Theo Cục Trồng trọt (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), tình hình thời tiết vụ Đông Xuân 2018-2019 các tỉnh phía Bắc thời gian qua cũng như dự báo thời gian tới sẽ tiếp tục có diễn biến phức tạp, cực đoan.
Thời vụ gieo cấy lúa xuân tốt nhất là kết thúc trong tháng 2/2019.
Kết quả quan trắc cho thấy, mặc dù có những đợt rét đậm nhưng nền nhiệt bình quân tháng của tháng 12/2018 và nửa đầu tháng 1/2019 vẫn cao hơn trung bình nhiều năm từ 0,5 đến 1 độ C. Bản tin dự báo của Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Trung ương cho thấy: Nhiệt độ trung bình từ tháng 2/2019 đến tháng 6/2019 trên phạm vi toàn quốc phổ biến ở mức cao hơn trung bình nhiều năm (TBNN) cùng thời kỳ khoảng 0,5-1,0 độ C; riêng tháng 2, tháng 3 tại khu vực Bắc Bộ có khả năng cao hơn từ 1,0-2,0 độ C so với giá trị TBNN cùng thời kỳ. Trong tháng 2/2019, tại trung du và đồng bằng Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ hiện tượng rét đậm, rét hại có khả năng ít hơn so với TBNN và không kéo dài. Nắng nóng có khả năng xuất hiện sớm hơn tại các khu vực phía Tây Bắc Bộ và Trung Bộ.
Tổng lượng mưa từ tháng 2 đến tháng 6/2019 phổ biến ở mức xấp xỉ so với TBNN cùng thời kỳ. Ngoài ra, trong tháng 2 và 3/2019 tại khu vực phía Đông Bắc Bộ xuất hiện nhiều ngày mưa nhỏ, mưa phùn hơn so với TBNN cùng thời kỳ. Khu vực Trung Bộ, tổng lượng mưa trong tháng 2/2019 phổ biến ở mức cao hơn so với giá trị TBNN từ 15-30%, từ tháng 3 đến tháng 6/2019 tổng lượng mưa phổ biến ở mức thấp hơn so với TBNN cùng thời kỳ từ 15-30%, riêng khu vực Bắc Trung Bộ ở mức xấp xỉ TBNN...
Như vậy vụ Đông Xuân 2018-2019 ở miền Bắc sẽ là vụ nghiêng ấm. Để đảm bảo kế hoạch diện tích, năng suất và sản lượng lúa vụ đông xuân ở miền Bắc, Cục Trồng trọt đã có văn bản đề nghị Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn các tỉnh phía Bắc chỉ đạo: Với vùng đã cấy, cần giữ nước đều mặt ruộng, bón thúc tập trung khi lúa ra rễ trắng và bắn lá non, khuyến cáo bón NPK chuyên thúc theo hướng dẫn của nhà sản xuất; theo dõi chặt chẽ diễn biến các ổ sâu bệnh. Với vùng gieo vãi, gieo sạ cần quy hoạch gọn theo vùng, tập trung làm đất kỹ và đảm bảo tưới tiêu chủ động, thời vụ gieo sạ tốt nhất từ ngày 10-20/2/2019, khuyến cáo nông dân sử dụng phân chuyên lót NPK có hàm lượng lân cao.
Cục Trồng trọt khuyến cáo thời vụ gieo cấy lúa xuân tốt nhất là kết thúc trong tháng 2/2019, không quá ngày 10/3/2019 với những vùng khó khăn về nước. Bên cạnh đó, tiếp tục vận động nông dân chuyển đổi sang cây rau màu như ngô (ngô nếp, ngô ngọt, ngô chăn nuôi), rau, lạc, đậu… ở chân cao, vùng khó tưới để tăng hiệu quả và tiết kiệm chi phí.
Do vụ Đông Xuân nghiêng ấm, dự báo sâu bệnh hại sẽ diễn biến phức tạp, nhất là lùn sọc đen phương nam, đạo ôn, bọ trĩ và ốc bươu vàng, chuột. Vì vậy, Cục Trồng trọt đề nghị các địa phương chỉ đạo và phân công các đơn vị kỹ thuật bám sát đồng ruộng, xử lý kịp thời các ổ bệnh và hạn chế thấp nhất thiệt hại do các đối tượng dịch hại gây ra. Đồng thời, phối hợp với hệ thống truyền thông tăng cường tuyên truyền, phổ biến các chủ trương, định hướng và giải pháp kỹ thuật qua các phương tiện thông tin đại chúng; phối hợp với các doanh nghiệp tập huấn hướng dẫn cho nông dân trước và sau vụ sản xuất.