Đáy hàng khơi là nghề có từ rất lâu nơi miền biển Cà Mau. Hiện, vẫn còn hàng chục hộ dân các huyện Phú Tân, Ngọc Hiển làm nghề đóng đáy hàng khơi. Đây là nghề khá vất vả và hiểm nguy luôn rình rập, nhất là lúc sóng to, gió lớn.
Nghề đóng đáy hàng khơi trên vùng biển cạn Cà Mau.
Người làm đáy hàng khơi ở Cà Mau thường chọn vị trí đóng đáy trên vùng biển cách đất liền khoảng 30 km, mực nước biển sâu khoảng 20 mét. “Đóng” đáy hàng khơi tức là ngư dân giăng những miệng lưới trên biển khơi, để bắt con ruốc và một số loại cá, tôm.
Ở khu vực đóng đáy hàng khơi có nhiều chòi canh đáy, mỗi chòi cách nhau gần trăm mét, được liên kết với nhau bằng những đoạn dây thừng. Mỗi chòi do 2-3 ngư dân (còn được gọi là bạn chòi) ở cùng nhau, quản lý chung tầm khoảng 10 miệng đáy.
Miệng đáy là đoạn lưới dài, miệng rộng, đuôi thắt, được cố định bằng cột đáy lớn, vững chắc làm bằng cây kè, bạch đàn. Cột đáy phải thẳng, dài khoảng 30 m, cột được chọn thường là các cây già, đảm bảo độ chắc và bền trong nước biển.
Đáy hàng khơi đóng quanh năm. Mỗi tháng đóng được 2 con nước, trên dưới 15 ngày. Sản lượng thu được của ngư dân đa phần là tôm biển, ruốc và một số loại cá như cá khoai, lưỡi trâu… Mỗi con nước như thế, 1 miệng đáy thu được khoảng 5 triệu đồng. Thông thường, mỗi hộ làm đáy hàng khơi có từ vài chục miệng đáy. Do vậy, số tiền lợi nhuận thu được có khi lên đến hàng trăm triệu đồng/tháng.
Lợi nhuận khá giúp ngư dân Cà Mau tiếp tục bám trụ với nghề vốn luôn tiềm ẩn nguy hiểm này. Thực tế ghi nhận được trên vùng biển Cà Mau những năm qua, ngư dân đóng đáy hàng khơi thường xuyên bị thiệt hại tài sản, thậm chí có trường hợp ngư dân làm nghề này thiệt mạng trên biển vì giông gió.
Hàng tấn ruốc tươi thu được từ nghề đóng đáy hàng khơi.
Ngư dân đổ đục đáy hàng khơi.
Thả đục đáy hàng khơi.
Bạn chòi treo mình trên dây thừng để kéo miệng đáy.
Một ngư dân lặn dưới nước biển tìm miệng đáy bị lệch vị trí.
Một bạn chòi “trầm ngâm” nhìn biển dã, chờ đến lúc kéo miệng đáy.
Sau khi xong việc đổ đáy, một bạn chòi với mớ cá chuẩn bị “vượt biển” để lên chòi canh đáy nghỉ ngơi.
Một bữa ăn chóng vánh, đạm bạc của những người làm nghề đóng đáy hàng khơi trên boong tàu.
Con ruốc tươi được chở vào đất liền, bán cho thương lái và người dân.