Châu Âu với mùa hè ngột ngạt

Mùa hè 2023 bắt đầu chưa lâu nhưng nhiều vùng ở Tây Ban Nha thiếu nước do ít mưa. Ngay cả vùng đầm lầy Donana, khu vực hoang dã nằm ở Andalusia cũng khô cạn. Trong khi đó, mực nước tại các hồ ở vùng Catalonia chỉ ở mức trên dưới 25%.

Liên đoàn nông dân Unio de Pagesos ra tuyên bố khẩn cấp đề nghị chính quyền phải “hành động đảm bảo nguồn cung nước tối thiểu cho trồng trọt”, khi mà 300.000 nông dân đã bị ảnh hưởng.

Năm nay, nắng nóng diễn ra sớm. Chị Maria Gonzalez ở Catalonia, nói: "Chúng tôi phải trữ nước trong chai để uống. Buổi tối, chúng tôi tắm ở nơi làm việc hoặc ở phòng gym". Ông Ricarrdo Lopez, người dân ở thành phố Jaén (phía nam Tây Ban Nha) cho biết: "Chúng tôi đang ở trong đợt hạn hán dai dẳng. Chúng tôi phụ thuộc rất nhiều vào cây ôliu và việc sản xuất dầu. Do đó, nếu không có nước thì sẽ là một thảm họa ".

Là nhà sản xuất trái cây và rau quả lớn nhất của EU, nhưng hiện 60% đất nông nghiệp của Tây Ban Nha đang "khát" vì thiếu mưa.

Còn tại Italy, sông Po, con sông lớn nhất nước này là nơi sinh sống của các ngư dân và tàu thuyền, cung ứng nguồn nước tưới tiêu các vùng đất nông nghiệp, cung cấp năng lượng cho turbine gió và là nguồn nước sinh hoạt của người dân. Hiện mực nước đã hạ xuống mức thấp kỷ lục theo mùa trong 30 năm qua. Tốc độ dòng chảy chỉ bằng 1/3 mức trung bình.

Ông Giuliano Landini chia sẻ: "Tôi sinh ra bên sông Po. Nó từng rất sống động, tập trung nhiều ngư dân. Nhưng chắc rằng chỉ trong 10 năm tới chúng tôi có nguy cơ chỉ còn nhìn thấy những xa lộ cát. Tôi cảm thấy đau đớn khi nhìn thấy con sông trong tình trạng đang chết như vậy".

Trong khi đó, Bộ trưởng Nông nghiệp Italy khuyến cáo, người dân cần học cách sống chung với hạn hán, thích nghi với hoàn cảnh do biến đổi khí hậu. Đồng thời, chính phủ sẽ xây dựng thêm nhiều hồ chứa để dự trữ nước; xem xét việc chuyển đổi giống cây trồng tại các khu vực ngày càng khô hạn. Mùa hè năm ngoái, Italy đã phải hứng chịu đợt hạn hán nghiêm trọng nhất trong 70 năm, khiến ngành nông nghiệp trong nước mất 6 tỷ Euro doanh thu.

Còn tại Pháp, Bộ trưởng Môi trường nước này, Christophe Béchu, cảnh báo các địa phương cần nhanh chóng ban hành quy định hạn chế sử dụng nước do mực nước ngầm thấp bất thường, khô hạn nhất kể từ năm 1959. Theo tờ The Guardian, hồ Montbel ở phía tây nam nước Pháp cạn hơn 80% khiến nhiều thuyền buồm địa phương mắc cạn trên vùng đất khô cằn ven sông. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cảnh báo "thời kỳ dồi dào" về nguồn nước đã kết thúc. Giới chức tại tất cả 7 lưu vực của các con sông lớn ở nước này được chỉ đạo áp dụng quy định hạn chế sử dụng nước, trong khi chính phủ đang lên kế hoạch đối phó khủng hoảng thiếu nước

Tại Đức, mực nước sông Rhine xuống thấp khiến sà lan khó di chuyển và các tàu hàng đi lên Trung Âu chỉ có thể chở nửa tải. Dự báo, những sự kiện thời tiết cực đoan tiếp diễn và hậu quả của biến đổi khí hậu có thể khiến Đức chịu thiệt hại lên đến 910 tỷ Euro (23 triệu tỷ đồng) đến năm 2050. Tuy nhiên, Bộ Kinh tế và Hành động khí hậu Đức cho biết con số này chỉ là ước tính "giới hạn dưới".

Tờ Telegraph dẫn lời chuyên gia Andrea Toreti (Trung tâm Nghiên cứu hỗn hợp của Ủy ban châu Âu), cảnh báo nếu không có đủ mưa trong vài tuần tới, châu Âu có nguy cơ cao sẽ mất mùa. Theo tiến sĩ Teresa Jorda (phụ trách về hành động khí hậu, lương thực và nông thôn Catalonia, Tây Ban Nha) thì "đây có lẽ là trạng thái bình thường mới buộc chúng ta phải học cách sống chung với hạn hán khi mà Nam Âu đang ngày một nóng lên”.

Cảnh báo do Tổ chức Khí tượng thế giới (WMO) mới đây cho rằng thế giới sẽ tiếp tục hứng chịu các đợt nắng nóng kỷ lục trong mùa hè này. Kỷ lục nhiệt độ trong tháng 4 và nửa đầu tháng 5 năm nay đã vượt qua mốc từng được ghi nhận tại khắp châu Á và Nam Âu so với cùng kỳ các năm trước. Hiện tượng El Nino vẫn chưa được WMO xác nhận trong năm 2023, nhưng dấu hiệu cho thấy có khả năng xảy ra vì nắng nóng ngày càng tăng nhiệt. Từ năm 1900 tới nay đã phát sinh ít nhất 30 sự kiện El Nino. Trong đó, năm 1982-1983, năm 1997-1998 và năm 2014-2016 là những năm được ghi chép có các sự kiện thời tiết dữ dội nhất. Tổng Thư ký WMO, giáo sư Petteri Taalas, cho biết: "Thế giới nên chuẩn bị cho sự phát triển của El Nino, hiện tượng thường liên quan đến việc tăng nhiệt độ, hạn hán hoặc lượng mưa ở các khu vực khác nhau trên thế giới".