Cầu Nguyễn Thái Học nhiều sai phạm nghiêm trọng: Nhà thầu phụ đặc biệt có gì?

Nhà thầu "quen" của Cục đường bộ

Được biết, Liên danh Cty Cổ phần Cơ khí 4 và Xây dựng Thăng Long - Đồng Nai và Cty Cổ phần Thương mại tư vấn và Xây dựng Vĩnh Hưng là nhà thầu phụ đặc biệt của Dự án đầu tư xây dựng cầu Nguyễn Thái Học được UBND tỉnh An Giang phê duyệt năm 2018 và được điều chỉnh vào năm 2020. Tổng mức đầu tư dự án là 172,2 tỷ đồng, do Ban Quản lý Dự án Đầu tư xây dựng công trình giao thông tỉnh An Giang (nay là Ban Quản lý Dự án Đầu tư xây dựng công trình giao thông và Nông nghiệp tỉnh An Giang) làm chủ đầu tư.

Cầu được khởi công theo hợp đồng ngày 7/5/2019, khánh thành vào ngày 29/4/2021, hoàn thành thực tế ngày 25/6/2021; nghiệm thu hoàn thành công trình ngày 9/7/2021.

Tuy nhiên, sau khi khánh thành, công trình này bị phát hiện một số dấu hiệu sai phạm liên quan đến cầu bộ hành. Ngày 27/3/2023, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh An Giang gửi giấy mời tới các cơ quan, đơn vị có liên quan về việc tham gia quá trình giám định cầu bộ hành thuộc Dự án xây dựng cầu Nguyễn Thái Học từ ngày 31/3 đến 6/4/2023. Trong đó, Công an tỉnh An Giang đề nghị Chủ tịch UBND thành phố Long Xuyên phối hợp, huy động 400 người tại các trường học, dân quân, dân phòng, đoàn thể... đóng trên địa bàn thành phố để phục vụ cho việc thử tải ngày 5/4. Tuy nhiên, việc huy động 400 người thử tải cầu vấp phải nhiều ý kiến trái chiều.

Nhà thầu phụ đặc biệt Cty Cổ phần Thương mại tư vấn và Xây dựng Vĩnh Hưng ở dự án cầu Nguyễn Thái Học, trong năm 2021 trúng 2 gói thầu do Ban Quản lý dự án 4 mời thầu, Cục Đường bộ Việt Nam là chủ đầu tư và các gói này đều trúng sát giá và chỉ có 1 nhà thầu tham dự.

Cụ thể, gói thầu số 2, sửa chữa các cầu Kênh N2 Km563+217, Đá Hát 2 Km579+353, Đá Hát 1 Km580+068, Khe Lau Km581+607, Thầu Dầu Km586+383, Khe Lũy Km587+128, Quốc lộ 1 (tuyến tránh Kỳ Anh), tỉnh Hà Tĩnh. Chủ đầu tư là Tổng cục Đường bộ Việt Nam. Bên mời thầu: Ban Quản lý dự án 4, Địa chỉ: số 45A, đường V.I. LêNin, thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An. Hình thức đấu thầu rộng rãi, qua mạng, giá trúng thầu 5.781.710.916,79 VND, giá dự toán 5.842.198.000 VND. Gói thầu này chỉ có 1 nhà thầu Công ty cổ phần thương mại, tư vấn và xây dựng Vĩnh Hưng đấu thầu và trúng thầu sát giá.

Tương tự như gói thầu trên, gói thầu dự án sửa chữa các cầu trên QL1, tỉnh Quảng Ngãi, tỉnh Bình Định và các cầu trên QL19C, tỉnh Bình Định có giá dự toán 12.849.930.735 VND. Liên danh Công ty cổ phần thương mại, tư vấn và xây dựng Vĩnh Hưng - Công ty cổ phần xây dựng và phát triển công nghệ Tuấn Linh trúng thầu. Giá trúng thầu 12.717.371.569,854 VND. Gói thầu này cũng chỉ có 1 nhà thầu Liên danh Công ty cổ phần thương mại, tư vấn và xây dựng Vĩnh Hưng - Công ty cổ phần xây dựng và phát triển công nghệ Tuấn Linh tham dự và trúng thầu sát giá.

Không chỉ trúng 2 gói thầu sát giá trong 1 năm tại Ban quản lý dự án 4, nhà thầu Công ty cổ phần thương mại, tư vấn và xây dựng Vĩnh Hưng cũng trúng nhiều gói thầu lớn, trúng sát giá do Cục Đường bộ Việt Nam làm chủ đầu tư như gói thầu số 5, Dự án sửa chữa cầu Thăng Long, giá gói thầu 243.444.937.000 VND, nhà thầu Công ty cổ phần thương mại, tư vấn và xây dựng Vĩnh Hưng trúng thầu với giá 242.846.309.619,904 VND. Gói thầu này cũng chỉ có 1 nhà thầu tham dự.

Gói thầu XL06: Xây dựng mới 2 cầu (Nhị Trung, Lộ Đá - bao gồm cả điều tiết giao thông thủy); sửa chữa 5 cầu (Bàng Đa, Phước Hảo, Trà Cuông 1, Trà Cuông 2, Ô Lắc) và công trình ATGT toàn tuyến. Giá dự toán 112.975.985.325 VND Liên danh Công ty Cổ phần Thương mại, Tư vấn và Xây dựng Vĩnh Hưng và Công ty Cổ phần Cầu đường 10 trúng thầu. Giá trúng 111.553.360.000 VND.

Gói thầu XL.06: Xây dựng Cầu Cái Nhúc 2 và đường hai đầu cầu, sửa chữa cầu cũ và hệ thống ATGT, Dự án cải tạo, nâng cấp mặt đường tuyến Quản Lộ - Phụng Hiệp. Giá dự toán 114.072.469.948 VND, giá trúng thầu 111.751.234.000 VND, Liên danh công ty cổ phần xây dựng công trình Trường Lộc và Công ty Cổ phần Thương mại, Tư vấn và Xây dựng Vĩnh Hưng trúng thầu.

Lắng nghe dư luận để hạn chế sai sót

Trước khi công an vào cuộc, Báo Đại Đoàn Kết đã nhận thông tin những vấn đề của dự án và đã liên hệ với lãnh đạo tỉnh này để trao đổi thông tin tuy nhiên sau một hồi chạy vòng quanh giữa các phòng ban, phóng viên vẫn không nhận được sự phối hợp của địa phương này. Tuy nhiên, những sai phạm của dự án đã được công an tỉnh An Giang vào cuộc.

Theo đó, cây cầu tạo điểm nhấn cảnh quan như một “công viên trên sông” nhưng sau khi khánh thành đã bộc lộ những sai sót, thiếu sót về kỹ thuật trong quá trình thi công của nhà thầu.

Theo báo cáo số: 1335/BQLDA - ĐHDA về kết quả kiểm tra công tác nghiệm thu hoàn thành công trình xây dựng, gói thầu số 18: Thi công xây lắp công trình, thuộc dự án xây dựng cầu Nguyễn Thái Học, thành phố Long Xuyên, tỉnh An Giang.

Nội dung và căn cứ biên bản nghiệm thu công viêc, nghiệm thu hoàn thành hạng mục chưa phù hợp theo quy định, cần rà soát thực hiện theo quy định.

Biên bản nghiệm thu công viêc xây dựng (công tác chế tạo dầm ngang cầu bộ hành, công tác hàn, công tác sơn...) không đúng nội dung yêu câu theo quy định tại Điều 27 Nghị định số 46/2015/NĐ-CP ngay 12/5/2015, (chưa nêu căn cứ hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công, chỉ dẫn kỹ thuật được phê duyệt, quy chuẩn kỹ thuật, tiêu chuẩn được áp dụng, các kết quả kiểm tra, thí nghiệm).

Sở GTVT An Giang chỉ rõ: Chất lượng vật liệu, thiết bị được thực hiện: Biên bản nghiệm thu hoàn thành (dầm ngang, dầm dọc thép cầu bộ hành ...) không đúng nội dung quy định, không đúng thành phần nghiệm thu, nghiệm thu công tác sơn không đính kèm kêt quả thí nghiệm vật liệu sơn và độ dính bám của màng sơn, chiều dày màng sơn... theo tiêu chuẩn TCVN 8789:2011, các tiêu chuẩn nêu tại hồ sơ thiết kế, chỉ dẫn kỹ thuật và quy định tại Điều 31 Nghị định số 46/2015/NĐ-CP ngày 12/5/2015 của Chính phủ.

Công tác kiểm soát quản lý chất lượng nghiệm thu vật liệu đầu vào chưa được thực hiện quản lý và nghiệm thu phù hợp theo quy định và kế hoạch kiểm tra 130.

Dầm ngang thi công xuất hiện dấu hiệu xuống cấp, chưa đảm bảo chất lượng; Vị trí cánh dầm ngang bị rỉ sét và nứt đường hàn. Nguyên nhân rỉ sét do xử lý bề mặt trước khi sơn và sơn chưa đảm bảo yêu cầu kỹ thuật, ảnh hưởng giảm khả năng chịu lực và thời gian khai thác công trình.

Liên kết cánh dầm ngang và thân dầm ngang không đúng thiết kế (chi tiết theo hình ảnh đính kèm). Phương án đã thi công làm giảm chiều dài đường hàn liên kết dầm dọc và dầm ngang so với kế được duyệt, giảm khả năng chịu lực công trình.

Một số vị trí chiều dày thép tấm cầu thang 3mm không đạt theo thiết kế là 4mm; Liên kết dầm dọc cầu người khuyết tật không đúng thiết kế (đường hàn và táp liên kết không đúng theo thiết kế được duyệt).

Bậc thang cầu bộ hành chưa được hàn liên kết với dầm dọc (thép hộp 200x100) theo thiết kế được duyệt. Dầm dọc cầu khuyết tật theo thiết kế C200 bản cánh dày 11mm, kết quả kiểm tra bản cánh chỉ dày 9mm.

Các hạng mục như: Sơn dầm dọc và mái che cầu bộ hành bị rỉ sét và đóng rong. Nguyên nhân do chất lượng bề mặt lớp sơn phủ chưa đảm bảo chất lượng, hồ sơ nghiệm thu chưa đính kèm thí nghiệm vật liệu sơn và thí nghiệm màng sơn sau khi sơn.

Vít liên kết sàn gỗ bị rỉ sét. Hồ sơ nghiệm thu không thực hiện thí nghiệm chỉ tiêu cơ lý của vít liên kết; Một số vị trí sàn gỗ bị bể, bề mặt ghế ngồi bị gãy. Hồ sơ nghiệm thu không thực hiện thí nghiệm chỉ tiêu cơ lý của sàn gỗ; hạng mục bọc dây cáp (ống co giãn nhiệt) cầu chính dán băng keo không đảm bảo theo thiết kế. Hệ thống dây điện chiếu sáng lan can cầu bộ hành không có lớp bảo vệ, không đảm bảo an toàn điện cũng được Sở GTVT tiếp tục chỉ rõ.

Đa số thông tin về nhà thầu, năng lực của nhà thầu thể hiện trên các văn bản và trong hồ sơ dự thầu. Tuy nhiên, ngoài việc đánh giá năng lực nhà thầu dựa trên hồ sơ do nhà thầu cung cấp, các chủ đầu tư cũng nên tham khảo các thông tin từ các chủ đầu tư khác, từ cơ quan quản lý thuế, Hải quan, phản ánh của báo chí… để hạn chế được việc chọn nhầm nhà thầu không có đủ uy tín, không đủ năng lực, nhập hàng trôi nổi.