Cháy chung cư mini tại Hà Nội: Chính quyền địa phương có ngoài cuộc?

Vụ cháy chung cư mini cao 9 tầng, tại số 37, ngách 29/70 Khương Hạ, phường Khương Đình (quận Thanh Xuân, Hà Nội) gây thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản. Dư luận đang đặt ra câu hỏi, trong quá trình hoạt động tại sao những sai phạm xây dựng đối với chung cư mini này vẫn tồn tại, không được xử lý quyết liệt để xẩy ra hậu quả nghiêm trọng như hôm nay?

Vụ cháy đặc biệt nghiêm trọng

Trước đó, khoảng 23h30 ngày 12/9 vụ hoả hoạn xảy ra tại chung cư mini cao 9 tầng, tại số 37, ngách 29/70 Khương Hạ, phường Khương Đình (quận Thanh Xuân, Hà Nội). Theo Công an TP Hà Nội, tính đến tối 13/9, đã có 56 người chết và 37 người bị thương.

Liên quan đến vụ cháy đặc biệt nghiêm trọng này, ngày 13/9 Cơ quan CSĐT CATP Hà Nội đã ra Quyết định khởi tố vụ án khởi tố bị can và Lệnh bắt bị can để tạm giam (4 tháng) đối với Nghiêm Quang Minh (SN 1979; hiện trú tại Yên Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội, là chủ của chung cư nơi xảy ra vụ cháy), về tội Vi phạm quy định về PCCC theo Điều 313 Bộ Luật Hình sự.

Chiều ngày 13/9, Bí thư Thành ủy Hà Nội Đinh Tiến Dũng đã đến thăm hỏi, động viên và trao quà hỗ trợ cho các nạn nhân. Bí thư Thành ủy chia sẻ với những mất mát của các gia đình; động viên bà con cố gắng vượt qua khó khăn.

Bí thư Thành ủy Đinh Tiến Dũng cho biết đã thống nhất với Bộ Công an chỉ đạo điều tra tận gốc, từ khâu cấp phép xây dựng. Ủy ban Kiểm tra Đảng ủy Công an Trung ương, Ủy ban Kiểm tra Thành ủy sẽ vào cuộc kiểm tra trách nhiệm lãnh đạo, quản lý liên quan…

“Tinh thần chỉ đạo là sai đâu xử lý đấy, bảo đảm sự nghiêm minh theo quy định của pháp luật”, Bí thư Thành ủy Đinh Tiến Dũng nêu rõ.

Cũng trong ngày 13/9, Giám đốc Công an Thành phố Hà Nội chỉ đạo các đơn vị liên quan, Công an quận Thanh Xuân phối hợp các Cục nghiệp vụ Bộ Công an khẩn trương điều tra, xác minh, làm rõ nguyên nhân vụ cháy để giải quyết, xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.

Đồng thời, Công an Thành phố tham mưu cho Thành ủy, UBND Thành phố chỉ đạo các sở, ngành có liên quan, UBND quận Thanh Xuân, tổ chức thăm hỏi, động viên các gia đình nạn nhân, khắc phục hậu quả sau vụ cháy.

Trách nhiệm của cơ quan quản lý ở đâu?

Dưới góc nhìn pháp lý, luật sư Quách Thành Lực, Giám đốc Công ty luật Pháp Trị, Đoàn luật sư TP Hà Nội cho biết, thiệt hại nghiêm trọng của vụ cháy tại chung cư mini cao 9 tầng, số 37, ngách 29/70 Khương Hạ, phường Khương Đình (quận Thanh Xuân, Hà Nội) một phần trách nhiệm do chính quyền địa phương.

Theo luật sư Quách Thành Lực, công trình xây khi hoàn thành sẽ có thủ tục hoàn công kiểm tra công trình xây dựng thực tế có phù hợp giấy phép và các hạng mục liên quan như phòng cháy chữa cháy, xử lý rác thải,… Do đó, nếu cơ quan quản lý giám sát, kiểm tra, xử lý đúng quy trình, quy định thì hậu quả của vụ cháy chung cư mini Khương Hạ liệu có nghiêm trọng như vậy?

Trong giấy phép xây dựng số 89-2015/GPXD ngày 11/3/1015 của UBND quận Thanh Xuân do Phó chủ tịch Đặng Hồng Thái ký giấy phép xây dựng 6 tầng. Liệu việc cấp phép này có đảm bảo tuân theo Tiêu chuẩn Việt Nam về nhà ở liền kề 9411/2012, có quy định: “Trong những ngõ (hẻm) mang chiều rộng nhỏ hơn 6m, nhà ở liền kề không được xây cao quá 4 tầng”?

"Ông Đặng Hồng Thái nguyên Phó Chủ tịch UBND quận Thanh Xuân xác nhận với báo chí rằng, chung cư xây sai phép (xây 9 tầng), đã ký quyết định cưỡng chế và giao cho phường thực hiện cưỡng chế. Rõ ràng, phường không cưỡng chế, nhưng UBND quận không kiểm tra, giám sát, đương nhiên ông không được miễn trừ trách nhiệm." Luật sư Lực nhấn mạnh.

Về trách nhiệm của UBND phường Khương Đình đã không thực hiện quyết định cưỡng chế do UBND quận giao, gây thiệt hại nghiêm trọng. Đây là không thực hiện nhiệm vụ được giao hay là buông lỏng quản lý, bao che, lấp liếm cho sai phạm?

Về công tác phòng cháy chữa cháy, trách nhiệm thuộc về đồng chí cán bộ được phân công phụ trách địa bàn về phòng cháy chữa cháy. Cán bộ này không quản lý, giám sát chặt chẽ. Phát hiện, xử lý những thiếu sót, sai phạm đối với hệ thống phòng cháy chữa cháy, thoát hiểm của toà chung cư mini.

Cũng theo luật sư Quách Thành Lực, cơ quan điều tra sẽ vào cuộc xác minh làm rõ nguyên nhân vụ cháy, làm rõ trách nhiệm của đơn vị quản lý trong việc đảm bảo an toàn PCCC để xử lý theo quy định của pháp luật.

Trong trường hợp kết quả xác minh của cơ quan chức năng cho thấy cơ sở kinh doanh này không đảm bảo an toàn về PCCC dẫn đến vụ cháy xảy ra, gây hậu quả nghiêm trọng, cơ quan điều tra sẽ khởi tố vụ án hình sự về tội vi phạm quy định về PCCC. Theo quy định của pháp luật, người thực hiện hành vi vi phạm quy định về PCCC gây hậu quả nghiêm trọng sẽ bị xử lý hình sự, chế tài cao nhất của tội danh này có thể tới 12 năm tù nếu hậu quả làm chết 3 người trở lên hoặc thiệt hại tài sản từ 1.500.000.000 đồng trở lên.