Cân nhắc “luật hoá đấu giá biển số xe”

Ngày 27/3, các ĐBQH hoạt động chuyên trách cho ý kiến về dự án Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ. Vấn đề đấu giá biển số xe nhận được nhiều sự quan tâm của các đại biểu.

Theo ĐB Đồng Ngọc Ba (đoàn Bình Định), đấu giá biển số xe là vấn đề có nhiều ý kiến. Hiện nay đang làm thí điểm, diện áp dụng đối với biển số ô tô nền màu trắng chữ màu đen. Thời gian hết tháng 7/2026 mới hết thời hạn thí điểm. Khi Quốc hội ra Nghị quyết 73 về thí điểm đấu giá biển số xe ô tô đã tính đến nhiều khía cạnh, không chỉ kinh tế mà còn xã hội, văn hoá.

Ông Ba nhìn nhận, Chính phủ đã kịp thời có báo cáo bổ sung đánh giá tác động muốn luật hoá quy định và mở rộng phạm vi. Nhưng hiện nay lại chưa đủ thời gian thực hiện thí điểm. Do đó đối với đấu giá biển số xe thì cân nhắc. Trước mắt nếu có luật hoá chỉ luật hoá trong phạm vi thí điểm là biển số xe ô tô nền màu trắng, chữ màu đen chứ chưa mở rộng ra đối với các loại xe khác. “Khi chính thức hoá cần có đánh giá bổ sung về tác động xã hội, đặc biệt là khía cạnh văn hoá vì liên quan đến quan niệm về các chữ số xấu, đẹp, ảnh hưởng như thế nào? tới văn hoá khi luật hoá cơ chế cho đấu giá số đó, không chỉ đáp ứng nhu cầu của người thích biển số theo nhu cầu mang tính tích cực, mà có thể có tác động không tích cực. Do đó cần có đánh giá thêm”-ông Ba nói và lưu ý rằng, nếu để đấu giá trong luật này thì phải sửa quy định về đấu giá trong Luật Đấu giá tài sản. Ví dụ tiền đặt trước thì Luật Đấu giá tài sản có vênh với luật này hay không? nhất là hiện dự thảo Luật Đấu giá cũng chưa xử lý vấn đề này.

Bên cạnh đó, ông Ba cũng kiến nghị, cần đảm bảo an toàn kỹ thuật của mô tô, xe gắn máy khi nước ta có lượng xe máy rất lớn, nhiều người gọi là “cường quốc xe máy” với khoảng 70 triệu xe máy. Mỗi ngày lại có thêm hàng nghìn xe máy. Thống kê về tai nạn giao thông có khoảng 60% vụ tai nạn giao thông là do xe máy gây ra. Đây là cái đáng quan ngại.

“Vậy luật này có giải pháp gì mới để đảm bảo an toàn kỹ thuật xe máy khi lưu hành trên đường? do đó cần tiếp tục nghiên cứu đánh giá đặc biệt là thông tin thực tiễn. Vì trong các tài liệu chưa phản ánh việc xe máy không đảm bảo an toàn kỹ thuật lưu hành trên đường như thế nào? khi gây tai nạn giao thông nguyên nhân là thế nào? và giải pháp để đảm bảo an toàn kỹ thuật như thế nào? để từ đó có giải pháp quy định vào luật”-ông Ba đặt vấn đề.

Ông Ba cũng cho hay, hiện Luật Giao thông đường bộ hiện hành chúng ta có quy định về đảm bảo an toàn kỹ thuật của xe máy nhưng mới dừng lại ở lắp ráp, sản xuất, nhập khẩu. Còn xe máy vào lưu hành chưa có giải pháp để đảm bảo an toàn kỹ thuật. Chưa có thống kê chính xác nhưng hiện nay phải có hàng triệu xe máy không đảm bảo an toàn kỹ thuật, trong khi chưa có cơ chế kiểm tra kỹ thuật khi lưu hành. Đây là cái cần nghiên cứu tiếp, trong khi luật lại đi theo hướng kiểm định khí thải của xe này.

Ông Ba nói thêm rằng: An toàn có 2 khía cạnh gồm: kỹ thuật, và môi trường. Bức xúc hiện nay là an toàn kỹ thuật của xe máy thì chúng ta chưa có giải pháp. Trong khi an toàn môi trường là khí thải cũng là quan trọng nhưng chưa bức xúc bằng an toàn kỹ thuật thì dự thảo Luật lại đưa ra quy định mới về kiểm định khí thải đối với xe máy. Như thế có mấy chục triệu xe máy sắp tới phải kiểm định khí thải. Tất nhiên sẽ có lộ trình nhưng việc chọn kiểm định khí thải thay vì có giải pháp để đảm bảo an toàn kỹ thuật với xe máy lưu hành trên đường thì phải ưu tiên đảm bảo an toàn kỹ thuật trước khi nghĩ đến an toàn khí thải. Cho nên đây là vấn đề cần rà soát đánh giá thêm để quy định cho phù hợp.

Cùng quan điểm về đấu giá biển số xe, ĐB Hồ Thị Kim Ngân (đoàn Bắc Kạn) cũng đề nghị, cân nhắc kỹ lưỡng khi đưa vào dự thảo Luật quy định mở rộng đấu giá biển số xe đối với xe mô tô, xe gắn máy, mà cần có sự đánh giá tác động đầy đủ. “Thực tiễn cho thấy quá trình thực hiện đấu giá biển số xe được dư luận quan tâm, đáp ứng được nhu cầu của người dân, góp phần tăng nguồn thu cho ngân sách. Tuy nhiên, đấu giá biển số xe là thủ tục mới, quy định mới, đang trong quá trình thí điểm nên việc đưa vào áp dụng sẽ gặp những khó khăn, bất cập”-bà Ngân nói.

Do đó, bà Ngân đề nghị, nghiên cứu, cân nhắc, có tổng kết đánh giá đầy đủ, cụ thể, toàn diện kết quả thực hiện Nghị quyết số 73/2022/QH15 về thí điểm đấu giá biển số xe ô tô để bổ sung vào dự thảo Luật cho phù hợp. Đồng thời làm rõ cơ sở, căn cứ để quy định mức giá khởi điểm của các loại biển số xe đưa ra đấu giá.