Cẩn trọng với bệnh do virus
Hiện nay nhiều trẻ em bị mắc các bệnh do virus như bệnh sởi, thủy đậu, cảm cúm, viêm não Nhật Bản B… Thế nhưng ít bậc cha mẹ biết đến những hội chứng sau khi mắc bệnh nên đã xảy ra những hậu quả đáng tiếc.
Tiêm vắcxin phòng bệnh sởi
Sau khi mắc bệnh sởi và thủy đậu cũng như một số bệnh do virus khác trẻ em dễ bị phù não. Bệnh phù não loại này gọi là hội chứng Reye. Hiện nay khoa học vẫn chưa biết rõ nguyên nhân gây phù não. Hội chứng Reye, gây tổn thương đặc trưng bởi sự phù nề ở não và gan, thường gặp ở trẻ em và thanh thiếu niên sau nhiễm virus. Ngoài ra hội chứng Reye cũng có liên quan đến việc dùng thuốc aspirin điều trị nhiễm virus; những trẻ bị rối loạn chuyển hóa acid béo cũng có nguy cơ mắc hội chứng Reye; việc tiếp xúc với một số chất độc như thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ…cũng có thể dẫn đến hội chứng Reye.
Cách phát hiện trẻ bị phù não
Một đứa trẻ mới mắc một trong các bệnh do nhiễm virus như: Sởi, thủy đậu, viêm não Nhật Bản B, cảm cúm…, nhiễm khuẩn hô hấp, khoảng 1 tuần hay đang trong giai đoạn phục hồi, nếu bị phù não (mắc hội chứng Reye), trẻ sẽ có các triệu chứng như sau:
Nếu trẻ dưới 2 tuổi, triệu chứng đầu tiên có thể gặp là tiêu chảy, thở nhanh. Đối với trẻ lớn hơn và thanh thiếu niên, những dấu hiệu sớm của hội chứng Reye có thể bao gồm: nôn ói liên tục hoặc kéo dài; buồn ngủ hoặc lơ mơ một cách bất thường; bệnh tiến triển, các triệu chứng có thể nặng hơn, với các biểu hiện: trẻ có các hành vi dễ kích động, hung hăng hoặc vô lý; một số bệnh nhi bị động kinh, yếu hoặc liệt tay và chân; mất ý thức…Khi phát hiện trẻ bị các triệu chứng trên, cha mẹ cần đưa ngay trẻ đi cấp cứu. Trẻ có thể bị hạ đường huyết, trong khi nồng độ amoniac và acid máu lại tăng. Khi bệnh tiến triển, trẻ bị phù nề gan do quá trình tích tụ mỡ. Đồng thời trẻ cũng bị phù não gây ra các tai biến, lú lẫn hoặc mất ý thức.
Khi làm các xét nghiệm máu và nước tiểu, sẽ phát hiện rối loạn quá trình oxy hóa acid béo và các rối loạn chuyển hóa khác. Chụp cắt lớp vi tính hoặc chụp cộng hưởng từ có thể giúp bác sĩ xác định hoặc loại trừ các nguyên nhân khác của thay đổi hành vi ở trẻ. Làm xét nghiệm sinh thiết da để kiểm tra chứng rối loạn quá trình oxy hóa acid béo hoặc các rối loạn trao đổi chất.
Biến chứng nguy hiểm
Trẻ bị hội chứng Reye sẽ bị liệt hoặc tử vong. Nghiên cứu cho thấy: có trên 80% trẻ em bị hội chứng Reye vẫn còn sống nhưng thường bị tổn thương não vĩnh viễn ở nhiều mức độ khác nhau gây liệt hoặc yếu đuối. Các trường hợp nếu không được chẩn đoán và điều trị thích hợp, trẻ sẽ bị tử vong trong vòng vài ngày.
Nhìn chung tất cả các trường hợp trẻ mắc hội chứng Reye cần được điều trị tại bệnh viện. Những trường hợp nặng cần phải điều trị ở khoa săn sóc đặc biệt, để cán bộ y tế phải theo dõi sát huyết áp và những dấu hiệu sinh tồn khác của bệnh nhi.
Phòng bệnh
Vì hội chứng Reye có thể gây tàn phế hoặc tử vong cho trẻ mắc bệnh, nên việc phòng bệnh có ý nghĩa rất quan trọng để bảo vệ, cứu sống trẻ em. Muốn thế các bậc cha mẹ cần thực hiện các biện pháp phòng bệnh cho trẻ như sau:
Tuyệt đối không dùng thuốc Aspirin bao gồm thuốc nguyên chất aspirin và những loại thuốc khác có chứa aspirin cho bất kỳ trẻ nào dưới 18 tuổi đặc biệt là để điều trị nhiễm virus. Cha mẹ cần đọc kỹ nhãn thuốc và hướng dẫn sử dụng trước khi cho trẻ uống, chú ý các sản phẩm hỗ trợ chứa aspirin, ví dụ như Alka-Seltzer và Pepto-Bismol…
Những trường hợp trẻ bị cảm cúm, sởi, thủy đậu hoặc những bệnh nhiễm virus, khác nên dùng những loại thuốc để hạ sốt hoặc giảm đau loại paracetamol. Đối với trẻ bị một số bệnh mạn tính như Kawasaki, bệnh viêm khớp dạng thấp thể thiếu niên cần phải điều trị lâu dài bởi những loại thuốc có chứa aspirin thì cha mẹ cần cho trẻ tiêm vaccine đầy đủ, phòng các bệnh thủy đậu, cúm hằng năm để tránh 2 loại virus này có thể gây bệnh với nguy cơ mắc hội chứng Reye cao. Ở bệnh viện hay các cơ sở y tế cần tiến hành sàng lọc sơ sinh để xác định trẻ em có nguy cơ phát triển hội chứng Reye nhằm phòng chữa bệnh này hiệu quả.
Ngoài ra các thầy thuốc cũng lưu ý, một chế độ ăn đủ chất dinh dưỡng và giữ gìn vệ sinh sạch sẽ để giúp tăng đề kháng, phòng bệnh cho trẻ cũng rất cần được các bậc cha mẹ lưu ý.
