Điện than vẫn chiếm tỷ trọng đáng kể trong sản xuất kinh doanh điện ở nước ta. Và do căng thẳng về nguồn cung nhiên liệu cho nhiệt điện hiện nay, trong khi mọi kịch bản sản xuất điện năm 2019 đều vượt quá 116 tỷ kWh… nên việc tăng giá bán than cho điện sẽ là áp lực lớn đối với chi phí sản xuất kinh doanh điện.
Quang cảnh buổi họp báo.
“Trong khi nhiệt điện vẫn chiếm tỷ trọng lớn trong các nguồn điện cung ứng, thì việc giá than tăng 5% chắc chắn sẽ tạo áp lực lớn lên chi phí sản xuất điện trong thời gian tới” – đó là khẳng định của Cục trưởng Cục Điều tiết điện lực (Bộ Công thương) tại buổi họp báo công bố chi phí sản xuất kinh doanh điện năm 2017 diễn ra chiều ngày 30/11 tại Hà Nội.
Áp lực chi phí sản xuất điện lớn
Tại buổi họp báo, câu hỏi được báo giới quan tâm nhất chính là kế hoạch cung ứng điện trong năm 2019 sẽ ra sao trong bối cảnh ngành điện đang gặp khó trong việc huy động các nguồn nhiên liệu cho sản xuất điện. Đặc biệt, do nhiệt điện chiếm tỷ trọng chính trong sản xuất điện, nên việc Tập đoàn Than và Khoáng sản (TKV) Việt Nam đề xuất tăng giá bán than cho điện thêm 5%, liệu có ảnh hưởng đến giá thành sản xuất điện hay không?
Trả lời báo giới, ông Nguyễn Anh Tuấn - Cục trưởng Cục Điều tiết điện lực (Bộ Công thương) nêu rõ, những khó khăn trong việc huy động các nguồn nhiên liệu cho sản xuất điện đã được thể hiện rõ. Nếu như năm 2017, nguồn nước dồi dào, thủy điện vận hành tốt, thì đến năm 2018, lượng nước về các hồ thủy điện thấp hơn và dự kiến năm 2019 sẽ là năm khô hạn. Như vậy, việc huy động các nguồn điện khí, nhiệt điện là rất lớn, và điều này tất yếu sẽ tăng chi phí sản xuất điện.
“Một số mỏ khí cũng đang suy giảm khả năng cung cấp, chúng tôi đã phải tính đến việc sử dụng dầu và than nhiều hơn cho sản xuất điện. Hiện chúng tôi đã đề nghị Tập đoàn Dầu khí VN (PVN), TKV, cũng như các chủ đầu tư xây dựng phương án cung cấp nhiên liệu phục vụ cho sản xuất điện, đảm bảo nguồn cung điện trong năm 2019 không bị thiếu hụt” – ông Tuấn cho hay.
Cũng theo ông Tuấn, vừa qua, Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng đã giao TKV, Tổng Công ty Đông Bắc xem xét các phương án sử dụng than trong nước, cũng như phương án nhập khẩu để đảm bảo đủ than phát điện trong năm 2019. Hiện nay, tổng nhiệt điện than trong mọi kịch bản đều vượt 116 tỷ kWh, điện than chiếm tỷ trọng đáng kể trong sản xuất kinh doanh điện, cho nên việc tăng giá bán than cho điện chắc chắn sẽ là áp lực lớn đối với chi phí sản xuất kinh doanh điện.
Tuy nhiên, dù có những căng thẳng về nguồn cung nhiên liệu cho nhiệt điện, thủy điện, song theo tính toán của ngành điện, cung ứng điện trong năm 2019 vẫn có thể được đảm bảo. “Tuy nhiên, tại một số thời điểm căng thẳng về nguồn nhiên liệu, sẽ phải huy động thêm nguồn dầu, như vậy tất yếu chi phí sẽ tăng cao hơn. Tất cả những yếu tố trên đang tạo nên những áp lực lớn cho ngành điện” – Cục trưởng Cục Điều tiết Điện lực cho biết.
Liên quan đến câu chuyện một số nhà máy nhiệt điện đi vào hoạt động thời gian qua gây nên tình trạng thiếu than cho sản xuất điện, ông Đinh Quang Tri - Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cho hay, 2 nhà máy nhiệt điện Vĩnh Tân 4 và Duyên Hải 3 khi đi vào hoạt động sẽ phải cần thêm một lượng than lớn. Theo tính toán, năm 2019 tới sẽ phải nhập khẩu 10 triệu tấn than để phục vụ cho 2 nhà máy này, còn lại là 8 triệu tấn than trong nước.
Về vấn đề này, lãnh đạo EVN cho biết, Phó Thủ tướng cũng đã có chỉ đạo các đơn vị bán và mua than phục vụ cho nhiệt điện cần phải ký hợp đồng dài hạn. Đơn vị bán than chủ yếu là TKV và Tổng Công ty Đông Bắc nên họ cũng đang thực hiện đàm phán, trên cơ sở đó xây dựng các phương án mua than trong nước cũng như nhập khẩu than để làm sao đảm bảo đủ được nguồn cung nhiên liệu phục vụ cho các nhà máy nhiệt điện đi vào sản xuất ổn định.
“Chúng tôi sẽ cố gắng để làm sao vẫn đảm bảo nguồn cung ứng điện cho sản xuất và sinh hoạt. Trong trường hợp phải huy động thêm nguồn dầu, cũng sẽ thực hiện” – ông Tri nhấn mạnh.
Sẽ cân nhắc thời điểm tăng giá điện
Trả lời câu hỏi rằng, với những khó khăn trong nguồn cung nhiên liệu cho sản xuất điện như vậy, liệu giá điện có tăng trong thời gian tới? Ông Nguyễn Anh Tuấn cho biết, theo Quyết định 24 của Chính phủ, Bộ Công thương sẽ ban hành kế hoạch cung ứng điện trong năm 2019. Dựa trên kế hoạch đó sẽ có văn bản chỉ đạo EVN xây dựng phương án điều hành giá điện của năm tới. Nếu tính toán chi phí tăng 3-5%, EVN sẽ được quyền quyết định giá; nếu tăng từ 5-10%, Bộ Công thương sẽ thẩm định và báo cáo Ban điều hành giá của Chính phủ, và trên cơ sở đó sẽ quyết định thời điểm tăng.
Theo ông Tuấn, khi xây dựng các phương án giá điện, Bộ Công thương đều giao cho ngành điện tiến hành kiểm tra đánh giá những tác động ảnh hưởng tới sinh hoạt, đời sống nhân dân, sản xuất của doanh nghiệp cũng như những tác động đến các chỉ số CPI, GDP. “Chúng tôi phối hợp với Tổng cục Thống kê tiến hành kiểm tra đánh giá việc tăng giá điện tác động tới tất cả mọi đối tượng, đặc biệt là các hộ sản xuất tiêu thụ điện lớn như doanh nghiệp xi măng, sắt thép…” – ông Tuấn nói.
Ông Tuấn cũng cho biết thêm, thời điểm tăng giá không sớm hơn 6 tháng so với lần tăng giá gần nhất.Và lần tăng giá điện gần đây nhất là tháng 12/2017. “Thời gian tới, sau khi xây dựng kế hoạch, báo cáo đánh giá, rà soát kiểm tra… chúng tôi sẽ cân nhắc để chọn thời điểm tăng giá thích hợp” – Cục trưởng Cục Điều tiết Điện lực cho hay.