Chuyển lửa cho người trẻ

Quang cảnh buổi gặp gỡ.

Giáo dục là trọng tâm của các thách thức với mọi xã hội vì giáo dục liên quan đến con người và công tác đào tạo thế hệ mai sau. Mỗi nước đều tìm kiếm những ý tưởng đổi mới để luôn giảng dạy tốt hơn, hiệu quả hơn. Vậy làm thế nào để chuyển lửa cho học sinh?

GS Cédric Villani chia sẻ: “Từ khi tôi được giải Fields Toán học năm 2010, tôi đã dành rất nhiều thời gian cho những hoạt động không liên quan đến nghiên cứu".

GS Cédric Villani cũng cho biết thêm: “Đây là lần đầu tiên tôi đi đến Đông Nam Á. Không phải ngẫu nhiên tôi chọn VN. Tôi là đồng môn với GS Ngô Bảo Châu. VN được biết trên thế giới rất nhiều, có nhiều học sinh đạt giải Toán. VN là một trung tâm rất lớn trong khu vực về các môn cơ bản. Tôi chọn VN là điểm dừng chân của mình. Chuyến đi đã được chuẩn bị từ 2 năm về trước, dành thời gian cho các bạn VN”.

Giải thích tại sao lại mời GS Cédric Villani tới VN, GS Ngô Bảo Châu cho biết: Tuy chúng tôi làm việc trong hai lĩnh vực toán học nghe có vẻ không gần nhau cho lắm, nhưng cùng điểm chung khác nữa là cùng đạt giải thưởng Fields 2010. Giải thưởng này đã thay đổi rất nhiều với cuộc đời tôi, và Cédric Villani cũng vậy. Tôi nhớ cái ngày Chủ tịch Hiệp hội Toán học quốc tế gọi điện cho tôi, báo cho tôi biết mình đoạt giải thưởng này, tôi đã rất ngạc nhiên và vui mừng. Cédric Villani là người tiên phong vận động khuyến khích sinh viên học Toán. Tôi nghĩ điều này cũng rất tốt ở VN.

Ở VN hiện nay có những người giỏi về toán học, nhưng thực tế cũng có nhiều bạn đã phải bỏ để theo đuổi ngành nghề khác vì lí do xin việc, làm kinh tế thoát nghèo. Làm sao để các bạn yêu thích toán học có thể theo đuổi đam mê của mình?

Với câu hỏi này, GS Châu nói: Các nhà toán học nổi danh trên thế giới không phải nhiều, nhưng cũng ko phải chỉ có một. Các đồng nghiệp trẻ hơn tôi cũng đã có sự nghiệp tốt về toán học. Đúng là có thực tế hiện nay có rất nhiều sinh viên có năng khiếu trong lĩnh vực toán nhưng lại chọn làm ngành khác, đó là điều không may. Bản thân tôi cũng như các đồng nghiệp, những gì chúng tôi làm hiện nay là đang lập ra viện nghiên cứu mới, tổ chức cấp học bổng giúp học sinh yêu toán có nhiều cơ hội hơn, tham gia trao đổi ở nước ngoài để giải quyết tình trang đáng buồn đó.

“Tôi nghĩ rằng trong cuộc sống luôn có thể có điều không may xảy ra. Điều chúng ta nên làm nhiều nhất, đó là có thể để cho các bạn trẻ có ước mơ có thể được thực hiên. Tôi luôn làm việc trên tinh thần đó. Các đồng nghiệp của tôi cũng phấn đấu nhiều theo hướng này để đạt mục tiêu”, GS Châu chia sẻ.

GS Cédric Villani cũng cho biết thêm: Một nghiên cứu mới đây đã xếp nghề toán học là vị trí số một trong 200 nghề cao quý. Họ cho đây là nghề có nhiều cơ hội ứng dụng phát triển nhất... Các sinh viên toán học phải được đào tạo theo đúng ngành nghề của mình. Bảng xếp hạng được thực hiện tại Mỹ. Nơi sử dụng toán ứng dụng rất nhiều. Hầu hết các nước trên thế giới nghề toán học đều được người ta trọng. Chúng ta không thể phát triển được nghề cho sinh viên học toán nếu không có đầu ra, mà phải có những ngành phát triển phù trợ. Hiện nay chúng ta đang tạo cơ hội cho sinh viên được ra ngoài học hỏi, giao lưu...

Chúng ta phải làm việc theo nhiều hướng. Hướng cả về công nghệ. Phải làm thế nào để phát triển. Làm sao phải liên kết để được ứng dụng cụ thể. Muốn thế phải có những ngành công nghệ tuyển công nhân học toán. Ở Pháp chúng tôi ta phân ra toán ứng dụng và toán ý thuyết. Chúng ta phải tạo ra sự liên thông giữa lý thuyết và thực hành.

Còn đối với các bạn trượt ĐH, hoặc phải học trái ngành, GS Ngô Bảo Châu đưa ra lời khuyên: Con người sinh ra mỗi người một khả năng khác nhau, có mối quan tâm khác nhau.

“Hôm trước tôi có tham gia một buổi rất vui, về cuộc thi toán mô hình. Có những đội rất giỏi toán, có bài toán làm sao trồng cây tốt nhất, tiết kiệm nhất... Các bạn hoàn toàn không quan tâm đến cây, tưới nước, các bạn chứng minh chặt chẽ bằng toán học. Có đội rõ ràng khả năng toán không tốt, nhưng các bạn hướng vào thực tế trả lời rất hoàn hảo quan điểm về trồng cây. Tôi nghĩ giá trị con người không chỉ đánh giá bằng một chỉ tiêu diễn thuyết giỏi, văn giỏi, toán giỏi... mà cần những phẩm chất khác nhau. Chúng ta đang hướng tới giáo dục đa dạng để những đứa trẻ có đủ phẩm chất, cho phép phẩm chất được phát tiển, thể hiện".

“Quay lại câu chuyện về học. Có lẽ tàn dư của xã hội phong kiến say sưa bằng cấp của chúng ta dẫn đến tất cả muốn đỗ ĐH, điều đó có nhiều hệ luỵ khác nhau. Tôi nghĩ rằng các bạn trẻ hoàn toàn có cuộc sống, công việc đem lại cho bạn niềm vui tự hào không nhất thiết phải có bằng ĐH. Không nhất thiết tất cả phải có bằng ĐH. Còn điểm thứ hai, theo tôi hiểu, sự trục trặc trong quá trình tuyển sinh nên một số thí sinh muốn đỗ ĐH không nhất thiết ngành nào. Tôi nghĩ là đáng tiếc vì ngành học là quan trọng. Nhưng tôi cũng nghĩ rằng, các trường có thể có sự mềm dẻo được chuyển ngành chuyển khoa để các em có được ngành học mình yêu thích”, GS Ngô Bảo Châu nói.