Cát bồi lấp, ngư dân thiệt hại

Hàng trăm người dân ứng cứu một tàu cá bị mắc cạn ở Lạch Bạng.

Thường xuyên mắc cạn

Chiều ngày 19/4, khi phóng viên báo Đại Đoàn Kết có mặt tại cảng cá Lạch Bạng cũng là lúc gia đình ngư dân Nguyễn Văn Long, trú xã Hải Bình vừa “giải cứu” con tàu TH-91055-TS trọng tải 130 tấn thoát khỏi gò cát dưới đáy sông khi gần vào tới nơi neo đậu. Anh Long cho biết: Tàu của gia đình anh mới đóng, được trang bị đầy đủ các thiết bị hàng hải cần thiết, trong đó có máy đo mực nước đảm bảo tàu chạy thông suốt, an toàn. Vậy nhưng, sáng 19/4, chính tay anh Long cầm lái song tàu vẫn bị mắc cạn.

“Tôi nhìn thiết bị đo mực nước rất ổn, không có cảnh báo nguy hiểm nào nên giảm ga, đưa tàu từ từ tiến vào nơi cập bến. Nhưng, tàu chạy chớm đến cửa cảng thì xảy ra sự cố. Con tàu thượng đáy lên đụn cát, sau đó sóng đánh quay ngang”, anh Long nói và cho biết đã phải huy động 4 tàu cá của những gia đình khác cùng hàng trăm người ra ứng cứu.

Tuy nhiên phải mất gần 4 giờ đồng hồ, tàu mới thoát khỏi bãi cạn. “Nhiều khi, thiết bị cũng bị vô hiệu hoá, bởi các đụn cát xuất hi­­ện thường xuyên di chuyển. Vì vậy, người lái tàu khó có thể lường trước hết được để mà né tránh”- anh Long nói.

Sự cố tàu mắc cạn diễn ra dẫn tới ách tắc đối với hàng chục con tàu khác ra vào cảng mỗi ngày làm ảnh hưởng tới chất lượng hàng hải sản, ảnh hưởng tới việc phát triển kinh tế của bà con. Nhưng nghiêm trọng hơn là những con tàu bị mắc cạn không thể kéo ra được. Gặp phải trường hợp này, tàu có thể bị vỡ, sóng đánh chìm, thiệt hại lên tới nhiều tỷ đồng.

Cách đây chưa lâu, tàu thu mua hải sản tải trọng 160 tấn ký hiệu TT-91968-TS của gia đình ngư dân Hoàng Văn Dũng cũng gặp sự cố ở gần vị trí tàu của gia đình anh Long mắc cạn sáng 19/4.

Anh Dũng nhớ lại: “Tàu bị mắc cạn, tôi nhanh chóng huy động lực lượng, phương tiện ra ứng cứu. Nhưng hôm đó, sóng khá lớn, gió to nên đánh con tàu dạt sát vào vách bê tông chắn sóng. Tàu bị vỡ hông, cong đáy, nước ùa vào khoang làm hư hỏng hải sản. Thiệt hại lên tới 700 triệu đồng và mất một tháng trời tôi mới sửa chữa xong con tàu này”.

Chưa động tĩnh

Ông Đinh Tiến Hưng- Giám đốc Ban quản lý cảng cá Lạch Bạng cho rằng, cống ngăn mặn Bình Minh và đập tràn Trường Lâm án ngữ ở phía trên dòng sông Bạng là nguyên nhân chính dẫn tới tình trạng bồi lắng, biến sông Bạng thành sông cụt.

Hàng năm, vào mùa bão, lượng nước mưa đầu nguồn vùng núi cao đổ về kéo theo đất, đá dồn xuống cửa Lạch Bạng gặp sóng hoặc thuỷ triều dâng làm nổi lên những ụ đất, cát gây cạn luồng. Ngoài ra, luồng lạch thường xuyên bị bồi lắng còn do sự hiện hữu của đá ngầm dưới đáy sông Lạch Bạng gây khó khăn cho tàu thuyền vào cảng.

Hơn thế, việc xây dựng tự phát bến cá xã Hải Bình, các cầu cảng gỗ của doanh nghiệp, hộ kinh doanh xây dựng lấn dọc hai bờ sông Bạng làm ngăn cản dòng chảy, tạo sự bồi lắng.

Mặt khác, người dân địa phương đổ đất, đá, rác thải trực tiếp lấn chiếm ra dọc hai bên cửa sông cũng là nguyên nhân dẫn đến luồng chạy tàu ra vào cảng bị hẹp lại và cạn dần theo thời gian. Nhiều hộ ngư dân phát triển đội tàu cá, tàu dịch vụ hậu cần chưa phù hợp với điều kiện tự nhiên.

“Luồng lạch ở cảng Lạch Bạng chỉ phù hợp với tàu có tải trọng từ 100 tấn trở xuống. Nhưng hiện nay, khoảng 100 hộ ở hai xã Hải Thanh, Hải Bình đóng tàu từ 130-160 tấn nên mỗi khi ra vào cảng cũng có phần khó khăn”- ông Hưng nói.

Theo ông Trần Văn Sơn- Phó Chủ tịch UBND xã Hải Bình: Bình quân, mỗi tháng đoạn cửa sông Bạng xảy một vụ tàu mắc cạn dẫn tới hư hại tài sản, hàng hoá, thiệt hại lên tới hàng chục tỷ đồng. Riêng tàu mắc cạn và kéo ra được thì gần như ngày nào cũng có.

Ông Sơn xác nhận: Địa phương liên tục kiến nghị ngành chức năng suốt nhiều năm qua nhưng không có kết quả. Mãi tới đầu năm 2016, Bộ GTVT mới quyết định đầu tư hơn 14 tỷ đồng và giao cho Cục Đường thuỷ nội địa làm chủ đầu tư nạo vét cảng Lạch Bạng. Công ty TNHH Vận tải và xây dựng Vĩnh Phúc (Cty Vĩnh Phúc) là đơn vị trúng thầu sẽ tiến hành nạo vét cảng Lạch Bạng với chiều dài 2km, sâu 5,3m, luồng rộng 50m. Tới ngày 29/3/2016, ông Nguyễn Văn Chi- Chủ tịch UBND xã Hải Bình đã ký thông báo số 28/TB-UBND về việc Cty Vĩnh Phúc sẽ tiến hành thi công nạo vét cảng Lạch Bạng từ 2/4.

Vậy nhưng đến nay mọi việc vẫn chưa có động tĩnh gì, trong khi ngày 20/4, chúng tôi tiếp tục nhận được phản ánh từ người dân xã Hải Bình rằng: Vào 14 giờ chiều cùng ngày, tàu cá TH-92228-TS của gia đình ngư dân Nguyễn Văn Thanh, trú thông Liên Thịnh lại tiếp tục bị mắc cạn ở cảng Lạch Bạng. Nếu suôn sẻ cũng phải tới 2 giờ sáng ngày 21/4 mới có thể “giải cứu” được con tàu này thoát nạn.