Chuẩn bị cho những tiêu chuẩn cao hơn

PV: Thưa ông, Nghị định 08/2023/NĐ-CP cho phép DN phát hành trái phiếu đàm phán với các trái chủ để giãn, hoãn nợ tối đa là 2 năm, qua đó giảm áp lực trả nợ lượng trái phiếu đáo hạn với điểm rơi cao điểm là năm 2023 và năm 2024. Đây cũng là giai đoạn rất “căng” của thị trường TPDN?

Ông Cấn Văn Lực: Nghị định số 08/2023/NĐ-CP (Nghị định 08) ngày 5/3/2023 sửa đổi, bổ sung và ngưng hiệu lực thi hành một số điều tại các Nghị định quy định về chào bán, giao dịch TPDN riêng lẻ tại thị trường trong nước và chào bán TPDN ra thị trường quốc tế. Tôi cho rằng, doanh nghiệp (DN) cần thực hiện nghiêm túc các cam kết của mình, đảm bảo uy tín, danh dự và cũng là vì sự tồn vong của chỉnh DN, còn nhà đầu tư có thể tiếp nhận với tinh thần chia sẻ lúc khó khăn. Năm 2023, tổng giá trị trái phiếu đáo hạn lên tới 280.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, thời gian qua đã có một số DN mua lại trái phiếu trước hạn, do đó khối lượng trái phiếu đáo hạn năm 2023 còn khoảng 200.000 tỷ đồng. Đáng chú ý, trong số 200.000 tỷ đồng trái phiếu này, có đến 120.000 tỷ đồng là trái phiếu bất động sản đáo hạn. Năm 2024, khối lượng TPDN bất động sản đáo hạn vào khoảng 110.000 tỷ đồng.

Nghị định 08 được kỳ vọng sẽ giúp khơi thông thị trường vốn nói chung. Quan điểm của ông như thế nào?

- Nghị định 08 ra đời có những tác động tích cực cho cả trái chủ và DN phát hành. Mặc dù vậy, các giải pháp trên đây theo Nghị định 08 chỉ là các giải pháp tình thế, chỉ tháo gỡ khó khăn ngắn hạn trong năm nay và năm 2024. Hơn nữa, để có thể phát huy được hiệu quả Nghị định 08, bên cạnh sự minh bạch, nghiêm túc, tinh thần trách nhiệm của DN, thì cần tới thiện chí của nhà đầu tư trong chia sẻ khó khăn cũng như sự hỗ trợ kịp thời, giải quyết vướng mắc của các cơ quan quản lý.

Tuy vậy, chưa thể kỳ vọng thị trường TPDN có thể phục hồi nhanh trở lại. Cần thêm thời gian để các bên liên quan như nhà đầu tư, DN phát hành và tổ chức xếp hạng tín nhiệm chuẩn bị tinh thần, năng lực, quy trình, nhân lực... Các bên liên quan cũng cần chuẩn bị hành trang cho năm tới khi các điều kiện tiêu chuẩn cao hơn, ví dụ như nhà đầu tư chuyên nghiệp, xếp hạng tín nhiệm, thời gian phân phối trái phiếu… bắt đầu áp dụng trở lại.

Ông có khuyến nghị thế nào đối với cơ quan quản lý cũng như các DN phát hành trái phiếu?

- Các DN cần có kế hoạch cụ thể, khả thi đối với việc thanh toán nợ trái phiếu đáo hạn, nhất là giai đoạn 2023 – 2024. Ngoài ra, DN vẫn phải chủ động bán tài sản với mức chiết khấu có thể lên đến 30 - 40% để giải tỏa nghĩa vụ nợ đáo hạn; đẩy mạnh cơ cấu lại sản phẩm, hoạt động, tiết giảm chi phí; sớm bắt tay chuẩn bị phát hành mới theo Nghị định 08 để có tiền trả nợ, hoàn thiện các dự án dở dang. Bên cạnh đó, DN cần đa dạng hóa nguồn vốn, huy động vốn gắn với mục đích sử dụng vốn cụ thể, quan tâm hơn đến quản lý rủi ro tài chính, giảm đòn bẩy tài chính, hạn chế đầu tư dàn trải, hướng tới minh bạch, chuyên nghiệp, nhất là hồ sơ tín dụng, hồ sơ phát hành chứng khoán, thực hiện đầy đủ các cam kết…

Cùng với gỡ khó cho thị trường TPDN riêng lẻ, Bộ Tài chính nên xem xét các giải pháp khuyến khích phát hành trái phiếu ra công chúng nhiều hơn, thúc đẩy phát triển các tổ chức xếp hạng tín nhiệm, tăng cường giáo dục tài chính nhằm nâng cao chất lượng nhà đầu tư, hoàn thiện thể chế như đề xuất sửa đổi Luật Chứng khoán, Luật DN cho phù hợp...

Trân trọng cảm ơn ông!