác, khi kiểm tra kho đông lạnh Sang Liên, xã Cẩm Nhượng (Cẩm Xuyên), cơ quan chức năng xác định thời điểm lấy mẫu có 4 tấn cá mú, tuy nhiên sau khi có kết quả số cá trên bị nhiễm độc, thực hiện niêm phong thì sản lượng trong kho chỉ còn lại 1,1 tạ.

Cũng không ai biết chính xác số cá bị nhiễm chất cadimi là bao nhiêu, đã tiêu thụ ra thị trường bao nhiêu? Chỉ biết rằng dư luận đang hết sức lo lắng trước thông tin này và cần sự giải quyết hợp tình, hợp lý đáng của cơ quan chức năng tỉnh Hà Tĩnh.