Chưa dễ bay thẳng tới Mỹ

Cần hoàn thiện nhiều hồ sơ

Hãng hàng không Bamboo Airways vừa chính thức thông báo từ ngày 1/9/2021, hãng này được cấp slot (lượt cất, hạ cánh theo giờ) bay đến sân bay Los Angeles và San Francisco (Mỹ). Được biết, mục tiêu của hãng từ tháng 7/2021 triển khai các chuyến bay không thường lệ tới Mỹ và các chuyến bay thẳng thương mại giữa TP Hồ Chí Minh và San Francisco từ tháng 9/2021, với tần suất ban đầu là 4 chuyến/tuần. Sau đó, dựa trên tình hình thực tế để nâng lên 7 chuyến/tuần. Đồng thời, Hãng này đề nghị Cục Hàng không Việt Nam cấp phép bay thuê chuyến (charter) đến Mỹ.

Trước đó, Bộ Giao thông Vận tải Mỹ cấp phép bay thương mại đến Mỹ cho Hãng hàng không Vietnam Airlines. Như vậy Vietnam Airlines là hãng hàng không đầu tiên của Việt Nam có giấy phép này. Sau khi được cấp phép, đơn vị này đang thực hiện tiếp các bước như gửi hồ sơ xin phép tới Cơ quan An ninh Vận tải hàng không Mỹ (TSA) và Cục hàng không Liên bang Mỹ (FAA).

Vào tháng 4/2021, Cục Hàng không Việt Nam cũng phê duyệt cấp chứng chỉ khai thác Airbus A350 trên đường bay tới Mỹ (trước đó, mới chỉ có thể khai thác Boeing 787) cho Vietnam Airlines. Được biết, hành khách hiện muốn từ Việt Nam đến Mỹ thường phải bay khoảng 20 giờ (gồm cả quá cảnh) và phải chuyển tiếp tại Hong Kong và Đài Loan (Trung Quốc) hoặc Hàn Quốc....

Như vậy, nếu có đường bay thẳng thời gian bay chỉ còn khoảng 15 đến 16 giờ. Đồng thời, so với các hãng phải bay vòng thì hãng bay Việt sẽ có lợi thế cạnh tranh hơn. Đặc biệt tạo điều kiện để các hãng có khả năng tiếp cận đối tượng khách doanh thu cao, đây cũng là những đối tượng có yêu cầu rút ngắn về thời gian đi lại.

Về năng lực kỹ thuật khai thác, Vietnam Airlines và Bamboo Airways hiện đều sở hữu tàu bay thân rộng đủ tiêu chuẩn kỹ thuật để bay thẳng từ Việt Nam đến Mỹ, Trong đó, Vietnam Airlines sở hữu đội tàu bay thân rộng “hùng hậu” với gần 30 tàu bay, gồm 14 tàu Airbus A350 và 15 tàu Boeing 787-9 (gồm 11 tàu 787-9, 4 tàu 787-10), còn Bamboo Airways có 3 tàu Boeing 787-9.

Không hề đơn giản

Các hãng cũng tính toán nếu bay thẳng Mỹ bắt buộc phải giảm tải (chở ít khách và hàng hóa hơn so với cấu hình thiết kế) sẽ không đảm bảo về mặt doanh thu, còn chọn phương án có 1 điểm dừng lại làm phát sinh thêm chi phí cất/hạ cánh và làm tăng thời gian bay, vì thế giảm tính cạnh tranh của dịch vụ.

“Khai thác đường bay thẳng Việt - Mỹ không hề dễ bởi theo một tính toán trước đây, cần phải 5 - 10 năm các hãng mới có thể khai thác hòa vốn đường bay này. Ước tính, mức lỗ trong những năm đầu khai thác ít nhất cũng lên tới 30 - 50 triệu USD mỗi năm”- một chuyên gia kinh tế phân tích.

Mặt khác, theo nhận định của giới chuyên gia hàng không, Vietnam Airlines và Bamboo Airways được sân bay Mỹ cấp slot không đồng nghĩa với việc hàng không Việt đã đủ điều kiện bay thẳng đến nước này.

Để bay thẳng đến Mỹ, các hãng hàng không cần đáp ứng một loạt thủ tục về pháp lý bao gồm được Bộ GTVT Mỹ (DOT) cấp phép bay thương mại Mỹ; được Cục Hàng không liên bang Mỹ (FAA) cấp phép khai thác; đề nghị cấp quyền cất và hạ cánh tại mỗi sân bay mà hãng dự kiến khai thác; được Cơ quan An ninh Vận tải hàng không Mỹ cấp phép (TSA); hoàn tất hàng loạt các thủ tục khác với Cơ quan quản lý thu nhập nội địa Mỹ, Cơ quan hải quan và bảo vệ biên giới Mỹ; thông báo lịch bay, kế hoạch ứng phó khẩn nguy... đến các cơ quan hữu quan của Mỹ.

Trong số này, việc cấp phép của DOT, FAA và TSA được coi là 3 thủ tục đặc biệt quan trọng. Hiện các hãng hàng không Việt mới chỉ được cấp phép của DOT, chưa có giấy phép của FAA và TSA nên chắc chắn chưa thể sớm cất cánh bay thẳng Hoa Kỳ.

Như vậy, vào thời điểm này các hãng hàng không vẫn còn nhiều bước thủ tục phải hoàn thiện. Việc xin cấp phép bay Mỹ từ Bộ GTVT Mỹ và có slot bay ở các sân bay Mỹ mới chỉ là bước đầu. Trong đó, việc được Bộ GTVT Mỹ (DOT) cấp phép đã hoàn thiện, sau khi Cục Hàng không Việt Nam đạt CAT1 (chứng nhận đạt năng lực giám sát an toàn hàng không mức 1 của FAA.

Thử thách lớn tiếp theo đối với các hãng là được Cơ quan An ninh Vận tải hàng không Mỹ (TSA) cấp phép, do thủ tục ở khâu này đặc biệt khắt khe. Theo đó, TSA sẽ phải sang khảo sát sân bay ở Việt Nam, đảm bảo phía Việt Nam đáp ứng các tiêu chuẩn an ninh của họ thì mới xem xét các bước tiếp theo. Đáng nói, việc cấp phép của TSA cũng chính là cơ sở để Cục Hàng không Mỹ (FAA) cấp phép.

Đồng thời, việc bay thẳng tới Mỹ trong giai đoạn hiện nay còn phụ thuộc rất lớn vào tình hình dịch bệnh Covid-19 trên thế giới. Do đó, rất khó khẳng định hàng không Việt có thể chính thức bay thẳng thường lệ tới Mỹ trong năm 2021.

“Khai thác đường bay thẳng Việt - Mỹ không hề dễ bởi theo một tính toán trước đây, cần phải 5 - 10 năm các hãng mới có thể khai thác hòa vốn đường bay này. Ước tính, mức lỗ trong những năm đầu khai thác ít nhất cũng lên tới 30 - 50 triệu USD mỗi năm”- một chuyên gia kinh tế phân tích.