Cơ hội đã có, đường cao tốc đã mở để Việt Nam thực hiện khát vọng giàu mạnh khi hội nhập EVFTA. Chúng ta phải có quyết tâm cao hơn nữa, thay đổi tư duy, phải hành động mạnh mẽ, quyết liệt và sáng tạo hơn nữa để đua với những tập đoàn, doanh nghiệp lớn, phát triển cao của EU.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã nhấn mạnh điều này khi kết luận Hội nghị trực tuyến “Triển khai kế hoạch thực thi Hiệp định EVFTA” vào sáng 6/8.
Gia cố kiềng 3 chân trong bếp lửa của mình
Theo Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) Vũ Tiến Lộc, muốn chuẩn bị tốt cho bữa tiệc hội nhập EVFTA hay CPTPP thì “chúng ta cần gia cố chiếc kiềng 3 chân trong bếp lửa của mình là thể chế, cơ sở hạ tầng và nguồn nhân lực”. Đây cũng chính là nền tảng của năng lực cạnh tranh, yếu tốt cốt lõi để bảo đảm thành công trong hội nhập.
Cho rằng chơi với “người khổng lồ” sẽ có nhiều cơ hội, ông Vũ Tiến Lộc góp ý, việc phát triển bền vững là giấy thông hành cho doanh nghiệp (DN) vào thị trường EU. Thước đo của việc thực hiện EVFTA là số lượng các DN vừa và nhỏ hai bên làm ăn, buôn bán được với nhau. Tuyến cao tốc EVFTA mở ra giữa Việt Nam và EU không chỉ cho xe siêu trường, siêu trọng mà còn cho cả các xe tải nhỏ của các hộ kinh doanh, DN vừa và nhỏ, ông Lộc góp ý.
Trong khi đó, Tổng Giám đốc Tập đoàn Dệt may Việt Nam Lê Tiến Trường kiến nghị, trong 8.500 DN dệt may trong nước thì có 85% có quy mô vốn dưới 50 tỷ đồng, 15% trên 50 tỷ đồng và quy mô vốn trên 500 tỷ đồng thì chỉ có 3%. Nếu đầu tư cho sản xuất nguyên liệu thì quy mô vốn 500 tỷ đồng là chưa đủ. Do đó, cần có chính sách thu hút FDI và cần có các khu công nghiệp được quy hoạch cho sản xuất nguyên liệu, công nghiệp phụ trợ cho dệt may.
Đại diện tổ chức nước ngoài duy nhất phát biểu tại Hội nghị, ông Jean-Jacques Bouflet- Phó Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp EU (EuroCham) cho rằng, EVFTA là thỏa thuận toàn diện, tham vọng nhất mà EU ký kết với một nước đang phát triển. EVFTA là một phiếu tín nhiệm từ Liên minh châu Âu đối với Việt Nam, đối với sự cải cách, tầm quan trọng chiến lược của Việt Nam trên trường quốc tế. “Công việc tiếp theo của chúng ta là bảo đảm làm sao cho Hiệp định phát huy hết tiềm năng của mình. EuroCham sẵn sàng đóng góp vào việc thực hiện thông suốt, hiệu quả Hiệp định này”, ông nói.
Thực hiện khát vọng giàu mạnh dựa vào EVFTA
Kết luận Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhắc lại phát biểu tại Lễ ký kết EVFTA vào ngày 30/6 năm ngoái rằng khi đi vào hiệu lực Hiệp định này sẽ như một tuyến đường cao tốc quy mô lớn, hiện đại, nối gần hơn giữa EU và Việt Nam. Từ đây, người dân hai bên dễ dàng hợp tác, giao lưu, các DN của hai bên có thể tiếp cận thuận lợi thị trường của nhau. “Như vậy, dù xe tải hay xe khách, đại bàng hay chim sẻ sẽ cùng đi, cùng bay trên cao tốc ấy”, Thủ tướng nói.
Nhấn mạnh một số nội dung hướng vào cơ hội và hành động khi lưu thông trên cao tốc EVFTA, Thủ tướng nêu rõ, chúng ta có một niềm tin, không phải hôm nay chúng ta mới tham gia EVFTA, mà chúng ta đã có 13 FTA đang thực thi, trong đó có 2 hiệp định với nội dung rất mới, đó là CPTPP và EVFTA. Đây là những hiệp định thế hệ mới và mở ra nhiều cơ hội lớn cho Việt Nam và các đối tác có liên quan.
Thủ tướng cho biết, Chính phủ đã có kế hoạch hành động với 5 nhóm nhiệm vụ gồm 41 nhiệm vụ cụ thể cho các bộ, ngành, địa phương và DN. Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương cần chủ động và tích cực hành động hơn nữa trong việc triển khai kế hoạch thực thi EVFTA. Thủ tướng hoan nghênh Bộ Công thương, Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn và một số địa phương đã ban hành chương trình hành động. “Chúng ta sẽ có nhiều cách làm hiệu quả nhưng phải chú ý tiết kiệm chi phí cho DN”.
Giao nhiệm vụ để thực thi kế hoạch EVFTA là quan trọng nhưng triển khai đi vào cuộc sống còn quan trọng hơn nhiều, Thủ tướng nêu rõ, chủ trương 1, biện pháp thực hiện phải 10, đặc biệt cần phải thường xuyên rà soát, đánh giá kết quả thực hiện, rút kinh nghiệm để làm tốt hơn.
Các bộ trưởng, chủ tịch UBND của 63 tỉnh, thành phố trong cả nước phải trực tiếp chỉ đạo, ưu tiên triển khai thực thi EVFTA một cách hiệu quả, đồng thời cần tăng cường phối hợp, tránh tình trạng “quyền anh, quyền tôi” và phải đặt lợi ích quốc gia lên cao nhất. Bộ Công thương phải là cơ quan đầu mối, là nhạc trưởng điều phối các nỗ lực thực thi EVFTA, tránh dàn trải, phân tán nguồn lực, bảo đảm sự thống nhất trong quá trình áp dụng và triển khai hiệu quả các cam kết. Điều quan trọng là chúng ta hình thành các quy hoạch phát triển gắn với hệ thống kết cấu hạ tầng, là yêu cầu cơ bản cho đầu tư hợp tác thành công của các DN. Cần đặc biệt chú trọng khâu đào tạo nguồn nhân lực về quản lý nhà nước trong hội nhập quốc tế. Đây là điểm nghẽn của chúng ta mà muốn giải quyết căn cơ, phải có cách làm bài bản theo thời gian.
Tiếp tục cải cách thể chế tốt hơn nữa để phục vụ cho sự phát triển bền vững của đất nước cũng như phát triển quan hệ bền vững Việt Nam-EU, nhất là thực thi tốt hiệp định EVFTA. Đi liền với đó, phải đẩy mạnh công tác truyền thông, không chỉ phổ biến các thông tin chung chung, mà phải nâng cao nhận thức về các thách thức, cơ hội của EVFTA, đặc biệt là các hướng dẫn cụ thể, phù hợp với yêu cầu của từng đối tượng, hiệp hội DN, ngành hàng, thông qua các hình thức trực tuyến để tiếp cận được nhiều DN hơn, bảo đảm thiết thực, hiệu quả. “Chúng ta nên suy nghĩ có cần xây dựng đường dây nóng, trang web hỏi đáp, tư vấn nhanh cho DN”, Thủ tướng đặt vấn đề.
Các DN và đặc biệt là hiệp hội, chính là chủ thể góp phần quyết định tạo nên thành công của hội nhập, thực thi EVFTA. “Các DN đều hiểu rõ “một cây làm chẳng nên non, ba cây chụm lại nên hòn núi cao”, phải có sự hợp tác, học hỏi kinh nghiệm của nhau, phải liên kết chuỗi vì riêng rẽ từng DN khó có đủ sức mạnh cạnh tranh, không tận dụng được hiệu quả cơ hội mang lại từ EVFTA”-Thủ tướng bày tỏ và nhấn mạnh: “Chúng ta đã nói rất nhiều về câu chuyện muốn đi nhanh thì đi một mình mà muốn đi xa là hãy cùng nhau đi”.