Châu Á thận trọng mở cửa

Chưa vội mừng

Thái Lan đang chuẩn bị cho giai đoạn hai mở cửa lại đất nước vào tháng tới. 5 tỉnh, thành phố gồm thủ đô Bangkok, tỉnh Chon Buri, Phetchaburi, Prachuap Khiri Khan và Chiang Mai sẽ mở cửa thị trường du lịch vào ngày 1/10, sau đó, 21 tỉnh khác sẽ mở cửa vào ngày 15/10. Thái Lan cũng đang xem xét lại mô hình mở cửa khi nước này tiến tới áp dụng chính sách một tiêu chuẩn, một hệ thống (OSOS).

Tuy nhiên, không vì vậy mà Chính phủ Thái Lan bỏ qua những thủ tục nghiêm ngặt đối với khách du lịch. Ngày 15/9, Văn phòng Tổng cục Du lịch Thái Lan (TAT) tại Dubai cho biết, Thái Lan đang phải đối mặt với rào cản trong việc thu hút du khách từ Trung Đông do quy trình xin giấy chứng nhận nhập cảnh (COE) phức tạp và các xét nghiệm Covid-19 tốn kém khi so sánh với giá cả ở các nước Trung Đông.

Tờ Bangkok Post ngày 15/9 dẫn lời Giám đốc Văn phòng TAT tại Dubai, ông Chaiwat Tamthai cho biết, Oman, Jordan và Iran vẫn có nhu cầu du lịch tới Thái Lan. Tuy nhiên, những quốc gia này được Thái Lan liệt vào danh sách có nguy cơ cao vì dịch Covid-19 đang bùng phát ở đó cũng như tỷ lệ tiêm chủng thấp.

Cùng với đó, Bộ Y tế Thái Lan cho biết, sẽ đồng ý để các trường học tại khu vực “vùng đỏ”, bao gồm 29 tỉnh thành của nước này, mở cửa trở lại khi có ít nhất 85% học sinh và giáo viên được tiêm phòng Covid-19. Tuy nhiên, họ cần xây dựng thêm phương án thành lập các khu cách ly tại chính trường học để ngăn ngừa dịch bệnh thêm phức tạp.

Đầu tháng này, Singapore đạt cột mốc mới trong cuộc chiến chống Covid-19, khi hơn 80% dân số nước này được tiêm chủng đầy đủ. Nhưng thay vì nhanh chóng ăn mừng “Ngày Tự do”, chính phủ Singapore đã thận trọng cân nhắc những bước tiếp theo. Lý do là các ca nhiễm đã tăng lên vài trăm trường hợp mỗi ngày sau những nới lỏng hạn chế trước đó, làm dấy lên lo ngại về nguy cơ bệnh viện quá tải.

Ông Lawrence Wong, Bộ trưởng Tài chính và đồng lãnh đạo lực lượng chống Covid-19 Singapore, tuần trước nhấn mạnh rằng, dữ liệu chủ chốt để xem xét việc mở cửa lại sẽ là số lượng bệnh nhân phải vào phòng chăm sóc tích cực (ICU) trong 2-4 tuần kế tiếp.

Giới chức Singapore cho biết, sẽ tạm dừng kế hoạch mở cửa trong ít nhất vài tuần để theo dõi xu hướng dịch và so sánh dữ liệu với các nước như Anh hay Israel, nơi có tỷ lệ nhiễm tăng mạnh sau khi nới hạn chế.

Lộ trình mở cửa có thể thay đổi

Nhật Bản và New South Wales (NSW), bang đông dân nhất của Australia, gần đây công bố lộ trình nới hạn chế khi tỷ lệ dân số tiêm chủng đầy đủ tăng, trong khi giới chức Hàn Quốc ngày càng đề cập nhiều hơn tới kế hoạch sống chung với virus.

Lộ trình mở cửa của Nhật Bản dự kiến được thử nghiệm vào tháng tới, cho phép các nhà hàng được mở cửa lâu hơn và phục vụ rượu, trong khi sân bóng chày cũng được phép đón nhiều khán giả hơn. Người tiêm chủng cũng có thể được đi du lịch, tụ tập ăn uống theo nhóm lớn và thăm người thân ở viện dưỡng lão.

Tuy nhiên, ngày 15/9, ông Shigeru Omi, cố vấn hàng đầu Nhật Bản về Covid-19, khuyến cáo, không nên vội vàng nới lỏng các biện pháp chống dịch Covid-19, đồng thời cho rằng, chỉ nên thực hiện việc nới lỏng sau khi tình trạng khẩn cấp được dỡ bỏ. Ông Omi cho rằng, số ca bệnh chắc chắn sẽ tăng nếu các biện pháp hạn chế được nới lỏng đột ngột.

Cùng với đó, bang New South Wales của Australia tuần trước cũng công bố “lộ trình tự do”, trong đó nhiều hạn chế với người đã tiêm chủng đầy đủ sẽ được nới lỏng vào đầu tuần tới, sau khi tỷ lệ tiêm chủng dân số đạt 70%. Nhưng giới chức bang này cho biết, lộ trình mở cửa có thể thay đổi nếu xuất hiện các đợt bùng phát lớn. “Với biến chủng Delta, chúng tôi không thể kỳ vọng rằng sẽ không còn ca nhiễm nào trên khắp Australia”, Thủ hiến Gladys Berejiklian nói.

Trước đó, Thủ tướng Australia Scott Morrison đã tái khẳng định về một chiến lược mở cửa từng bước. Khi tỷ lệ tiêm chủng đạt 80%, các biện pháp phong tỏa sẽ ít được áp dụng và đi lại trong nước, quốc tế dần được nối lại.

Tại Hàn Quốc, phần lớn dân số đã tiêm ít nhất một mũi và dự kiến đạt 70% tiêm hai mũi vào tháng tới, nhưng các biện pháp hạn chế nghiêm ngặt ở khu vực Seoul vẫn được gia hạn. Tuy nhiên, giới chức đã cho phép tăng số người được phép tụ tập theo nhóm từ 4 lên 6, với điều kiện họ đều đã tiêm chủng.

“Ngay cả khi chúng tôi đạt tỷ lệ tiêm chủng cao hơn, việc quay lại cuộc sống bình thường sẽ bị trì hoãn nếu không duy trì các biện pháp phòng ngừa” - Thủ tướng Hàn Quốc Kim Boo-kyum nói.

Không loại bỏ hoàn toàn giãn cách

Viện Doherty, nơi nghiên cứu mô hình dịch cho kế hoạch mở cửa của Chính phủ Australia, cho biết khi quan sát tình hình ở các nước dỡ bỏ tất cả hạn chế, họ nhận ra không có “ngày tự do” như nhiều người kỳ vọng.

Kế hoạch trở lại cuộc sống bình thường theo giai đoạn của các nước giàu châu Á - Thái Bình Dương trái ngược với cách mở cửa nhanh chóng của Mỹ và tương đồng hơn với cách tiếp cận của nhiều quốc gia châu Âu. Khẩu trang vẫn được sử dụng. Các cuộc tụ tập đông sẽ bị giới hạn, ngay cả với những người đã tiêm chủng đầy đủ. Giãn cách xã hội sẽ không bị loại bỏ hoàn toàn.

Theo Our World in Data, Mỹ đã ghi nhận khoảng 112.000 ca nhiễm trên mỗi triệu dân, Anh là 105.000 và châu Âu là 82.000. Trong khi đó, Australia, Nhật Bản, Singapore và Hàn Quốc báo cáo khoảng 32.000 ca trên một triệu dân. Tỷ lệ tử vong ở 4 quốc gia châu Á cũng chỉ bằng khoảng 1/10 của Mỹ hoặc Anh.

Các nhà khoa học cho biết những người tiêm chủng đầy đủ có nguy cơ nhập viện và tử vong vì Covid-19 thấp hơn người chưa tiêm. Nhưng với các nước châu Á - Thái Bình Dương, điều này không đủ để họ lơ là cảnh giác.

“Nếu bạn mở cửa quá sớm, bạn sẽ phải đối mặt nguy cơ mọi thứ bị gián đoạn”, Alexandra Martiniuk, giáo sư dịch tễ học tại Trường Y tế Công cộng Đại học Sydney, nói.

Ông Yik-Ying Teo, hiệu trưởng Trường Y tế Công cộng Saw Swee Hock ở Singapore, nhận định, với chiến lược mở cửa theo từng bước một cách thận trọng, các nước châu Á sẽ có thể kiểm soát các đợt bùng phát và ngăn chặn biến chủng khi tỷ lệ tiêm chủng tăng, dù có khả năng phải đối mặt một số làn sóng lây nhiễm.