Cân nhắc đầu tư công
Ngày 12/4, tại Hà Nội, Viện Chiến lược Phát triển phối hợp với Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương (CIEM) tổ chức Hội thảo khoa học: “Vai trò nhà nước trong nền kinh tế thị trường giai đoạn 2016-2020: Những vấn đề cải cách thể chế”.
Quang cảnh hội thảo.
Ông Nguyễn Đình Cung- Viện trưởng CIEM cho biết, ngân sách nhà nước vẫn là nguồn tài trợ lớn nhất cho đầu tư công, nhưng gần đây đầu tư công có xu hướng phụ thuộc nhiều vào nguồn vốn vay, làm gia tăng nhanh chóng nợ công. Mặc dù thời gian qua đầu tư công vào các ngành, lĩnh vực kinh tế có giảm nhưng không đáng kể; Hiệu quả đầu tư công có xu hướng giảm, luôn thấp hơn hiệu quả đầu tư toàn nền kinh tế và khoảng cách có xu hướng ngày càng rộng hơn.
Ông Cung cho rằng, vai trò của Nhà nước trong đầu tư công thì rõ nhưng nguồn lực và năng lực Nhà nước có hạn nên phải lựa chọn kỹ càng trong đầu tư. Ông Cung cũng cho rằng, phải thay đổi lại tư duy, tư nhân hóa hẳn những lĩnh vực kinh doanh Nhà nước không cần nắm giữ như khách sạn, nhà hàng, bán buôn bán lẻ, vận tải...
Báo cáo kinh tế Việt Nam quý I, công bố chiều 12/4 chỉ ra, tốc độ tăng vốn đầu tư toàn xã hội tăng nhẹ so với cùng kỳ năm trước và đạt 10,7%. Tăng vốn đầu tư khu vực nhà nước và ngoài nhà nước lần lượt đạt 7,8% và 11,5%, cao hơn 0,1 điểm phần trăm so với mức tăng năm 2015. Trong khi đó lại không có dấu hiệu cho thấy nguồn thu ngân sách sẽ được cải thiện trong năm 2016. Giá dầu giảm, doanh nghiệp giải thể nhiều, sản xuất tiếp tục khó khăn... Nếu không có những giải pháp mạnh mẽ để giảm chi thường xuyên, chắc chắn tiếp tục không thực hiện được chỉ tiêu bội chi dưới 5% GDP của Quốc Hội.
Dự báo của Ngân hàng Thế giới đến năm 2016, nợ công của Việt Nam sẽ tăng lên mức 63,8% GDP, năm 2017 là 64,4%, năm 2018 lên 64,7%. Như vậy, nợ công của Việt Nam sẽ chạm trần mức khả năng trả nợ của Chính phủ là 65%. Chưa hết, trong một báo cáo mới đây của Bộ Tài chính trước Quốc hội, nợ công của Việt Nam tính đến 31-12-2015 đã lên mức 62,2% GDP. Theo Tổng cục Thống kê, tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Việt Nam năm 2015 đạt 4.192.900 tỷ đồng. Như vậy, nợ công của Việt Nam tương đương mức 2.607.900 tỷ (115,7 tỷ USD).
Chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh đánh giá: Đáng lo ngại là tình trạng bội chi ngân sách, nợ công tăng cao, tăng vọt. Hiện nay các khoản vay tăng nhanh chóng. Bộ Tài chính cũng đã đưa ra những giải pháp để giảm chi thường xuyên nhưng thực tế chưa đáp ứng được yêu cầu. “Công cuộc cải cách cần phải làm mạnh mẽ, và có người phải “chịu đau”. Hy vọng Chính phủ với bộ máy mới sẽ có quyết tâm vượt lên khó khăn”- ông Doanh nói.
