Cấm hay không kinh doanh dịch vụ đòi nợ?

Không vì quản lý không được mà cấm

Cho ý kiến về Dự án Luật Đầu tư sửa đổi, vấn đề được nhiều ĐB quan tâm vẫn xoay quanh việc có nên cấm đầu tư kinh doanh dịch vụ đòi nợ. Theo ông Vũ Hồng Thanh, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, nhiều ý kiến đề nghị không nên cấm “kinh doanh dịch vụ đòi nợ”. Vì việc thuê một đơn vị trung gian đứng ra thu hồi nợ xuất phát từ nhu cầu thực tế của cuộc sống. Để hạn chế tiêu cực phát sinh, đề nghị bổ sung quy định về điều kiện chặt chẽ đối với doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ đòi nợ, bảo đảm quản lý nhà nước chặt chẽ đối với loại hình kinh doanh này.

Còn loại ý kiến thứ hai giữ nguyên như Dự thảo luật đã trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 8. Theo đó, cấm kinh doanh dịch vụ đòi nợ vì thời gian qua, mặc dù đã có quy định về hoạt động này nhưng nhiều doanh nghiệp, cá nhân lợi dụng để biến tướng thành các băng nhóm xã hội, tội phạm nhằm cưỡng đoạt tài sản, gây áp lực đối với con nợ, cho vay nặng lãi, hoạt động tín dụng đen, gây mất trật tự, an toàn xã hội, dẫn tới nhiều hệ quả xấu đối với xã hội” -ông Thanh nói và cho biết đa số ý kiến Thường trực Ủy ban Kinh tế thống nhất với ý kiến thứ nhất.

Liên quan đến vấn đề trên, Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu cho rằng, công dân được phép làm những gì pháp luật không cấm nhưng pháp luật cấm vì có 4 lý do như Chính phủ đã trình. Theo ông Lưu, đòi nợ là hợp đồng dân sự, có thiết chế giải quyết khi xảy ra tranh chấp như: Hòa giải, trọng tài, tòa án. Vậy tại sao không qua các tổ chức này mà qua trung gian là đòi nợ thuê. Thực tế thấy rằng hoạt động không mang lại hiệu quả tốt mà biến tướng. Do đó cấm kinh doanh dịch vụ đòi nợ là hợp lý.

Về vấn đề này, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân lưu ý rằng, trong điều kiện hiện nay kinh doanh dịch vụ đòi nợ đang là thực tế, dù rằng có trường hợp lợi dụng loại hình kinh doanh này để biến tướng, nảy sinh các băng nhóm tội phạm chiếm đoạt tài sản của người khác. Theo Chủ tịch Quốc hội, nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên là do chưa thực hiện tốt quản lý nhà nước và chưa quy định chặt chẽ dịch vụ kinh doanh đòi nợ. Đây là do quản lý kém, do đó không nên cấm nhưng cần quy định lại các danh mục ngành nghề kinh doanh có điều kiện cho chặt chẽ, trong đó có dịch vụ đòi nợ. Cần nâng cao trách nhiệm quản lý nhà nước để tránh biến tướng, không vì quản lý không được mà chúng ta cấm.

Mở đầu phiên giải trình, liên quan đến quy định kinh doanh dịch vụ đòi nợ, theo Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và đầu tư Nguyễn Chí Dũng, đây là vấn đề hiện còn nhiều ý kiến băn khoăn. Vì vấn đề này được điều chỉnh bởi các quy định về quan hệ dân sự, nhưng khi rà soát 217 doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ này tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh thấy rằng hầu hết các đơn vị đều lợi dụng xã hội đen, ảnh hưởng đến trật tự xã hội, trong khi đóng góp của ngành này chả đáng bao nhiêu so với công sức chúng ta bỏ ra khắc phục.

Kết luận về vấn đề này, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ đưa ra 2 phương án để xin ý kiến Quốc hội.

Có nên đưa hộ kinh doanh vào luật?

Cùng ngày, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về Dự án Luật Doanh nghiệp sửa đổi. Vấn đề có nên đưa hộ kinh doanh vào luật cũng nhận được 2 luồng ý kiến. Theo ông Vũ Hồng Thanh, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, loại ý kiến thứ nhất nhất trí đưa nội dung quy định về hộ kinh doanh vào Dự thảo Luật Doanh nghiệp như phương án Chính phủ đã trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 8. Còn loại ý kiến thứ hai đề nghị không quy định nội dung về hộ kinh doanh vào Dự thảo luật, mà xem xét, ban hành một luật riêng về hộ kinh doanh.

Ông Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho rằng nên đưa hộ kinh doanh vào luật vì nếu không đưa vào trong luật thì các hộ kinh doanh sẽ không được hưởng các quyền lợi, khiến hộ kinh doanh khó phát triển. Việc đưa hộ kinh doanh vào luật cũng phù hợp với các thông lệ quốc tế hiện nay.

Tuy nhiên ông Hà Ngọc Chiến, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội đặt vấn đề: Nếu đưa hộ kinh doanh vào luật thì có coi hộ kinh doanh là doanh nghiệp hay không? Giải trình, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho hay, hộ kinh doanh không phải là doanh nghiệp, vì nếu là doanh nghiệp đã nằm ngay trong luật. Không phải là doanh nghiệp nhưng hoạt động gần giống như doanh nghiệp siêu nhỏ. Do đó có thể luật hóa chứ không nhất thiết phải có luật mới.

Với Dự án luật này, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển cũng cho rằng, nên để 2 phương án để xin ý kiến ĐBQH tại hội nghị ĐBQH chuyên trách, xin ý kiến các đoàn ĐBQH và trình ra để Quốc hội quyết định.