Chọn sách giáo khoa lớp 1: Chậm nhưng phải chắc

Ảnh minh họa.

Xu hướng chọn từng cuốn, không chọn cả bộ

Tính đến thời điểm này, một số địa phương đã chính thức công bố phương án SGK lớp 1 các nhà trường sẽ sử dụng trong năm học 2020-2021.

Tại Hà Nam, năm học 2020-2021 dự kiến có trên 16.000 học sinh vào lớp 1 ở 122 cơ sở giáo dục tiểu học. Bên cạnh lá phiếu của các thành viên trong hội đồng chuyên môn chọn sách, các trường còn huy động phụ huynh có con đang học lớp mẫu giáo 5 tuổi ở trường mầm non tại cùng địa phương tham gia tìm hiểu, lựa chọn sách. Cách làm này giúp hạn chế được việc bỏ phiếu mang tính hình thức, bởi chính họ cũng là người chịu trách nhiệm về chất lượng học tập của con em mình khi bước vào lớp 1 năm học 2020-2021.

Kết quả ghi nhận tại Trường Tiểu học Thanh Tân, huyện Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam, môn Tiếng Việt, Tự nhiên Xã hội, Đạo Đức, Âm Nhạc Mỹ Thuật được chọn từ bộ sách “Cùng học để phát triển năng lực”; môn Giáo dục Thể chất được chọn từ bộ sách “Cánh diều”; môn Toán và Hoạt động trải nghiệm được chọn từ bộ sách “Vì sự bình đẳng và dân chủ trong giáo dục”; môn Tiếng Anh được sử dụng bộ sách Phonics – Smart. Theo lý giải của nhà trường, đây là các cuốn sách được trình bày đẹp với nhiều hình ảnh sinh động; mỗi bài có trình tự sắp xếp liền mạch, rõ ràng, đảm bảo chuẩn kiến thức kỹ năng và tạo thuận lợi cho giáo viên, học sinh trong quá trình tiếp cận bài học.

Tại Nghệ An, tất cả 547 cơ sở giáo dục tiểu học trong toàn tỉnh đã hoàn thành việc lựa chọn, công bố và niêm yết danh mục SGK lớp 1 sử dụng trong năm học 2020-2021. Cụ thể, với môn Tiếng Việt, có 413 cơ sở giáo dục tiểu học (tỷ lệ 75,5%) chọn từ bộ sách “Cánh Diều” của NXB ĐH Sư phạm TP Hồ Chí Minh. 134 cơ sở giáo dục tiểu học (tỷ lệ 24,5%) chọn từ bộ sách “Vì sự Bình đẳng và Dân chủ trong giáo dục” của NXB Giáo dục Việt Nam và tập trung chính ở các huyện miền núi cao là Con Cuông, Quỳ Hợp, Quỳ Châu, Quế Phong, Tương Dương và Kỳ Sơn.

Về các môn học và hoạt động giáo dục còn lại (Toán, Đạo đức, Tự nhiên và Xã hội, Giáo dục Thể chất, Âm nhạc, Mĩ thuật, Hoạt động trải nghiệm): có 547 cơ sở giáo dục tiểu học (tỉ lệ 100%) chọn từ bộ sách “Kết nối tri thức với cuộc sống” của NXB Giáo dục Việt Nam.

Chọn sách đi kèm với tập huấn giáo viên

Tại Hà Nội, các trường đang tích cực hoàn tất việc chọn SGK mới phù hợp với điều kiện của từng trường. Theo Trưởng phòng GDĐT quận Tây Hồ Lê Hồng Vũ, các trường tiểu học trên địa bàn quận đã báo cáo kết quả về việc lựa chọn SGK mới về phòng giáo dục quận từ cuối tuần trước. Trong đó, xu hướng lựa chọn SGK mới của các trường tiểu học trên địa bàn quận Tây Hồ là không tập trung vào một bộ sách nhất định mà các trường lựa chọn các đầu sách trong 5 bộ sách được Bộ GDĐT phê duyệt. Việc lựa chọn sách của các trường sẽ cố gắng đảm bảo đồng bộ trong toàn quận để dễ dàng quản lí về mặt chuyên môn cũng như chất lượng.

Đối với TP Hồ Chí Minh, địa phương đặt ra yêu cầu cao khi xây dựng tiêu chí chọn SGK. Cụ thể là đáp ứng được định hướng phát triển giáo dục và đào tạo của TP, xây dựng TP Hồ Chí Minh trở thành đô thị thông minh, hướng đến đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đạt chuẩn quốc tế, đáp ứng yêu cầu hội nhập khu vực và quốc tế.

Ông Dương Văn Dân, Trưởng phòng GDĐT Quận 8, TP Hồ Chí Minh cho biết, hiện việc chọn SGK của các trường trên địa bàn quận đã hoàn tất. Phòng GDĐT quận 8 cũng đã gửi báo cáo lên Sở, chỉ chờ công khai danh mục SGK đã chọn theo quy định. Việc chọn sách được các trường hiện tập trung nhiều vào các bộ sách như “Chân trời sáng tạo”, “Cánh diều”… Phòng đã phối hợp với Trường ĐH Sư phạm TP Hồ Chí Minh triển khai việc tập huấn giáo viên cốt cán đáp ứng điều kiện giảng dạy lớp 1 theo SGK mới. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của dịch bệnh nên mới chỉ tổ chức việc tập huấn gián tiếp. Dự kiến, trong thời gian ngắn sắp tới sẽ đẩy mạnh bồi dưỡng, tập huấn trực tiếp.

Trên thực tế, năm nay việc kết thúc năm học đã được lùi lại đến tháng 7/2020. Việc lựa chọn SGK có phần bị chậm hơn kế hoạch nhưng nhiều trường cho biết không quá lo lắng vì còn đủ thời gian để thực hiện dạy thực nghiệm, xây dựng những tiết học mẫu để tổ chức dạy cho giáo viên...

Theo các chuyên gia, giá SGK mới về cơ bản cao hơn giá SGK hiện hành khá nhiều. Tuy nhiên, các bộ SGK đều có chất lượng giấy tốt, hình thức đẹp, kênh chữ, kênh hình đều rõ ràng. Việc chọn sách theo giá sách cũng là một căn cứ nhưng do giá các bộ sách không quá chênh lệch nên ưu tiên chọn sách hàng đầu nên là khả năng đáp ứng các tiêu chí nhằm hỗ trợ tốt nhất việc dạy học của thầy và trò ở từng địa phương, từng vùng miền. Bên cạnh đó, có những bộ SGK có đưa ra các gói hỗ trợ miễn phí như học liệu điện tử, tập huấn trực tiếp hoặc gián tiếp, hỗ trợ dạy thử... các trường nên cân nhắc thêm.

Trao đổi về tình hình lựa chọn SGK trên cả nước, TS Thái Văn Tài, Vụ trưởng Vụ GD Tiểu học (Bộ GDĐT) cho biết, thời gian vừa qua khi học sinh nghỉ đến trường vì dịch Covid-19, song song với việc tổ chức dạy học qua internet, trên truyền hình cho học sinh, các trường tiểu học đã tổ chức cho giáo viên nghiên cứu SGK lớp 1 và tiến hành các bước lựa chọn theo quy trình đã được Bộ GDĐT quy định. Các tỉnh thành cũng ban hành tiêu chí lựa chọn SGK sử dụng ổn định trong cơ sở giáo dục phổ thông trên địa bàn, đúng thời gian quy định. Hiện các địa phương đang tiến hành tổng hợp kết quả lựa chọn SGK lớp 1 của cơ sở giáo dục phổ thông trên địa bàn.