Người cao tuổi cần được thăm khám sức khỏe thường xuyên.

Hiện tuổi thọ trung bình của người Việt Nam là 73,6 tuổi; trong đó phụ nữ có tuổi thọ cao hơn nam giới. Tuy nhiên, điều đáng nói là, tính chung người cao tuổi ở nước ta thường mắc từ 2 bệnh, trong đó có những bệnh mãn tính phải điều trị lâu dài, tốn kém, dẫn đến chất lượng cuộc sống giảm sút.

Nhiều thách thức khi già hóa dân số

Theo cơ quan y tế, người dân Việt Nam có tuổi thọ tương đối cao nếu so với các quốc gia có cùng mức sống, nhưng lại có số năm sống chung với bệnh tật nhiều. Mỗi người Việt Nam trung bình có 10 năm phải sống với bệnh tật, vì vậy ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng sống và làm giảm số năm sống khỏe mạnh...

Chính vì thế, theo TS Phạm Vũ Hoàng - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình, vấn đề thích ứng với già hóa và chăm sóc sức khỏe người cao tuổi luôn được đặt ra trong khi Việt Nam hiện là một trong những quốc gia có tốc độ già hóa dân số nhanh nhất thế giới. Bắt đầu giai đoạn già hóa dân số là từ năm 2011 với số người từ 65 tuổi trở lên chiếm 7% tổng dân số. Năm 2021, số người cao tuổi tại Việt Nam chiếm 8,3% tổng dân số (8,16 triệu người cao tuổi). Dự báo, Việt Nam sẽ bước vào thời kỳ dân số già từ năm 2036, khi đó, tỷ trọng nhóm dân số từ 65 tuổi trở lên đạt 14,2% tổng dân số.

Ông Hoàng cũng cho rằng thời gian để Việt Nam chuyển từ giai đoạn già hóa dân số sang dân số già rất ngắn, khoảng 25 năm. Già hóa dân số mang đến cả cơ hội và thách thức. Về cơ hội, già hóa dân số có thể thúc đẩy sự phát triển các lĩnh vực như bảo hiểm, ngân hàng, dinh dưỡng, du lịch, đổi mới công nghệ và ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất hoặc quản lý trong bối cảnh thiếu lực lượng lao động. Tuy nhiên, già hóa dân số cũng đặt ra những thách thức nghiêm trọng về tăng trưởng kinh tế, an sinh xã hội, lao động, thiết kế cơ sở hạ tầng, đặc biệt trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe. Người cao tuổi thường mắc nhiều bệnh không lây nhiễm cần điều trị suốt đời như huyết áp, tim mạch, đái tháo đường, sa sút trí tuệ, giảm thính lực, rối loạn giấc ngủ...

Để người cao tuổi sống vui, sống khỏe, sống có ích, công tác chăm sóc sức khỏe tinh thần cho người cao tuổi cần được tiếp tục quan tâm hơn nữa, trong đó công tác dự phòng bệnh đóng vai trò quan trọng với việc duy trì thói quen thăm khám sức khỏe định kỳ, có sổ theo dõi bệnh và tuân thủ việc dùng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ rất cần thiết.

Nâng cao năng lực hệ thống y tế chăm sóc người cao tuổi

Chủ đề của Tháng hành động năm 2023 “Người cao tuổi được phát huy và chăm sóc đầy đủ” có ý nghĩa nhân văn rất sâu sắc. Ngoài việc nhiều bệnh tật đối với người cao tuổi (từ 65 tuổi trở lên), thì một vấn đề khác cũng rất đáng quan tâm: đó là tích lũy vật chất của người cao tuổi rất ít. Trong khi đó, một thống kê của Bệnh viện Lão khoa cho biết, với mỗi người già chi phí y tế cho họ cao gấp 7 - 10 lần người trẻ. Trong khi giá thuốc ngày một cao, là gánh nặng cho người già cũng như thân nhân của họ. Ông Ngô Trọng Vịnh - Phó Chủ tịch Trung ương Hội Người cao tuổi Việt Nam cho biết, tỉ lệ người cao tuổi ở nông thôn không có tích lũy chiếm tới 70% so với thành thị. Khi vẫn phải lao động để mưu sinh, tích lũy với một số người cao tuổi dường như là một điều xa vời.

Trong khi đó, theo đại diện Quỹ dân số Liên hợp quốc tại Việt Nam, trong không ít gia đình khi người cao tuổi phụ thuộc vào con cái hoặc người khác sẽ bị coi là gánh nặng, đó là một vấn đề lớn.

Giải pháp được các nhà khoa học và chuyên gia trong ngành y tế đưa ra là cần phải nâng cao năng lực của hệ thống y tế về chăm sóc người cao tuổi, như: đưa khoa lão khoa vào danh mục các lĩnh vực ưu tiên; thành lập khoa lão tại các bệnh viện; tăng cường và đa dạng hóa các dịch vụ chăm sóc người cao tuổi... Đồng thời, ngành y tế cần đẩy mạnh đào tạo bác sĩ, nhân viên y tế chuyên ngành lão khoa và tăng cường nghiên cứu khoa học trong lĩnh vực này.

Những năm qua, Đảng và Nhà nước luôn coi trọng, phát huy vai trò và chăm sóc, bảo vệ người cao tuổi trong đó có chăm sóc y tế. Việt Nam có truyền thống tốt đẹp từ ngàn đời là luôn kính trọng và chăm sóc người cao tuổi. Nhiều chính sách, chương trình chăm sóc sức khỏe nói riêng và chăm sóc người cao tuổi nói chung đã được Việt Nam ban hành, thực hiện.

Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam khóa XII về công tác dân số trong tình hình mới đã đặt ra mục tiêu thích ứng với già hóa dân số. Chiến lược Dân số Việt Nam đến năm 2030 một lần nữa tái khẳng định mục tiêu đó để góp phần phát triển đất nước nhanh, bền vững.