Nhu cầu về rau quả trong bữa ăn hàng ngày của các gia đình trên thế giới ngày càng tăng nhanh. Nắm bắt được nhu cầu đó, nhiều doanh nghiệp Việt Nam đã mở thêm các nhà máy chế biến, tăng cường công suất hoạt động. Điều này càng phù hợp hơn khi các doanh nghiệp đang tận dụng EVFTA để thúc đẩy xuất khẩu trái cây chế biến sang châu Âu.
Đa dạng hóa sản phẩm để tăng sức cạnh tranh
Theo dự kiến vào đầu năm 2022, Công ty Công nghiệp thực phẩm Thabico (ở xã Bình Ninh, huyện Chợ Gạo, tỉnh Tiền Giang) sẽ đưa vào vận hành dây chuyền chế biến sản phẩm từ dừa có công suất 300.000 trái/ngày đêm. Hồi tháng 10/2021 vừa qua, nhà máy chế biến nông sản của doanh nghiệp (DN) này đã đưa vào vận hành chính thức dây chuyền chế biến rau quả cấp đông, chủ yếu sử dụng các loại trái cây chủ lực của tỉnh như thanh long, xoài, mít, chuối…
Để gia tăng giá trị kim ngạch xuất khẩu trái cây, tỉnh Tiền Giang - địa phương có diện tích cây ăn quả dẫn đầu cả nước với trên 79.000ha, đang thu hút DN đầu tư vào các nhà máy chế biến rau quả. Theo đánh giá của giới chuyên gia, việc tăng công suất chế biến sẽ giúp Tiền Giang vừa đa dạng hóa sản phẩm vừa tăng sức cạnh tranh cho hoạt động xuất khẩu trái cây.
Trong khi đó, tại “thủ phủ dừa” Bến Tre, giữa bối cảnh sống chung với dịch Covid-19, hoạt động khôi phục công nghiệp chế biến trái cây của các DN đang tiến triển tốt. Điển hình như Công ty Cổ phần Đầu tư dừa Bến Tre (Beinco) vẫn đang giữ được chuỗi cung ứng xuất khẩu dù công suất hoạt động và sản lượng đã chịu ảnh hưởng không nhỏ do dịch bệnh. Trong giai đoạn hồi phục sản xuất, DN đã nỗ lực hoàn thành lắp đặt dây chuyền sản xuất và thương mại hóa được dòng sản phẩm mới là sữa dừa trái cây, được thị trường đón nhận. Mặt hàng này đang được xuất khẩu mạnh vào thị trường Mỹ, bình quân khoảng 8 container/tháng. Theo ông Trần Văn Đức, Tổng Giám đốc Beinco, các sản phẩm chế biến từ dừa Bến Tre vẫn được khách hàng thế giới đón nhận trong bối cảnh đại dịch Covid-19 trên toàn cầu, nhất là các thị trường lớn như Mỹ, EU và Trung Đông…
Tại Đồng Tháp, theo chia sẻ của ông Phạm Thế Hải, Giám đốc Công ty Tinh bột Xanh, DN này đang tất bật sản xuất các đơn hàng cuối năm khi một số thị trường xuất khẩu chủ lực như EU, Úc, Mỹ bắt đầu có dấu hiệu lạc quan trở lại. Ông Hải cho biết, các đối tác đã bắt đầu quay lại đặt hàng, DN cũng đang chào hàng một số sản phẩm chế biến mới sang các thị trường này.
Chinh phục thị trường khó tính
Có thể nói, việc phát triển mảng chế biến rau quả như các DN nêu trên đang là hướng đi đúng nhằm tạo thế trụ vững trên thị trường xuất khẩu. Bởi lẽ, theo dự báo, thị trường rau quả chế biến toàn cầu có thể đạt tốc độ tăng trưởng bình quân 7%/năm trong giai đoạn từ nay cho đến năm 2027.
Trong đó, có nhiều thị trường nhập khẩu trái cây chế biến rất tiềm năng với giá trị hàng tỷ USD mà các nhà xuất khẩu của Việt Nam cần đẩy mạnh khai phá. Điển hình như thị trường EU, với giá trị nhập khẩu trái cây chế biến hồi năm 2020 đã đạt 25,22 tỷ USD. Tuy nhiên, trị giá xuất khẩu trái cây chế biến của Việt Nam sang EU vẫn còn ở mức thấp. Việc tận dụng Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA) để thúc đẩy xuất khẩu trái cây chế biến của Việt Nam sang thị trường này vẫn đang được kỳ vọng nhiều.
Bên cạnh đó, xu hướng tiêu dùng trực tuyến ở EU được cho là sẽ mở ra cơ hội thúc đẩy giao thương cho trái cây chế biến của Việt Nam trong thời gian tới. Theo bà Nguyễn Thảo Hiền, Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường châu Âu - châu Mỹ (Bộ Công thương), tiêu dùng trực tuyến và sự nở rộ thương mại điện tử ở EU là điều mà các nhà xuất khẩu cần quan tâm. Bà Hiền cho biết, tại EU hiện có hơn 220 triệu người tham gia mua sắm xuyên biên giới, chiếm 25,5% trong tổng doanh số bán hàng trực tuyến ở đây.
Giới chuyên gia cho rằng, thương mại điện tử xuyên biên giới đang mang lại cơ hội ngày càng lớn cho xuất khẩu trái cây chế biến của Việt Nam vào EU. Mặc dù ngành hàng rau quả đang nằm trong nhóm ngành hàng của Việt Nam đã tận dụng tốt EVFTA, nhưng giá trị kim ngạch xuất khẩu rau quả vẫn còn khá khiêm tốn. Cho nên, việc xuất khẩu các sản phẩm trái cây chế biến vào EU rất cần tận dụng tốt hơn nữa các cơ hội từ EVFTA để gia tăng kim ngạch xuất khẩu.