Ngoài việc ăn tươi, quả vải còn có thể được chế biến thành rất nhiều món ăn đa dạng vừa ngon, vừa giải khát.
Siro vải
Siro vải có thể chế biến thành đồ uống hoặc món tráng miệng rất ngon lành và tiện lợi.
Cách làm: Nấu 500 gr đường phèn với 500 ml nước, một nắm lá dứa và một chút muối cho đến khi keo lại. Trong khi đợi nước đường nguội thì đi trụng 1 kg vải còn nguyên vỏ trong nước sôi 2 phút để giúp thịt vải khi ngâm có thể ngấm đường tốt hơn, giữ vải được lâu hơn, vải cũng dịu bớt độ chua. Sau đó vớt ra và cho ngay vào thau nước đá lạnh.
Lột vỏ, bỏ hạt quả vải rồi lại tiếp tục ngâm trong đá lạnh, sau đó vớt ra, rẩy cho ráo nước. Cho vải vào lọ thủy tinh, đổ phần nước đường vào là xong. Các lọ siro vải có thể bảo quản từ 1 – 3 tháng ở chỗ mát và tối. Nếu để trong tủ lạnh, có thể bảo quản tới 6 tháng.
Chè vải sương sáo
Chè vải sương sáo là một món ăn thanh mát, giúp giải nhiệt ngày hè rất tốt.
Cách làm: 150g hạt sen khô rửa sạch, ngâm khoảng 30 phút. 300 g vải tươi bóc vỏ, tách hạt. Hòa 1 gói bột sương sáo trắng với 180 ml sữa tươi, 150 ml nước lọc cùng 3 thìa đường cát và 2 thìa nước cốt dừa. Đợi bột sương sáo tan hết thì đem đun sôi hỗn hợp, đổ ra khuôn, đợi nguội rồi cho vào tủ lạnh.
Hạt sen sau khi ngâm thì đem đi ninh nhừ, khi hạt sen mềm thì cho đường thốt nốt vào, độ ngọt tùy khẩu vị. Đun thêm khoảng 3 phút thì cho phần vải đã bóc vào và đun thêm 3-5 phút để vải ngấm vị ngọt rồi tắt bếp, để nguội. Múc chè ra bát, cho thêm thạch sương sáo cắt nhỏ và một chút đá lạnh là đã có món chè ngon, thanh mát.
Kem vải
Kem vải vừa ngon, rẻ lại dễ làm, hương vị của quả vải tươi được bảo tồn chứ không phải sử dụng hương liệu như các loại kem khác.
Cách làm: Bóc sạch vỏ 400 g vải thiều, bỏ hạt rồi lấy phần cùi thịt cho vào máy xay sinh tố với 200 ml sữa tươi, 100 g đường, 200 ml nước cốt dừa, 50 g dừa nạo sợi. Xay cho đến khi hỗn hợp nhuyễn mịn thì đổ ra khuôn và cất trong ngăn đá tủ lạnh khoảng 6-8 tiếng cho đến khi kem đông cứng là có thể thưởng thức que kem vải mát lạnh.
Salad tôm - vải
Món salad cực kỳ dễ làm, nhanh chóng mà đem lại hương vị thơm ngon, không ngán trong bữa cơm mùa hè.
Cách làm: Tôm sú 500 g đã bóc vỏ và làm sạch ướp trong 15 phút với 1 muỗng canh dầu oliu, nước cốt của 1/2 quả chanh, 2 muỗng canh hành lá cắt nhỏ và 1 muỗng cà phê ớt sừng bào. Sau đó, xào hỗn hợp trên lửa lớn trong khoảng 2-3 phút cho đến khi tôm chín.
Trộn 1 quả xoài đã thái nhỏ và 500 g quả vải bóc vỏ, tách hạt với nhau, sau đó cho tôm đã chế biến vào trộn cùng. Bày ra đĩa rắc thêm đậu phộng để tăng vị giòn.
Canh vải
Món canh từ quả vải rất tốt khi dùng trong tiết trời mùa hè, có tác dụng phòng các bệnh thông thường như sổ mũi, cảm lạnh, sốt do thay đổi thời tiết hay do ngồi điều hòa quá nhiều.
Cách làm: Chặt 2 cái cánh gà thành miếng nhỏ, ướp với gia vị, hạt tiêu, 3 thìa rượu gạo, 1 thìa nước tương. Mướp đắng 1 quả, rửa sạch, bổ đôi theo chiều dọc, bỏ ruột và cắt thành từng miếng có kích thước 5 x 5 cm. Bóc vỏ, tách hạt khoảng 10 quả vải, cùi vải để riêng ra bát.
Sau 20 phút ướp gà thì cho lên bếp với 600 ml nước, hầm với lửa nhỏ, mở vung. Đập dập khoảng 1 lạng gừng và bỏ vào hầm cùng gà. Khi gà đã mềm thì cho mướp đắng và vải vào rồi hầm thêm 2-3 phút nữa. Nêm lại gia vị cho vừa miệng là có thể thưởng thức.