Chế tài với nghệ sĩ “lệch chuẩn”

Phạt nặng và cấm sóng

Một trường hợp scandal nghệ sĩ bị xử phạt nghiêm khắc nhất, tính từ đầu năm 2024 đến nay, liên quan đến bà Trần Thị Ngọc Trinh, là người mẫu (SN 1989, ngụ TP Thủ Đức, TPHCM). Đầu tháng 2/2024, Tòa án nhân dân TPHCM đã đưa vụ án ra xét xử với kết quả tuyên mức án 1 năm tù treo đối với người mẫu Ngọc Trinh, thời gian thử thách 2 năm về tội “gây rối trật tự công cộng”. Bản án của TAND TPHCM kết luận, người mẫu Ngọc Trinh đã không mặc đồ bảo hiểm và thực hiện hành vi điều khiển xe mô tô phân khối lớn, với các động tác nguy hiểm, phản cảm như nằm, quỳ gối trên yên xe, thả 2 tay để xe tự chạy… Hành vi của nghệ sĩ này và đồng phạm đã xâm phạm đến trật tự công cộng và an toàn giao thông, gây mất trật tự xã hội.

Ngoài trường hợp nghệ sĩ bị truy cứu trách nhiệm hình sự do các vi phạm liên quan đến không gian mạng kể trên, mới đây nhất vào ngày 9/4/2024, Sở Thông tin và Truyền thông (TTTT) TPHCM đã làm việc với bà Nguyễn Thị Lệ Nam Em, là diễn viên, về nội dung cung cấp thông tin “lệch chuẩn” trên các tài khoản mạng xã hội. Trước đó, vào ngày 1/3/2024, Sở này cũng đã xử phạt vi phạm hành chính đối với diễn viên Nam Em về 2 hành vi: Cung cấp thông tin gây hoang mang trong nhân dân và cung cấp thông tin xúc phạm danh nhân, anh hùng dân tộc mà chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định tại Nghị định số 15/2020 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, tần số vô tuyến điện, công nghệ thông tin và giao dịch điện tử. Tổng số tiền xử phạt hành chính mà diễn viên này phải chấp hành là 37,5 triệu đồng.

Không chỉ 2 vụ việc kể trên, nhiều trường hợp ca sĩ, nghệ sĩ và người nổi tiếng trong giới showbiz và hoạt động văn hóa - nghệ thuật cũng đã bị Sở TTTT phối hợp với Sở Du lịch, Sở Văn hóa Thể thao và Công an TPHCM vào cuộc làm việc, xử phạt nghiêm khắc, đồng thời đưa ra chế tài răn đe đối với nghệ sĩ nếu tiếp tục tái phạm nhiều lần.

Nhiều giải pháp để răn đe

Kể từ đầu tháng 10/2023 đến nay, Bộ TTTT đã tăng cường phối hợp với Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch và từng địa phương để xây dựng “danh sách trắng” và “danh sách đen” đối với giới nghệ sĩ, người nổi tiếng có hoạt động quảng cáo và phát ngôn trên không gian mạng xã hội. Trong đó, “danh sách trắng” là những nghệ sĩ không vi phạm quảng cáo sai sự thật, khuyến khích các nhà quảng cáo chọn để quảng cáo; “danh sách đen” là những nghệ sĩ vi phạm trong quảng cáo có xử phạt, tái phạm. Theo ông Nguyễn Thanh Hòa - Trưởng phòng Thông tin điện tử thuộc Sở TTTT TPHCM, mục tiêu của mô hình giải pháp này là tạo cho môi trường mạng xã hội ngày càng trong sạch, văn minh. Quy chế phối hợp giữa các Bộ sẽ giúp xử lý chặt chẽ, quyết liệt hơn. Đồng thời, khi chưa có quy chế thì Sở TTTT TPHCM và Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử (Bộ TTTT) vẫn quyết liệt vào cuộc, có thể chặn các tài khoản nghệ sĩ vi phạm, không cho xuất hiện trên các nền tảng, mạng xã hội nếu vi phạm.

Đáng chú ý, kể từ cuối tháng 2/2024, Sở TTTT TPHCM tổ chức ra mắt và triển khai phần mềm “Lắng nghe mạng xã hội”. Theo ông Lâm Đình Thắng - Giám đốc Sở TTTT TPHCM, việc triển khai phần mềm này được xem như một sự khởi động mạnh mẽ cho năm chủ đề “Chuyển đổi số 2024” của TPHCM. Đồng thời, cụ thể hóa về một chính quyền hoạt động trên nền tảng số dựa trên dữ liệu và hoạt động theo thời gian thực. Qua đó, giúp chính quyền thành phố thu thập, tổng hợp và lắng nghe một cách hiệu quả tiếng nói từ cơ sở, các thông tin phản biện, những ý kiến đóng góp từ tác động của các chủ trương, chính sách, quyết định điều hành của chính quyền.