Cảnh giác lừa đảo qua ứng dụng Telegram

Người dùng Telegram bị chiếm đoạt tài khoản

Cùng với Zalo, Telegram đang là ứng dụng nhắn tin, gọi điện video, chia sẻ file đa nền tảng được người dùng Việt Nam ưa chuộng. Nhiều công ty đã bắt đầu áp dụng Telegram vào trong công việc nhờ tính bảo mật, tiện dụng và hơn cả là miễn phí. Khi càng trở nên phổ biến, Telegram cũng trở thành miếng mồi ngon cho tin tặc bởi nhiều người dùng còn bỡ ngỡ trong việc sử dụng ứng dụng mới.

Cụ thể, một số người dùng Telegram tại Việt Nam đã bị tin tặc chiếm dụng tài khoản thông qua hình thức Phishing (tấn công lừa đảo). Đây không phải lỗi bảo mật của Telegram mà là do sự chủ quan của người dùng khi không kích hoạt các tính năng bảo vệ tài khoản cần thiết, cũng như còn lạ lẫm với một số tính năng của ứng dụng này. Đối tượng hay bị nhắm tới thường là những người dùng ít am hiểu về công nghệ, coi Telegram là kênh phụ, không thường xuyên quan tâm đến những biện pháp bảo mật.

Anh Hoàng Mạnh Hùng (30 tuổi) - một người dùng ứng dụng Telegram lâu năm ngụ tại quận Cầu Giấy, Hà Nội cho biết: Với Telegram, bạn có thể đổi tên nhiều lần mà không bị ứng dụng yêu cầu xác minh như Zalo (3 lần), Facebook (5 lần). Đồng thời, Telegram cho phép người gửi xóa được hết các tin nhắn trò chuyện của cả người nhận trong khi các ứng dụng khác chỉ xóa được ở phía người gửi.

Lợi dụng kẽ hở này, kẻ gian sẽ đổi tên nick Telegram thường xuyên đồng thời thay đổi cả ảnh đại diện để chat với nạn nhân. Với mỗi lần đổi tên và xóa tin nhắn như thế, người nhận (nạn nhân) dù đã từng nhắn tin với kẻ gian cũng không hay biết, cứ ngỡ đang nhắn tin với một người khác.

Với tính năng xóa dữ liệu 2 chiều, kẻ gian không phải lập nick mới, tốn thời gian. Đó là lý do vì sao mỗi lần muốn làm nhiệm vụ kiếm tiền, nạn nhân lại được kết nối với một người mới qua ứng dụng Telegram. Cứ sau mỗi lần lừa thành công hoặc kết thúc một phiên trò chuyện, kẻ gian lại đổi tên, ảnh đại diện khác để tiếp tục đi lừa rất khó xác định.

Bên cạnh đó, theo anh Hùng, trên một ứng dụng Telegram có thể chuyển đổi giữa các nick khác nhau dễ dàng chưa đến nửa giây. Trong khi các ứng dụng khác phải mất đến vài giây. Điều này giúp kẻ gian có thể tạo ra nhiều nick bằng nhiều số điện thoại rồi đóng vai nhiều người tiếp cận, cùng lừa đảo nạn nhân.

Chiêu bài của kẻ gian thường đóng giả người tư vấn công việc, kế toán trả lương, chuyên viên hướng dẫn công việc để cùng hỗ trợ khách hàng. Hoặc một người bất kỳ sau khi thấy nạn nhân vào nhóm, băn khoăn chưa nạp vốn sẽ tiếp cận để “khuyên nhủ” nhanh chóng chuyển tiền nạp vốn. Hầu hết các nhân vật đóng giả đều là của một người.

Chiêu thức tấn công nạn nhân sử dụng ứng dụng Telegram

Theo chuyên gia an toàn thông tin Viên Trần từ công ty Giải pháp Phần mềm BF, thủ đoạn chiếm đoạt tài khoản Telegram của tin tặc thường khá đơn giản. Kẻ tấn công sẽ tiếp cận người bị hại như sau:

Đầu tiên kẻ tấn công sẽ tìm cách lấy được số điện thoại của nạn nhân, lợi dụng sơ hở của người dùng khi để công khai thông tin số điện thoại trên Telegram.

Thông thường, cài đặt thông tin số điện thoại trên Telegram có 3 tùy chọn:

- Bất kỳ ai cũng có thể xem số điện thoại của người dùng

- Chỉ những người trong danh sách liên lạc mới có thể xem

- Không ai có thể xem

Kẻ tấn công có thể lấy số điện thoại nếu người dùng để tùy chọn đầu tiên. Theo đó, tin tặc có thể xem được số điện thoại của người dùng thông qua những group public trên Telegram khi người dùng bật chế độ bất kỳ ai cũng có xem số điện thoại của mình.

Ngoài ra, kẻ tấn công có thể lấy số điện thoại người dùng qua cách chiếm đoạt một tài khoản khác có trong danh sách liên hệ, hoặc qua bất kì kênh nào mà người dùng để lộ số điện thoại.

Sau khi có số điện thoại, kẻ tấn công sẽ tiếp cận với người dùng và khéo léo lừa nạn nhân chụp ảnh màn hình có chứa mã OTP của Telegram. Khi có mã OTP, kẻ tấn công dễ dàng đăng nhập vào tài khoản nạn nhân trong trường hợp tài khoản này không có xác thực hai yếu tố.

Sau đó tin tặc sẽ chờ một ngày (theo quy định của Telegram), để xóa phiên (session) đăng nhập của nạn nhân khỏi tài khoản. Khi ấy người dùng sẽ bị đăng xuất khỏi tài khoản của chính mình trên thiết bị đang dùng.

Cách bảo vệ tài khoản Telegram tránh bị kẻ xấu xâm hại

Tin tặc chiếm đoạt tài khoản Telegram có rất nhiều mục đích. Ngoài phát tán mã độc, kẻ gian còn có thể chiếm đoạt những thông tin cá nhân hoặc bí mật doanh nghiệp quan trọng.

Để ngăn chặn rủi ro bị tin tặc chiếm tài khoản, chuyên gia bảo mật khuyên người dùng nên ngay lập tức bật tính năng xác thực hai yếu tố (2FA) bằng cách vào Settings -> Privacy and Security -> Two-step Verification.

Ngoài ra, người dùng nên tắt thông báo nhận tin nhắn từ người lạ để tránh các tin nhắn lừa đảo (Settings -> Privacy and Security -> New chats from unknown users -> Archive and Mute). (Lưu ý: Tính năng chỉ có sẵn trên Telegram Premium).

Nếu không cần thiết, hãy giấu số điện thoại cá nhân trên Telegram bằng cách sau: Vào Settings -> Privacy and Security -> Phone number Privacy -> Nobody.

Đồng thời ngăn không cho người lạ tự ý thêm mình vào các group bằng cách Settings -> Privacy and Security -> Group & Channel -> My contacts.

Tắt chế độ tự động download file từ các group để tránh tải phải những file có chứa mã độc: Settings -> Advanced -> Automatic download.

Kiểm tra lại toàn bộ session đăng nhập của tài khoản, xóa những session đáng nghi hoặc các thiết bị lâu không dùng. Settings -> Privacy and Security -> Show All Session.

Telegram có tính năng thông báo đăng nhập, khi người dùng bỗng dưng nhận được thông báo đăng nhập lạ, đó có thể là kẻ gian. Hãy cẩn trọng và vào mục Active Session kiểm tra cũng như xóa ngay khi không nhận ra thiết bị trên.