'Cây vàng' trên đất nghèo
Nhờ cây chuối phấn vàng mà người dân ở Tân Minh (Thanh Sơn, Phú Thọ) đang có những “bảo bối” để thoát nghèo. Chuối phấn vàng đã thực sự được dân tộc Mường coi như một nguồn lực để phát triển kinh tế, giúp xóa đói giảm nghèo.
Chuối phấn vàng.
Trong cái mầu xanh ngằn ngặt, tôi tìm vào nhà ông Đinh Hùng Cường, một người đang được mệnh danh là triệu phú do thu nhập từ cây chuối mang lại. Giữa ngôi nhà kiên cố, cùng các vật dụng phục vụ cuộc sống được mua sắm, rồi tiền ăn học cho con cái, ông Cường hồ hởi: Tất cả đều do cây chuối phấn vàng đấy anh ạ.
Thú thực, không đến với Tân Minh, chưa được nếm thứ đặc sản có tên chuối phấn, chứng kiến cuộc sống đổi đời của người dân về từ cây này thì khó có ai có thể hiểu rằng cây chuối phấn vàng lại có giá trị đến vậy. Theo ông Cường, cây chuối phấn có mặt ở Tân Minh từ những ngày đầu người Mường đến đây lập đất. Người Mường ở đây đã trồng, đã ăn và thấy ngon nhưng không có điều kiện mang ra ngoài cho mọi người thưởng thức. Tuy là đặc sản tương đương với chuối ngự Hà Nam nhưng cây chuối phấn vàng ở Tân Minh đành chấp nhận “phận ẩm, duyên ôi” và bị các cây trồng có giá trị theo kiểu thời vụ lấn át.
Thế rồi cây chuối phấn vàng cũng có cơ hội, ấy là khi các tuyến đường được đầu tư mở vào Tân Minh. Cùng với sự hanh thông của đường sá, xe cộ và khách lạ đã bắt đầu tìm vào xã. Mới đầu thấy lạ, người ta mua ăn. Ăn thấy ngon, họ đã đem về làm quà. Thế là cây chuối phấn vàng đã được nhiều người biết đến.
Thấy chuối bán được, lại thêm sự hiểu biết của mình, ông Cường nhận thấy cơ hội đã đến với cây chuối phấn vàng. Cùng gia đình, cháu con, phát cây, bổ đất trồng chuối. Quay đi quay lại, chả mấy lúc 2 ha đất nhà ông đã phủ kín chuối. Cùng với sự tận tụy chăm sóc, cây chuối phấn vàng đang ngày đêm “nhả vàng”.
Theo ông Cường, cây chuối vốn là cây sống khỏe. Đầu tư ít, lại ít bị dịch bệnh, quá trình chăm sóc cũng dễ dàng hơn với các cây trồng khác. Hơn nữa cây chuối phấn vàng lại ít bị gián đoạn về thời vụ, đông cũng như hè đều cho mức thu sít soát nhau nếu chăm sóc tốt. Hiện với 2 ha chuối, trung bình mỗi tháng nhà ông thu được khoảng 100 buồng. Mỗi buồng bán tại vườn được khoảng 150 nghìn/buồng, vị chi mỗi tháng cây chuối phấn vàng đã đem lại cho gia đình ông khoảng 15 triệu đồng/tháng. Với một gia đình người Mường, ở nơi xa thẳm, mỗi tháng có nguồn thu như vậy là một điều ít ai nghĩ đến nếu không nhờ cây chuối phấn vàng.
Chỉ vài năm qua, cây chuối phấn vàng đã được người dân triển khai lên đến vài chục ha. Theo anh Đinh Ngọc Quyến, cán bộ MTTQ xã Tân Minh thì: Nếu không nhờ cây chuối phấn thì không biết bao giờ người Mường ở Tân Minh có thể thoát nghèo. Nhờ thu nhập do cây chuối mang lại nên số lượng hộ nghèo ở Tân Minh đã giảm xuống nhanh, cùng với sự tăng diện tích của cây chuối.
Ngoài việc đem lại thu nhập cho dân, với phong trào “phục hưng” lại cây đặc sản của địa phương, hiện nay cây chuối phấn vàng ở Tân Minh đã có chỗ đứng trên thị trường. Theo vòng quay của các xe trọng tải lớn, đặc sản chuối phấn vàng của người Mường Tân Minh đã vào Nam, ra Bắc và “leo” lên cả các tỉnh miền ngược. Anh Hà Hồng Đức, ngoài khoản thu nhập chính do 3 ha chuối mang lại thì đang nổi danh là đại lý thu gom chuối có tiếng của xã. Anh Đức cho biết, từ đầu năm đến nay đã có 50 chuyến xe tương đương với 75 tấn chuối đã được chuyển ra khỏi Tân Minh. Với giá bán trung bình 5 – 6 nghìn/kg thì chỉ trong vòng chưa đầy 10 tháng cây chuối đã đem lại cho dân cho xã một nguồn thu khoảng 450 triệu đồng.
“Hữu xạ tự nhiên hương”, việc xóa nghèo từ cây chuối đã có hiệu quả nên thời gian vừa qua các xã cận kề là Tân Lập, Khả Cửu, Thượng Cửu cũng đang học tập kinh nghiệm và đưa cây chuối phấn vàng vào trồng thay thế các cây kém giá trị khác. Hy vọng rằng, với thế mạnh của mình, cây chuối phấn vàng Tân Minh - cây đã được người Mường ở đây mệnh danh là “cây vàng” - cũng sẽ “gieo vàng” cho các hộ dân ở xã kề cận.
