Chênh lệch giới tính khi sinh tiếp tục gia tăng

Chăm sóc trẻ sơ sinh tại Bệnh viện Từ Dũ TP. Hồ Chí Minh. Ảnh: TL.

Đây là những con số được Tổng cục Dân số-Kế hoạch hóa gia đình (Bộ Y tế) đưa ra sau 1 năm triển khai Đề án kiểm soát mất cân bằng tỷ số giới tính khi sinh giai đoạn 2016-2025.

Một khảo sát khác từ Viện Khoa học giáo dục Việt Nam mới đây cho thấy, cả nước có 10 tỉnh, thành phố có tỷ lệ mất cân bằng giới tính khi sinh cao nhất gồm: Hưng Yên, Hải Dương, Bắc Ninh, Bắc Giang, Nam Định, Hòa Bình, Hải Phòng, Vĩnh Phúc, Quảng Ninh và Quảng Ngãi.

Nghiên cứu của Vụ Thống kê dân số và lao động (Tổng cục Thống kê) cũng chỉ ra rằng, tỷ số giới tính khi sinh tại Việt Nam đang có xu hướng gia tăng trong những năm gần đây.

Theo đó, tỷ số này gia tăng ở 4 vùng là trung du và miền núi phía Bắc, Đồng bằng sông Hồng, Tây Nguyên, ĐBSCL. Đặc biệt, tại trung du và miền núi phía Bắc tăng từ 108,5 lên 116,1 trẻ trai/100 trẻ gái và ở ĐBSCL tăng từ 109,9 lên 114,1. Trong khi ở Bắc Trung Bộ, duyên hải miền Trung và Đông Nam Bộ, tỷ số giới tính khi sinh có mức giảm từ 109,7 xuống 105,5.

Vụ Thống kê dân số và lao động còn chỉ ra, trình độ học vấn của phụ nữ càng tăng thì tỷ số giới tính khi sinh cũng tăng: Từ mức 106 đến 111 ở bậc tiểu học, đến mức 113 ở bậc THPT, và 115 ở bậc đại học trở lên. Trong đó, tỷ số giới tính khi sinh của lần sinh đầu tiên và lần sinh thứ 2 khi chưa có con trai ở mức giống nhau, nhưng đặc biệt mất cân bằng xảy ra tại lần sinh thứ 3 khi chưa có con trai.

Lý giải việc mất cân bằng tỷ số giới tính khi sinh ở mức cao, các chuyên gia vẫn cho rằng nguyên nhân phần lớn là do nhiều gia đình vẫn suy nghĩ phải có con trai để nối dõi tông đường. Điều này đã khiến tỷ số giới tính khi sinh tăng lên cao 120,2 trẻ trai/100 trẻ gái. Đặc biệt với các cặp vợ chồng chưa có con trai, tỷ lệ này là 148,4 trẻ trai/100 trẻ gái.

Nếu tỷ số này không được cải thiện trong thời gian tới, hệ lụy xã hội sẽ rất lớn khi thừa nam thiếu nữ, nhất là thiếu ở độ tuổi kết hôn, nam giới sẽ khó lấy vợ, hoặc không kết hôn. Từ đó dẫn tới thay đổi cấu trúc dân số, tan vỡ cấu trúc gia đình, tỷ lệ ly hôn, tái hôn của phụ nữ tăng cao, kéo theo hệ lụy về an ninh trật tự khi làm tăng tệ nạn mại dâm, HIV/AIDS, buôn bán phụ nữ, trẻ em, tăng bạo hành gia đình, tăng bất bình đẳng giới…